Jump to content

Barngrënësit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Barëngrënës)
Drerë që ushqehen me gjeth.

Një barngrënës apo herbivorë është një kafshë e evoluar anatomikisht dhe fiziologjikisht për t'u ushqyer me bimë, veçanërisht në indet vaskulare si gjethja, frutat ose farat, si përbërësi kryesor i dietës së tij. Këto më gjerësisht përfshijnë gjithashtu kafshët që hanë autotrofe jo-vaskulare si myshqet, algat dhe likenet, por nuk përfshijnë ato që ushqehen me lëndë bimore të dekompozuara (d.m.th. detritivores) ose makrokërpudhave (d.m.th. kërpudhave).

Si rezultat i dietës së tyre me bazë bimore, kafshët barngrënëse zakonisht kanë struktura të gojës (nofullat ose pjesët e gojës) të përshtatura mirë për të zbërthyer mekanikisht materialet bimore dhe sistemet e tyre të tretjes kanë enzima të veçanta (p.sh. amilaza dhe celulaza) për të tretur polisaharidet. Barngrënësit e kullotës, si kuajt dhe bagëtitë, kanë dhëmbë të gjerë me kurorë të sheshtë, të cilët përshtaten më mirë për bluarjen e barit, lëvores së pemëve dhe materialeve të tjera më të forta që përmbajnë linjinë, dhe shumë prej tyre evoluan sjelljet e përtypjes ose cekotropike për të nxjerrë më mirë lëndët ushqyese nga bimët. Një përqindje e madhe e barngrënësve kanë gjithashtu florën reciproke të zorrëve të përbërë nga baktere dhe protozoarë që ndihmojnë në degradimin e celulozës në bimë, struktura e polimerit të së cilës shumë ndërlidhur e bën atë shumë më të vështirë për t'u tretur sesa indet shtazore të pasura me proteina dhe yndyra. mishngrënësit hanë.[1]

  1. ^ (në anglisht) https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(06)02212-3?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0960982206022123%3Fshowall%3Dtrue. {{cite web}}: Mungon ose është bosh |title= (Ndihmë!)