Glikogjeneza

Glikogjeneza është procesi në të cilin molekulat e glukozës ndërtohen për të formuar glikogjen, një polisakarid i rëndësishëm që funksionon si rezerva e karbohidrateve në organizmin tonë. Kjo rrugë metaboliike ndodh kryesisht në inde të gjëndrave të mëlçisë dhe muskujve.

Reaksioni kryesor i glikogjenezës përfshin ndjekësit e mëposhtëm:

1. Fosforilimi i glukozës: Glukozën (C6H12O6) e marrë nga qelizat tona, përmes metabolizmit glikolitik, fillojmë ta kthejmë në glikozë-6-fosfat (C6H13O9P). Kjo reaksion ndodh në praninë e enzimës heksokinazës dhe me konsumimin e një ATP (adenozin trifosfat).

Glukozë + ATP → Glikozë-6-fosfat + ADP

1. Konvertimi i glikozës-6-fosfat në glikozë-1-fosfat: Në këtë fazë, enzima fosfoglukomutaza shkëmbyen pozicionin e fosfatit në glikozë-6-fosfat, duke formuar glikozë-1-fosfat (C6H12O6-1P).

Glikozë-6-fosfat ⇌ Glikozë-1-fosfat

1. Konvertimi i glikozës-1-fosfat në UDP-glukozë: Glikozë-1-fosfata (C6H12O6-1P) ndërveprohet me uridin trifosfat (UTP) përmes enzimës UDP-glikoziltransferaza. Kjo reaksion prodhon UDP-glukozë (uridin-difosfat-glukozë), që është një molekulë me vlerë të lartë energjitike dhe funksionon si grup donator i glukozës në rritjen e glikogjenit.

Glikozë-1-fosfat + UTP → UDP-glukozë + PPi

1. Rritja e glikogjenit: UDP-glukozë afërtohet me një zinxhir rritës të glikogjenit, i cili është një proteinë e caktuar e njohur si glikogjena sintaza. Ky enzimë ndihmon në lidhjen e glukozës në zinxhirin e glikogjenit, duke formuar lidhje glikozidike α-1,4.

UDP-glukozë + Glikogjen → Glikogjen + UDP

Ky proces i gjatë i reaksioneve është i rëndësishëm për ruajtjen e karbohidrateve si rezerva energjetike në formën e glikogjenit. Në momente kur niveli i glukozës në gjak është i ulët, siç ndodh gjatë agjërimeve apo aktivitetit të madh fizik, glikogjeni shpërbëhet përsëri në glukozë përmes një procesi i quajtur glikogenoliza për të siguruar energjinë e nevojshme për organizmin.