Shihni burimin për Douro DOC

{{Infobox Trashëgimni Botërore
|WHS              = Rajoni i Verës Alto Douro
|Emri             = 
|Imazhi           = [[File:Altodourovinhateiro.JPG|200px]]
|Përshkrimi       = Vreshtat me tarracë përgjatë lumit Douro
|Shteti           = {{flag|Portugalia}}
|Lloji            = Kulturor
|Kriteri          = iii, iv, v
|ID               = 1046
|Lidhja           = [http://whc.unesco.org/en/list/1046 1046]
|Rajoni           = Evropë dhe Amerikë Veriore
|Koordinatat      = 
|Viti             = 2001
|Mbledhja         = 
|Zgjerimi         = 
|Rrezikuar        = 
|map              =  250
|përshkrimi_harta = 
|harta_gjerësi    = 
|harta            = Portugalia
|latitude         =  41.101667 
|longitude        =  -7.798889
}}
[[Skeda:Régua Douro 4.JPG|thumb|Peso da Régua, Portugali]]
[[Skeda:Douro_do_Vale_do_Meao.jpeg|parapamje|178x178px|Vera Douro DOC]]
'''Douro''' është një rajon portugues i verës përqendruar në lumin Douro në rajonin Trás-os-Montes e Alto Douro.  Nganjëherë quhet si ''Alto Douro'' (Douro e sipërme),pasi ndodhet disa distancë në rrjedhën e sipërme të Portos, e strehuar nga vargjet malore nga ndikimi bregdetar.Rajoni ka klasifikimin më të lartë të verës të Portugalisë si Denominação de Origem Controlada (DOC). Ndërsa rajoni është i lidhur kryesisht me prodhimin e verës së Portit, Douro prodhon po aq shumë verë tryezë (verëra jo të fortifikuara) ashtu siç bën verë të fortifikuar. Verërat jo të fortifikuara zakonisht quhen "verëra Douro".

Stili i verërave të prodhuara në Douro variojnë nga të lehta, stili i verës së kuqe Bordeaux deri te stili i verërave të pasura Burgundian të vjetërsuara në dru lisi.<ref name="Sotheby pg 331">T. Stevenson ''"The Sotheby's Wine Encyclopedia"'' pg 331 Dorling Kindersley 2005 [//en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/0756613248 ISBN 0-7566-1324-8]</ref>

== Historia ==
Ekzistojnë dëshmi arkeologjike për prodhimin e verës në rajon që daton nga fundi i Perandorisë Romake Perëndimore, gjatë shekujve të 3-të dhe 4-të të erës sonë, edhe pse fara e rrushit janë gjetur edhe në vendet më të vjetra arkeologjike.<ref name="WH doc">[http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/1046.pdf UNESCO: Alto Douro (Portugal) No 1046] (Documentation for World Heritage application)</ref> Në periudhën mesjetare nga mesi i shekullit të 12-të, cistercitët kishin një ndikim të rëndësishëm në prodhimin e verës në rajon, nëpërmjet tre manastireve të tyre Salzedas, São João de Tarouca dhe São Pedro das Águias

Në shekullin e 17-të, vreshtat e rajonit u zgjeruan dhe përmendja më e hershme e "verës së portit" daton nga 1675. Traktati Methuen midis Portugalisë dhe Anglisë në 1703 dhe krijimi i mëpasshëm i shumë lozrave të portit britanik në Porto nënkuptonte që vera e Portit u bë produkt primar i rajonit, dhe u bë ekonomikisht shumë e rëndësishme për Portugalinë. Si pjesë e rregullimit të prodhimit dhe tregtimit të këtij malli të vlefshëm, një akt mbretërore portugeze e 10 shtatorit 1756 e përcaktoi rajonin e prodhimit për verën e Portit. Kështu u bë rajoni i parë i verës në botë që të ketë një demarkacion formal. Vreshtat e mbuluara nga kjo demarkacion ishin vendosur në pjesën perëndimore të rajonit të sotëm. Më vonë, vreshtat janë zgjeruar në mënyrë progresive në lindje në zona më të nxehta dhe më të thata.

Douro nuk u kursye nga sëmundjet e hardhisë të shekullit të 19-të. Myku i pluhurosur (oidium) goditi në 1852 dhe Phylloxera në 1863.

