Jump to content

Fabrika

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Fabrika e VolkswagenWolfsburg, Gjermani.

Fabrika ose një fabrikë prodhimi është një strukturë industriale, shpesh një kompleks i përbërë nga disa ndërtesa të mbushura me makineri, ku punëtorët prodhojnë sende ose operojnë makina që përpunojnë çdo artikull në një tjetër. Ato janë një pjesë kritike e prodhimit modern ekonomik, ku shumica e mallrave botërore krijohen ose përpunohen brenda fabrikave.

Fabrikat u ngritën me prezantimin e makinerive gjatë Revolucionit Industrial, kur kërkesat për kapital dhe hapësirë u bënë shumë të mëdha për industrinë e shtëpive ose punëtoritë. Fabrikat e hershme që përmbanin sasi të vogla makinerish, të tilla si një ose dy mushka tjerrëse, dhe më pak se një duzinë punëtorë janë quajtur "punishte të lavdëruara".

Shumica e fabrikave moderne kanë depo të mëdha ose objekte të ngjashme me magazinat që përmbajnë pajisje të rënda të përdorura për prodhimin e linjës së montimit. Fabrikat e mëdha priren të jenë të vendosura me akses në mënyra të shumta transporti, disa kanë pajisje për ngarkim dhe shkarkim hekurudhor, autostradë apo në ujë. Në disa vende si Australia, është e zakonshme ta quajmë një ndërtesë fabrike "Shed".

Fabrikat mund të bëjnë ose produkte diskrete ose një lloj materiali të prodhuar vazhdimisht, të tilla si kimikate, tul dhe letra, ose produkte të naftës të rafinuar. Fabrikat që prodhojnë kimikate mund të kenë shumicën e pajisjeve të tyre jashtë - tanke, enë nën presion, reaktorë kimikë, pompa dhe tubacione - dhe operohen nga dhoma e kontrollit. Rafineritë e naftës i kanë shumicën e pajisjeve të tyre jashtë.

Produktet diskrete mund të jenë mallra përfundimtare, ose pjesë dhe nën-montime të cilat bëhen produkte përfundimtare diku tjetër. Fabrikat mund të furnizohen me pjesë nga diku tjetër ose t'i bëjnë ato nga lëndët e para. Industritë e prodhimit të vazhdueshëm zakonisht përdorin ngrohje ose energji elektrike për të transformuar rrjedhat e lëndëve të para në produkte të gatshme.

Termi mulli fillimisht i referohej bluarjes së grurit, i cili zakonisht përdorte burime natyrore si uji ose energjia e erës derisa ato u zhvendosën nga energjia me avull në shekullin e 19-të. Për shkak se shumë procese si tjerrja dhe endja, rrotullimi i hekurit dhe prodhimi i letrës fillimisht u mundësuan nga uji, termi mbijeton si në fabrikë çeliku, fabrikë letre, etj.