Jump to content

Alazani

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Lugina e Alazanit

Alazani (gjuhë georgiane: ალაზანი, azere: Qanıxçay) është një lumë që rrjedh nëpër Kaukaz. Është dega kryesore e Kurës në Gjeorgjinë lindore dhe rrjedh për 351 kilometra (218 mi). Një pjesë e rrugës së tij formon kufirin midis Gjeorgjisë dhe Azerbajxhanit, përpara se të takohet me Kurën në rezervuarin Mingəçevir.Lumi ka të ngjarë të jetë i njëjtë me atë që referojnë autorët klasikë Straboni dhe Plini si "Alazonius" ose "Alazon", dhe mund të jetë gjithashtu lumi Abas i përmendur nga Plutarku (Plut. Pomp. 35) dhe Dio Cassius (37.3) si vendndodhja e Betejës së Abasit (65 pes).Ky lumë ka një histori të hershme, duke shërbyer si një pjesë kulturës në rajon. Sot, Alazani është një destinacion turistik i popullarizuar në Gjeorgjinë, ku udhatarin e mund të vizitoj në krahinat e lumenjve, si dhe në qytetet e vogla rreth tij. Nga çdo pikë , Alazani është një lumë që sjell hije të lashta në Kaukaz, duke u bër një pjesër e identitetit kultural dhe historik të rajonit.

Alazani ka origjinën në Kakheti i Epërm, në skajin e Kaukazit të Madh, në jug të kreshtës kryesore, në pjesën veriperëndimore të rrethit të Akhmetës. Ajo rrjedh fillimisht në jug drejt qytetit të Akhmeta në Kakhetin e Epërm, pastaj në juglindje përmes luginës pjellore Alazani të Kakhetit të Poshtëm.Rruga e saj vazhdon në juglindje, deri në kufirin e Azerbajxhanit, ku formon kufirin midis Gjeorgjisë dhe Azerbajxhanit. Ajo kalon kufirin e Azerbajxhanit në grykën e tij, duke u thithur në rezervuarin Mingəçevir, ku takohet me lumën Kura.Në gjithë rrugën e saj, Alazani kalon pjesën më të madhe të saj në Gjeorgjinë, duke u bër një pjesër e identitetit kultural dhe historik të rajonit. Ajo është një destinacion turistik i popullarizuar në Gjeorgjinë, ku udhatarin e mund të vizitoj në krahinat e lumenjve, si dhe në qytetet e vogla rreth tij.

Lugina e Alazanit, e cila është qendra e industrisë së verërave gjeorgjiane, thahet gjatë dimrit dhe mbetet e tillë derisa bora të shkrihet në pranverë dhe uji që rrjedh nga malet të fryjë jashtëzakonisht lumin; kjo shkakton rregullisht përmbytje.Lumi Alazani përdoret kryesisht për ujitje dhe për ujë të pijshëm. Në vitet 1990, investitorët kinezë ndërtuan shumë hidrocentrale të vegjël, të cilët përdorin rrymën e fortë të Alazanit. Kjo ka ndihmuar në çrrënjosjen e energjisë elektrike në rajon.Lumi është gjithashtu i popullarizuar nga turistët për udhëtime rafting, pasi qe është një destinacion i pazgjedhur për ata qe janë në kërkes për aventurë dhe aktivitete ekstreme. Rryma e fortë e lumenjve të Alazanit ofron një shans tërheqës për të udhëtuar nëpër krahinat e tij, duke u bër një pjesër e eksperiencave të njohura në Gjeorgjinë.

Ndotja e lehtë e lumit me substanca biologjike vjen nga ujërat e zeza të patrajtuara të qyteteve dhe komuniteteve të tjera, si dhe nga zonat bujqësore. Në rrethet Kvareli dhe Lagodekhi, cilësia e ujit thuhet të jetë mjaft e keqe.

Alazani shërben gjithashtu si emër i verërave të ndryshme gjeorgjiane, mes tyre markave gjysmë të thata të Luginës së Maranit Alazani dhe të Tbilisi Alazanit të Vjetër .

  • Monument Natyror i Pyjeve të Përmbytjes së Alazanit