Abdyl Frashëri : 1839-1892
Abdyl Frashëri: 1839-1892
Titulli: Abdyl Frashëri: 1839-1892
Autor: Kristo Frashëri
Redaktore: Helena Kadare
Vendi i botimit: Tiranë
Shtëpia botuese: "8 Nëntori"
Viti i botimit: 1984
Faqet: 327 f. me ilustrime dhe fotografi
Libri "Abdyl Frashëri: 1839-1892" [1], me autorin Kristo Frashëri dhe redaktuar nga Helena Kadare, është një biografi gjithëpërfshirëse e Abdyl Frashërit, një nga figurat më të rëndësishme të Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe një nga udhëheqësit kryesorë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit. Ky botim i vitit 1984 hedh dritë mbi jetën dhe veprën e Abdyl Frashërit, duke analizuar rolin e tij si politikan, diplomat dhe intelektual në luftën për autonominë dhe identitetin kombëtar të shqiptarëve në shekullin e XIX.
Libri përshkruan në detaje biografinë e Abdyl Frashërit, duke përfshirë periudhën e tij të rinisë në Frashër, edukimin dhe veprimtarinë e tij politike. Në mënyrë të veçantë, theksohet pjesëmarrja e tij në Lidhjen e Prizrenit, një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e shqiptarëve, ku Frashëri luajti një rol të spikatur në organizimin dhe drejtimin e kësaj lëvizjeje për të mbrojtur territoret shqiptare nga ndarja midis fuqive të mëdha pas Kongresit të Berlinit (1878).
Pjesë të tjera të librit trajtojnë kontributin e tij diplomatik në përpjekjet për njohjen ndërkombëtare të çështjes shqiptare, si dhe rolin e tij në formësimin e ndërgjegjes kombëtare dhe kulturore të shqiptarëve. Në këtë vepër, Kristo Frashëri shfrytëzon burime të shumta arkivore dhe literaturë të kohës për të rindërtuar një pasqyrë të qartë të aktivitetit dhe ideve të Abdyl Frashërit.
Biografia e Abdyl Frashërit është një burim i vlefshëm për të kuptuar më thellë periudhën e Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe rolin që luajtën figurat si ai në krijimin e një ndërgjegjeje të përbashkët për të mbrojtur integritetin territorial dhe të drejtat e shqiptarëve brenda Perandorisë Osmane. Abdyl Frashëri është përshkruar jo vetëm si një udhëheqës politik, por edhe si një vizionar që e kuptonte rëndësinë e edukimit dhe zhvillimit ekonomik për të ardhmen e kombit.
Një pjesë e madhe e librit i kushtohet veprimtarisë së Abdyl Frashërit brenda Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, një organizatë e cila u themelua për të mbrojtur tokat shqiptare nga rreziku i copëtimit pas vendimeve të Kongresit të Berlinit. Kjo lëvizje ishte një pikë kthese për shqiptarët, dhe Frashëri, si një nga drejtuesit kryesorë të saj, punoi për të bashkuar vilajetet shqiptare dhe për të arritur autonominë brenda Perandorisë Osmane. Në libër theksohet rëndësia e përpjekjeve diplomatike dhe politikat strategjike të tij për të arritur qëllimet e Lidhjes.
Libri ka marrë vlerësime të larta për analizën e thelluar historike dhe për aftësinë e autorit për të pasqyruar me saktësi dhe profesionalizëm kompleksitetin e epokës dhe veprës së Abdyl Frashërit. Kristo Frashëri, një nga historianët më të njohur shqiptarë, ka përdorur dokumente dhe burime të shumta historike për të paraqitur një biografi të plotë dhe të mirëstrukturuar, duke i ofruar lexuesit një pasqyrë të qartë të përpjekjeve politike dhe diplomatike të Abdyl Frashërit për mbrojtjen e kombit shqiptar.
Abdyl Frashëri është një figurë qendrore e historisë shqiptare dhe kontributi i tij ka mbetur një referencë e vazhdueshme për studiuesit dhe historianët që merren me periudhën e Rilindjes. Libri i Kristo Frashërit përbën një burim të pasur informacioni për ata që dëshirojnë të studiojnë zhvillimet historike të kësaj periudhe dhe të kuptojnë më mirë rolin e individëve si Abdyl Frashëri në formimin e identitetit kombëtar shqiptar.
Ky libër shërben si një mjet i rëndësishëm për të pasuruar dijen mbi figurën e Abdyl Frashërit dhe rolin e tij në historinë e kombit shqiptar, duke ndihmuar lexuesit të kuptojnë më mirë periudhën e vështirë të shekullit të XIX, një kohë ndryshimesh dhe përpjekjesh për mbijetesë dhe pavarësi.