Ndërsa vera e tryezës është prodhuar gjithmonë në rajon, për një kohë të gjatë pak nga ajo është parë jashtë vetë rajonit. Lozhat e Portit u përqendruan në prodhimin dhe eksportin e verës së Portit, e cila ishte produkti i tyre unik në tregun e eksportit dhe kishte pak interes në stilet e tjera të verës. Kështu, përderisa verërat mund të ishin të mira, për një kohë të gjatë, nuk kishte asnjë përpjekje për të përdorur rrushin Douro për të prodhuar verë më ambicioze të tavolinës. Personi filloj të merrej me krijimin e verës së parë më ambicioze në Douro ishtë Fernando Nicolau de Almeida, i cili ka punuar si një enologist me shtëpinë Port Ferreira. Ai vizitoi Bordeaux gjatë [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së dytë Botërore]], dha atij frymëzim për krijimin e një verë të cilësisë së lartë të tryezës.  Vera Barca Velha, së pari e prodhuar në vitin 1952 duke përdorur rrush nga Quinta do Vale de Meão, që ndodhej në nënparagrafin Superior Douro, ishte rezultati.<ref name="WA 2">[http://www.wineanorak.com/douro_overview2.htm Wine Anorak: The Douro wine revolution]</ref> Barca Velha nuk mori menjëherë shumë pasues, pasi që shumica e shtëpive të verës së Portit mbetën të pa interesuar për verëra jo të fortifikuara për një kohë të gjatë. Disa verëra më ambicioze Douro dolën nga vitet 1970, por nuk ishte deri në vitet 1990 kur një numër i madh i verërave bërën paraqitjen e tyre. Një faktor kontribues ishte hyrja e Portugalisë në [[Bashkësia Evropiane|Komunitetin Ekonomik Europian]] në vitin 1986, që do të thoshte që monopoli i lozrave të portit u hoq,<ref>{{Cite web |url=http://www.wineaccess.ca/articles/item/divine-douro |title=Wine Access: Portugal’s dry wine revolution |url-status=dead |access-date=14 maj 2017 |archive-date=11 shtator 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090911032321/http://www.wineaccess.ca/articles/item/divine-douro }}</ref> duke hapur rrugën për prodhuesit në luginën e Douro për të prodhuar dhe shisnin verën e tyre - portin ose verërat e thata Douro. Në këtë fazë, disa shtëpi në Port gjithashtu paraqitën verërat Douro në gamën e tyre.

Rajoni veriperëndimor i Douro u shpall në [[Vende të trashëgimisë botërore|Vend i Trashëgimisë Botërore]] në vitin 2001.<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/1046 UNESCO World Heritage List: Alto Douro Wine Region]</ref>

== Gjeografia dhe klima ==
Rajoni i verës Douro ndodhet rreth luginës së lumit Douro dhe luginave më të ulëta të degëve të tij Varosa, Corgo, Távora, Torto dhe Pinhao. Rajoni është strehuar nga erërat e Atlantikut nga malet Marão dhe Montemuro dhe ka një klimë mesdhetare, me verë të nxehtë dhe të thatë dhe dimër të ftohtë.

Zakonisht ndahet në tri nënrajonë, nga perëndimi në lindje: Baixo Corgo, Cima Baixo,Douro Superior.<ref>[http://www.wineanorak.com/douro_overview1.htm Wine Anorak: The Douro wine revolution Part 1: Overview]</ref>

== Rrushi ==
Varietetet kryesore të rrushit të rajonit të Douro përfshijnë rrushi i zi Bastardo, Mourisco tinto, Tinta Amarela, Tinta Barroca, Tinta Cão, Tinta Roriz (njëjtë si Tempranillo spanjolle), Touriga Francesa dhe Touriga Nacional, dhe rrushi i bardhë Donzelinho branco, Gouveio , Malvasia Fina, Rabigato dhe Viosinho.


Një numër i madh i varieteteve të rrushit janë rritur në rajonin Douro, shumica e tyre rrush lokal portugez. Për një kohë të gjatë, varietetet e rrushit të rritur në Douro nuk ishin studiuar shumë mirë. Vreshtat e plantacioneve të përziera ishin normë, dhe shumicën e kohës, pronarët e vreshtave nuk dinin se cilat lloje rrushi ishin në rritje. Një përpjekje pioniere u bënë në vitet 1970, të cilat identifikuan Touriga Nacional, Tinta Roriz, Touriga Franca, Tinta Cão dhe Tinta Barroca si varietetet kryesore të rrushit. Tinta Amarela dhe teinturier Sousão më vonë kanë ardhur për t'u përfshirë në mesin e varieteteve që tërheqin më shumë interes. Kjo punë ishte e rëndësishme për krijimin e valës së re të verërave Douro dhe gjithashtu ka çuar në një fokus më të madh në varietetet e rrushit që shkojnë në verën e Portit. Shumica e kuintëve të lartë tani ripërpunojnë me vreshta të ndryshme dhe përqendrohen në një numër të kufizuar të varieteteve, por vreshtat më të vjetra dhe të përziera do të mbeten në prodhim për shumë dekada që do të vijnë.

== Referime ==
{{reflist}}

== Lidhje të jashtme ==
* [https://web.archive.org/web/20161013055456/http://companhiaturisticadodouro.com/ Companhia Turística do Douro] Cruises in the Douro River on traditional "Rabelo"
* [https://web.archive.org/web/20170502075406/http://www.dourovalley.eu/en DouroValley.eu - Main tourism website]
* [http://www.wineanorak.com/douro2004_1.htm The Wine Anorak: Spotlight on Portugal's Douro region]
* [http://www.bestofdouro.com O Douro: Touristic Portugal's Douro region]


[[Kategoria:Trashëgimi botërore në Portugali]]