Xhordano Bruno

Xhordano Bruno
Portet i Xhordano Brunos
Lindi	Nola
Vdiq	Romë
Shtetësia	romak

Giordano Bruno, 1548, Nola – 17 shkurt, 1600, Romë), ishte filozof, prift, kozmolog dhe okultist italian. Bruno u dogj për së gjalli në turrën e druve, pas shtatë viteve burgim, i akuzuar nga Kisha Katolike Romake dhe realizuar nga Inkuizicioni Romak për shkak të të pasurit të mendimeve të kundërta me besimin katolik. Bruno nga disa shihet si martiri i parë i shkencës.

Biografia

Pikëpamjet filozofike të Brunos mbështeteshin në traditat e filozofisë antike greke e romake, si dhe në zbulimet e shkencave të natyrës e në mënyrë të veçantë në teorinë heliocentrike të N. Kopernikut. Xh. Bruno qëndronte në pozita panteiste, ai e identifikonte zotin me natyrën dhe mbronte tezën se natyra është e pafund. Gjithësia, thoshte ai, është një kompleks botërash të panumërta, sistemesh diellore të njëjta me sistemin tonë planetar, dhe supozonte se ato janë të populluara.

Ndryshe nga Koperniku, që e merrte diellin si qendër të palëvizshme të gjithësisë, Bruno thoshte se dielli lëviz e ndryshon pozicion kundrejt yjeve, se edhe atmosfera e Tokës lëviz bashkë me të etj. Në veprat e veta theksoi idenë se si Toka jonë ashtu edhe trupat e tjerë qiellorë janë të përbërë prej elementëve të njëjta fizike: prej dheut, ajrit, ujit zjarrit, efirit. Këto ide ishin një sfidë e vërtetë për dogmat e teologjisë. Kjo është arsyeja që Xh. Brunoja u dogj nga Inkuizicioni në sheshin "Dei Fiori" të Romës në vitin 600.

Materiale tjera

• The Acentric Labyrinth. Giordano Bruno's Prelude to Contemporary Cosmology, Ramon G. Mendoza PhD, 1995, ISBN 1-85230-640-8
• Cause, Principle and Unity : And Essays on Magic by Giordano Bruno, ISBN 0-521-59658-0
• The Cabala of Pegasus by Giordano Bruno, ISBN 0-300-09217-2
• "Writings of Giordano Bruno"
• The Pope & the Heretic, Michael White, 2002, ISBN 0-06-018626-7.
• Giordano Bruno, J. Lewis McIntyre.
• Giordano Bruno and Renaissance Science, Hilary Gatti, 2002, ISBN 0-8014-8785-4
• Giordano Bruno: His Life and Thought, With Annotated Translation of His Work -On the Infinite Universe and Worlds,Dorethea Singer,1950.
• Giordano Bruno: The Forgotten Philosopher, John Kessler.
• Giordano Bruno, Paul Oskar Kristeller, Collier's Encyclopedia, Vol 4, 1987 ed., pg. 634
• Giordano Bruno and the Hermetic Tradition, Frances Yates, ISBN 0-226-95007-7
• Eros and Magic in the Renaissance, Ioan P. Couliano, ISBN 0-226-12315-4.
• Il processo di Giordano Bruno, Luigi Firpo, 1993
• Giordano Bruno,Il primo libro della Clavis Magna, ovvero, Il trattato sull'intelligenza artificiale, a cura di Claudio D'Antonio, Di Renzo Editore.
• Giordano Bruno,Il secondo libro della Clavis Magna, ovvero, Il Sigillo dei Sigilli, a cura di Claudio D'Antonio, Di Renzo Editore.
• Giordano Bruno, Il terzo libro della Clavis Magna, ovvero, La logica per immagini, a cura di Claudio D'Antonio, Di Renzo Editore
• Giordano Bruno, Il quarto libro della Clavis Magna, ovvero, L'arte di inventare con Trenta Statue, a cura di Claudio D'Antonio, Di Renzo Editore
• Giordano Bruno L'incantesimo di Circe, a cura di Claudio D'Antonio, Di Renzo Editore
• Giordano Bruno, De Umbris Idearum, a cura di Claudio D'Antonio, Di Renzo Editore
• Guido Del Giudice, La coincidenza degli opposti, Di Renzo Editore, ISBN 88-8323-110-4 , 2005
• Giordano Bruno, Due Orazioni: Oratio Valedictoria - Oratio Consolatoria, a cura di Guido del Giudice, Di Renzo Editore, 2007

Lidhje të jashtme

• Bruno's works: text, concordances and frequency list -
• Detailed biography of Giordano Bruno Arkivuar 21 shkurt 2009 tek Wayback Machine -
• Latin text of Bruno's Ars Memoriae -
• Collection of short excerpts about Giordano Bruno Arkivuar 9 shkurt 2009 tek Wayback Machine, from many authors throughout history -
• Bruno's Latin and Italian works online: Biblioteca Ideale di Giordano Bruno -
• Complete works of Bruno as well as main biographies and studies available for free download in PDF format from the Warburg Institute and the Centro Internazionale di Studi Bruniani Giovanni Aquilecchia -