Arsimi fillor shqip në komunën e Preshevës : 1945 - 1995
Arsimi fillor shqip në komunën e Preshevës : 1945 - 1995
Libri "Arsimi fillor shqip në komunën e Preshevës: 1945 - 1995", [1] i autorëve Haki Sulejmani, Selver Murati dhe Rexhep Selimi, është një studim i rëndësishëm që analizon zhvillimin e arsimit fillor në këtë rajon gjatë pesë dekadave të pasluftës. Botuar nga Shtëpia e Kulturës "Abdulla Krashnica" në vitin 2001, ky libër përfshin 315 faqe dhe është një burim i vlefshëm për studiuesit, pedagogët dhe të gjithë ata që janë të interesuar për historinë e arsimit shqiptar në Kosovë dhe sidomos në Preshevë.
Pas Luftës së Dytë Botërore, në vitin 1945, filloi një periudhë e re për shqiptarët në Jugosllavi, e cila solli shpresë për një sistem arsimor të integruar dhe të organizuar. Megjithatë, ndonëse arsimimi fillor shqip filloi të zhvillohet, ai u përball me shumë sfida politike, kulturore dhe sociale. Gjatë kësaj periudhe, Shqipëria dhe Kosova ishin nën presionin e regjimeve të ndryshme, të cilat shpeshherë diskriminuan shqiptarët në arsimin e tyre.
Zhvillimi i arsimit fillor
1. Fillimi i Arsimit: Pas vitit 1945, arsimi fillor shqip në Preshevë u themelua si një mundësi për fëmijët shqiptarë për të arritur një edukim cilësor. Shkollat fillore u hapën, duke u ofruar mundësi për nxënësit të mësojnë në gjuhën e tyre amtare.
2. Rritja dhe Zhvillimi: Gjatë viteve '50 dhe '60, arsimi fillor shqip vazhdoi të përparojë, duke rritur numrin e shkollave dhe mësuesve. Mësuesit shqiptarë luajtën një rol të rëndësishëm në edukimin e brezave të rinj, duke kontribuar në ruajtjen e identitetit kulturor shqiptar.
3. Sfida Politike dhe Sociale: Edhe pse zhvillimi ishte i dukshëm, arsimi fillor përballi shumë sfida. Regjimi jugosllav shpesh herë përpiqej të impononte politika arsimore që e reduktonin ndikimin e arsimit shqiptar, duke kufizuar burimet financiare dhe duke vendosur mësime në gjuhë serbe.
4. Përmirësimi i Cilësisë: Nga viti 1970 deri në vitin 1990, përpjekjet për përmirësimin e cilësisë së arsimit fillor u intensifikuan. Pjesëmarrësit e arsimit përmirësuan metodologjitë e mësimdhënies dhe zhvilluan programe mësimore të cilat reflektonin nevojat dhe aspiratat e nxënësve shqiptarë.
Roli i mësuesve
Mësuesit luajtën një rol të pazëvendësueshëm në edukimin dhe formimin e identitetit kulturor të nxënësve. Duke vepruar si edukatorë, mentorë dhe figura të rëndësishme shoqërore, ata kontribuan në ngritjen e vetëdijes kombëtare dhe përhapjen e dijes në komunitet. Sfidat e Fundit dhe Ndryshimet
Pas vitit 1990, situata politike në rajon u përkeqësua, duke sjellë sfida të reja për arsimin shqiptar. Lufta e Kosovës në vitin 1999 ndikoi ndjeshëm në sistemin arsimor, por gjithashtu çoi në krijimin e mundësive për rikuperim dhe zhvillim të ri.
Libri përfshin një bibliografi të pasur që ofron burime të ndryshme për hulumtimin e mëtejshëm dhe studimin e arsimit fillor shqip në komunën e Preshevës. Në faqen 314 të tij, autorët paraqesin një listë të literaturës që mbështet hulumtimin e tyre.
"Arsimi fillor shqip në komunën e Preshevës: 1945 - 1995" është një kontribut i rëndësishëm për historinë e arsimit dhe kulturës shqiptare. Ky libër ofron një pasqyrë të qartë mbi zhvillimet dhe sfidat që ka përballuar arsimi shqiptar në këtë periudhë të rëndësishme historike, duke theksuar rëndësinë e ruajtjes së identitetit kulturor dhe arsimor të shqiptarëve në këtë rajon.
Referenca bibliografike
Arsimi fillor shqip në komunën e Preshevës : 1945 - 1995 libër me autorë Haki Sulejmani, Selver Murati, Rexhep Selimi. Botuar në Preshevë nga Shtëpia e Kulturës "Abdulla Krashnica", në vitin 2001. Faqet e librit 315.