Daphne Caruana Galizia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Dapne Anne Caruana Galizia
Lindi më 26 Gusht 1964
Vendlindja Siljema.Malta
Vdiq më 16 Tetor 2017
Vendvdekja Bidnija,Malta
Kombësia Maltese
Nënshtetësia Maltese
Arsimimi Universiteti i Maltës
Shkolla e kryer Arkeologji
Profesioni Gazetare
Vitet aktiv 1987-2017
Kompania /https://daphnecaruanagalizia.com/
Bashkëshorti Peter Caruana Galizia
Fëmijë 3
Guri i varrit të Caruana Galizia në varrin e familjes në varrezat Santa Maria AdolorataPaola, varrezat më të mëdha të Maltës.

Daphne Anne Caruana Galizia (lindur Vella: 26 Gusht 1964 – 16 Tetor 2017) ishte një gazetare malteze, shkrimtare dhe aktiviste kundër korrupsionit, e cila raportonte mbi gjendjen poltike të Maltës. Në veçanti ajo ishte e fokusuar në raportimet investigative, nepotizmin, patronazhin, akuzat për pastrimit të parave midis industrisë së lojrave të fatit dhe krimit të organizuar në Maltë.[1] Shitja e nënshtetësisë Malteze në saj të skemës së investimeve dhe pagesave nga qeveria e Azerbajxhanit. Reputacioni kombëtare dhe ndërkombëtarë ishte krijuar nga raportimet e saj të rregullta mbi keq-drejtimin nga poltikanët maltezë dhe personave të ekspozuar poltikisht. Për dekada ajo refuzoi të hiqte dorë megjithëse kishte marrë shumë kërcënime dhe paralajmërime.

Aksesi më i madhë për lexuesit e saj ishte nëpërmejt blogut të saj personal Running Commentary, të cilën ajo e kishte krijuar në 2008. Ajo gjithëashtu ishte gazetare e rregulltë për The Sunday Times of Malta dhe më pas The Malta independent.[2]

Më 16 tetor 2017, Caruana Galizia vdiq në një sulm me bomb në makinën e saj, pranë shtëpisë. Duke tërhequr vëmendjen e mbarë botës. Në dhjetor 2017 tre burra u arrestuan në lidhje me vrasjen e saj. Në prill 2018 një grup ndërkombëtar gazetarësh publikuan atë që quhet “Daphne project” , një bashkëpunim për të përfunduar punën e saj investigative.

Jeta dhe Edukimi. Daphne Anne Vella lindi më 26 Gusht 1964 në Sliema. Ajo ishte fëmija i madh e tre vajzave të lindura. Fëmija e bisnesmenit Micheal Alfred Vella dhe gruas së tij Rose Marie Vella.[3] Në 1985 ajo u martua me avokatin Peter Caruana Galizia me të cilin kishte 3 fëmijë. Ajo ndoqi studimet e saj në konventën e St Dorothy dhe St Aloysius’ College, Birkirkara. Më pasi ajo ndoqi studimet e saj bachelor në Arekologji dhe andropologji në vitin 1997 në Universitetin e Maltës

Karriera si Gazetari[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Caruana filloi të punonte si gazetare që nl 1987. Në fillim ajo punonte rregullisht për The sunday Time e lidhur me The Malta Independent. Ajo githënjë mbreti një gazetare për The Malta independent on sunday. Në 2008 Caruana Galizia të saj të titulluar Running Commentary, e cila përfshinte shenja investigative dhe komente persone. Blogu i saj ishte një nga sitet më popullor në Maltë. Për shkak të blogut të saj , ajo kaloi një sërë betejash ligjore. Në 2010 e kritikuar nga gjykatësi Consuelo Scerri Herrera i cili më pas hapi një çështje duke e akuzuar për shpifje. Rasti u arkivua në nëntor të 2011. Më 8 mars Daphne u arrestua sepse kishte thyer heshtjen një ditë përpara zgjedhjeve duke publikuar një video në të cilën përqeshte kryetarin e opozitës Joseph Muscat. Ajo u morrë në pyetje nga policia edhe më pas u lirua pas disa orëve.

Vrasja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pamje nga vendi i shpërthimit në rrugën në majë të kodrës. Një flamur bën thirrje për të vërtetën dhe drejtësinë.
VPamje nga vendi i shpërthimit nga ku rrënojat e makinës u përplasën në fusha.
Vendi përkujtimor ku rrënojat e makinës u ndalën.

Caruana Galizia mbeti e vrarë në moshën 53 vjeçare në një shpërthim të makinës së saj Peugeot 108 pranë shtëpisë së saj rreth orës 14:58 të 16 tetorit 2017. Ishte i biri i saj Matthew i cili dëgjoi shpërthimin e dhunëshëm. Daphne kishte dy javë që kishte lëshuar një denoncim në polici për kërcënime me vdekje. Funerali i saj u mbajt në Rotonda di Mosta e drejtuar nga arqiveskovi maltez Charles_Scicluna Charles Scicluna, në ceremoni ishin present: ish presidenti i Republikës Malteze Eddie Fenech Adami Eddie Fenech Adami, ish kryeministri Lawrence Gonzi dhe ish kryetari i partisë nacionaliste Simon Busttil dhe presidenti i parlamentit europian Antonio Tajani dhe Harlem Desir si raprezentatues i OSCE për lirinë e shtypit. Ndërsa Joseph Moscat dhe presidentja e repubikës Marie Louise Coleiro Preca nuk ishin të ftuar nga familja Galizia. Të gjitha institucionet dhe zyrat publike shpallën atë ditë zie duke vendosur flamurin në gjysëm shtizë.

Reagimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vrasja ishte shpallur nga Joseph Muscat i cili deklaroi të mos pushtonin hetimet derisa të bëhej drejtësia, pavarsishtë se Caruana e kishte kritikuar shpesh herë në blogun e saj. Presidentja e Republikës [Louise Coleiro Preca dhe arqivesku Charles Sclicluna shprehën solidaritetin e tyre. Presidenti i parlemantit europian e përkufizoi vdekjen e Galizias si një shembull tragjik një një gazetareje e cila sakfrifikoi jetën e saj në kërkim të së vërtetës.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]