Jump to content

Catalina de Erauso

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Portret që i atribuohet Juan van der Hamen, rr.1626

Antonio de Erauso, lindi si Catalina de Erauso (San Sebastián, Spanjë, 1585 ose 1592[1] — Cuetlaxtla afër Orizaba, Spanja e Re, 1650),[2] u shkrua gjithashtu nga Alonso Díaz, disa emra të tjerë mashkullorë, më vonë duke marrë emrin Antonio de Erauso, me të cilin vazhdoi gjatë gjithë jetës së tij. Ai njihet gjithashtu në spanjisht si La Monja Alférez, dhe ishte një murgeshë dikur, e cila më pas udhëtoi nëpër Spanjë dhe Amerikën Spanjolle, kryesisht nën identitete mashkullore, në gjysmën e parë të shekullit të 17-të. Historia e Erausos ka mbetur e gjallë përmes studimeve historike, tregimeve biografike, romaneve, filmave dhe komikeve.[3]

Vitet e hershme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Eauso lindi në qytetin bask të San Sebastián, Gipuzkoa, Spanjë, në vitin 1585 (sipas disa burimeve duke përfshirë një autobiografi të supozuar të vitit 1626)[4][5] ose më 10 shkurt 1592 (sipas një certifikate pagëzimi).[6][7][8] Prindërit e Erausos ishin Miguel de Erauso dhe Maria Pérez de Arce Galarraga,[2] që të dy kishin lindur dhe jetuar në San Sebastián.[8] Miguel ishte një kapiten[8] dhe komandant ushtarak i provincës baske nën urdhrat e mbretit Filip III të Spanjës. Që në moshë të re, Antonio u stërvit me të atin dhe vëllezërit e tij në artet e luftës.[4]

Jeta në manastir

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rreth vitit 1589, në moshën 4-vjeçare, Eauso (së bashku me motrat Isabel dhe Maria) u dërgua në manastirin domenikane të San Sebastian el Antiguo,[9] ku kushërira e nënës së Eauso, Ursula de Uriza e Sarasti, mbante postin e parësores.[8] Eauso u rrit në një individ të fortë, trupmadh dhe me temperament të shpejtë,[8][10] Duke mos pasur thirrje fetare dhe si rezultat duke u ndjerë i burgosur dhe duke refuzuar të bënte zotime, Eauso u mbajt në një qeli dhe vazhdimisht luftonte me një rishtar të ve, të quajtur Catalina de Aliri. Në moshën 15-vjeçare, pasi u rrah nga një prej murgeshave më të vjetra, Eauso vendosi të arratisej.[8][10] Më 18 mars 1600, në prag të San Jose, Erauso gjeti çelësat e manastirit të varur në një qoshe, priti që murgeshat e tjera të ishin në namazin e mëngjesit dhe u arratis.[8] Eauso kaloi një javë duke modeluar rrobat e djalit dhe u nis për në Vitoria, duke qëndruar jashtë rrugëve kryesore.[8] Me flokë të shkurtër, Erauso kaloi lehtësisht si djalë atje.[8]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ 1592 sipas analit të pagëzimit; 1585, sipas burimeve duke përfshirë autobiografinë e supozuar. Shiko Stepto 1996, p. xxvi.
  2. ^ a b Robert Aldrich; Garry Wotherspoon. (Eds.) (2002). Who's who in Gay and Lesbian History: From Antiquity to World War II (në anglisht) (bot. 2nd). London: Taylor & Francis/Routledge. fq. 178. ISBN 978-0-415-15983-8.
  3. ^ Gómez, María Asunción (2009). "El problemático "feminismo" de La Monja Alférez, de Domingo Miras". Espéculo (në spanjisht). Universidad Complutense de Madrid (41). Arkivuar nga origjinali më 19 shkurt 2012. Marrë më 18 nëntor 2019.
  4. ^ a b de Erauso, Catalina. "Historia de la Monja Alférez" (në spanjisht). Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. Arkivuar nga origjinali më 12 qershor 2016. Marrë më 9 maj 2016.
  5. ^ "Catalina de Erauso. El primer aire de libertad". Euskomedia (në spanjisht). Arkivuar nga origjinali më 3 dhjetor 2013. Marrë më 11 korrik 2013.
  6. ^ Tellechea Idígoras, José Ignacio (2018). "Catalina de Erauso". Diccionario Biográfico Español (në spanjisht). Real Academia de la Historia. Arkivuar nga origjinali më 2018-05-13. Marrë më 2018-05-12.
  7. ^ María Claudia André, Eva Paulino Bueno, Latin American Women Writers: An Encyclopedia (2014, ISBN 1317726340).
  8. ^ a b c d e f g h i Jerome R. Adams, Notable Latin American Women: Twenty-nine Leaders (1995, ISBN 0786400226), ch. 5, pp. 45-46.
  9. ^ "Catalina de Erauso. La monja". Euskomedia (në spanjisht). Arkivuar nga origjinali më 3 dhjetor 2013. Marrë më 11 korrik 2013.
  10. ^ a b Velasco (2000), p. 2.

Bibliografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • de Erauso, Catalina (1996). Stepto, Michele (red.). Lieutenant Nun: Memoir of a Basque Transvestite in the New World (në anglisht). Boston: Beacon Press.
  • Velasco, Sherry (2000-01-01). The Lieutenant Nun: Transgenderism, Lesbian Desire, and Catalina de Erauso (në anglisht). University of Texas Press. ISBN 978-0-292-78746-9.
  • Pérez-Villanueva, Sonia (2014). The Life of Catalina de Erauso, the Lieutenant Nun: An Early Modern Autobiography (në anglisht). Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-61147-661-3.
  • Historia de la monja alférez escrita por ella misma. Presentación y epílogo de Jesús Munárriz. Madrid, Ediciones Hiperión,2000. ISBN 978-84-7517-652-9
  • Historia de la monja alférez. Amigos del Libro Vasco, Echevarri,1986.
  • Historia de la monja alférez D.ª Catalina de Erauso. Catalina de Erauso. Barcelona : Imp. de José Tauló, 1838
  • Miguel de Erauso (senior), el abuelo de la Monja Alférez: una inmersión en la vida donostiarra (1592). José Ignacio Tellechea Idigoras. En: Boletín de estudios históricos sobre San Sebastián. n. 39 (2005), p. 81-154
  • Doña Catalina de Erauso: la monja alférez: IV centenario de su nacimiento. José Ignacio Tellechea Idígoras. ISBN 84-7173-205-X
  • Historia del Nuevo Mundo. Juan Bautista Muñoz. Madrid, 1794
  • La historia de la Monja Alférez, escrita por ella misma. Catalina de Erauso. Comentada y editada por Joaquín María Ferrer. París: Imp. de Julio Didot, 1829
  • La historia de la monja Alférez, escrita por ella misma. Catalina de Erauso. Traducción de José María de Heredia. París, 1894

Lexim më tutje

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Belén Castro Morales. "Catalina De Erauso, La Monja Amazona." Revista De Crítica Literaria Latinoamericana 26, no. 52 (2000): 227-42. Accessed June 28, 2020. doi:10.2307/4531130.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Catalina_de_Erauso&oldid=2492346"