Cirroza

Fotoja e mikroskopit

Cirroza është gjendja në të cilën përfundon mëlçia pas sëmundjeve kronike që shoqërohen me dëmtim të qelizave të mëlçisë, fibrozë, rigjenerim nodular, dhe shtrembërim të mikroarkitekturës të mëlçisë. Fiziologjikisht, cirroza shkakton pamjaftueshmëri të mëlçisë (pamjaftueshmëri biokimiko-metabolike dhe pamjaftueshmëri të qarkullimit të gjakut në mëlçi).

Shkaqet

Ne te shkuaren mendohej se shkaku paresor ishte alkolizmi, kjo sepse nuk njihej rendesia e viruseve HBV, HCV. Sot dihet me se miri se alkoholet mund te coje ne cirroze por me shume ai është nje shkak dytesor. Shkaqet kryesore:

• Hepatitet virale kronike
• Alkoholet
• Agjente toksike dhe barnat
• Bllokimi i rrugeve biliare
• Semundje imunitare

Shenjat, simptomat, analizat e gjakut

Ne fazen e pare Cirroza nuk paraqet shenja te dukshme. Mund te kalojne vjet per te kuptuar demin qe Melcia po kalon. Kjo situate krijohet pasi melcia mund te kompesoje humbjen e qelizave te saj'te semura' duke e mbingarkuar ato te shendetshme. Shenjat e para te semundjes jane humbja e oreksit, peshes dhe mases muskulore. Me pas, kur demi është i madhe, shfaqet verdheza, ascit, edeme etj.

1. Dobësi, lodhje.
2. Lëkura: verdhëz, teleangiektazi, eritemë palmare, purpura, ekimoza, glossit e keilozë.
3. Barku: hipertension portal, splenomegali, ascit, varice ezofageale, caput medusae, hemorroide, hematemezë, melena, hematokezi.
4. Analizat e gjakut: hipoalbuminemi, hipergamaglobulinemi, zgjatje e PT-së dhe e aPTT-së, transaminaza të rritura, anemi, trombocitopeni.

Komplikimet

1. Ascit.
2. Sistemi endokrin: amenorre, impotencë, gjinekomasti, sterilitet.
3. Sistemi nervor: encefalopatia shfaqet me asteriksis, dizartri, delir, koma.
4. Sindroma epato-renale.

Terapia

Hapi i pare është heqja e problemit qe ka krijuar cirrozen(trajtim i hepatit viral, alkolizmit). Mjekimet duhen per te parandaluar komplikimet. Ne rast te hipertensionit portal jepen beta-bloccanti me qellim uljen e presionit ne venat intestinale.

Prognoza

Prognoza varet nga stadi ne te cilin ndodhet semundja e komlikimeve qe ka shkaktuar. Ekziston nje indeks per te vleresuar me mire gjendjen e pazientit qe quhet Child-Pugh Score. Ky indeks vlereson:

• Bilirubinen(totale): <2,0(1), 2,0-3,0(2), >3,0 mg/dl(3).
• Albuminen: >3,5(1), 2,8 - 3,5(2), <2,8 g/dl(3).
• Tempo di protrombina: <40(1), 40 - 70(2), >70(3).
• Ascit: assente(1), scarsa(2), moderata(3).
• Encefalopatine: S'ka(1), Stadi I-II(2), Stadi III-IV (3).

Shuma e pikeve ne kllapa na jep tre grupe, A(5,6 pike), B(7,8,9pike), C(10,11,12,13,14,15 pike).Gjendja rendohet duke u ritur numri i pikeve.

Burimi i të dhënave

• Rif. 1 Permbledhje e semundjeve gastroenterologjike Arkivuar 16 korrik 2010 tek Wayback Machine
• Rif. 2 Spitali Cardarelli