Golgota Shqiptare

Albaniens Golgatha

Golgotha ​​Shqiptare "genocidi i popullit shqiptar", gjermanisht: Albanien Golgatha, është një dokument i botuar gjerman i vitit 1913, i cili u shkrua nga publicisti dhe politikanja austriake Leo Freundlich (1875-1953). Dokumenti është një përmbledhje e lajmeve të cilat i ka mbledhur gjatë udhëtimit në Vilajet të Kosovës gjatë pushtimit serb të viteve 1912-1913, duke shpjeguar në detaje masakrat, dhunimet, dëbimet, torturat dhe abuzimet në shkallë të gjerë të cilat civilët shqiptarë vuajtën nën sundimin serb nga ushtria dhe paraushtarakët çetnikë. Sipas dokumenteve të Freundlich, 25000 shqiptarë u masakruan në total. Dokumenti përshkruan metodat e spastrimit etnik i cili u përdor për të larguar popullsinë shqiptare të Maqedonisë, Shqipërisë së Veriut dhe Kosovës. Dokumenti u ri-përkthye nga Robert Elsie. Raportet u konfirmuan nga Komisioni Ndërkombëtar për të kërkuar në shkaqet dhe sjelljen e Luftës Ballkanike.

Përmbajtja

Leo Freundlich përshkruan se si Mbreti serb Pjetër premtoi amnisti për të gjithë popujt në rajonet e sapo aneksuara, por ai nuk e mbajti premtimin e tij për shkak të mizorive të kryera. Freundlich shkruan për "mijëra burra, gra, fëmijë dhe pleq të cilët u vranë ose u torturuan deri në vdekje". Raporti përmban informacion se si fshatrat e tëra u plagosën dhe u dogjën në tokë dhe gratë dhe vajzat u dhunuan, dhe fshatrat plaçkitën, shkatërruan dhe notonin në gjak. "Ai bëri thirrje për një hetim ndërkombëtar që kërkon që forcat serbe dhe malazeze të largohen nga veriu Shqipëria dhe se mizoritë ndalen Freundlich u tha gjithashtu nga zyrtarët serbë se ata do të zhdukin shqiptarët, pavarësisht nga protestat e Fuqive të Mëdha. Kryet e luftës ishin, sipas Freundlich, plotësisht të mbështetura nga autoritetet serbe. Ai gjithashtu përshkruan se si ushtria e rregullt serbe, së bashku me çetnikët, sulmoi civilë të paarmatosur, duke i zbardhur fëmijët dhe të moshuarit dhe duke përdhunuar vajzat 12 vjeçare. Raporti mori shumë vëmendje në Evropë me zyrat e lajmeve që raportonin për "mizoritë e tmerrshme" Ushtria serbe, Kreuzzeitung raportoi për "shfarosjen e popullsisë shqiptare" dhe The Daily Chronicle rreth masakrës së "2000 Arnauts i n Kumanovë "dhe një tjetër" 5000 në Prishtinë.

Messaggero e Romës raportoi për "masakrat e tmerrshme" të shqiptarëve në Vilajet të Kosovës. Gazeta e Francës "L'Humanité" raportoi për plaçkitje, masakra dhe shkatërrime. Leo Freundlich bëri thirrje që Fuqitë e Mëdha të ndihmonin për të mbrojtur "popullatën e pambrojtur kundër një ushtrie me një shtet" duke iu referuar asaj se si shqiptarët nuk i rezistuan forcave pushtuese serbe, por ishin, pavarësisht nga bashkëpunimi i tyre, masakruar. Ai përmend se si ushtarët serbë, në fshatin Kumanovë, i vunë zjarr shtëpive dhe i zbraztuan banorët dhe pastaj i qëlluan. Raportet përfshijnë përshkrimet se si shqiptarët katolikë dhe priftërinjtë u vranë nga ushtritë serbe dhe se si Kisha Ortodokse Serbe dhunshëm i shndërroi katolikët shqiptarë në ortodoksizëm. Në Shqipëri, shumë kisha katolike u plaçkitën, duke përfshirë edhe ato ortodokse. Manhunts ishin kryer nga oficerë serbë të cilët vranë shumë shqiptarë, dhe shtëpi dhe fshatra të tërë u dogjën me banorët që u dogjën gjallë ose u qëlluan ndërsa iknin. Pjesa më e madhe e ushqimit u vodhën nga ushtarët serbë nga fshatarët shqiptarë, duke shkaktuar uria dhe sëmundje. Vlerësohet se 25000 shqiptarë u vranë në Vilayet të Kosovës, por historianët pretendojnë se numri është shumë më i lartë.

Deutsches Volksblatt raportoi më 8 shkurt se ministri serb i kulturës dhe arsimit Ljuba Jovanoviç botoi një deklaratë duke folur se si "muslimanët do të trajtoheshin njësoj si të gjithë të tjerët". Deklarata gjithashtu përmbante supozime që shqiptarët i kishin rezistuar forcave serbe, duke justifikuar masakrat. Gazeta e Beogradit Piemont shkroi për problemin e Shkodrës, duke pretenduar se qyteti ishte i detyruar të ishte pjesë e Malit të Zi, dhe nëse nuk do të ishte, ajo do të fshihej. Raporte të tjera nga Podgorica shkruan se si serbët, pas betejës së Bërdicës hynë në fshatin Barbullush në tërheqjen e tyre dhe sulmuan fshatarët e paarmatosur dhe therën burra, gra, pleq dhe fëmijë. Një fëmijë tetëvjeçar u gjet me tetë bajoneta.

Freundlich shkruan për mburrjen e oficerëve serbë, duke shpjeguar se si ata plaçkitën shtëpitë dhe masakruan popullsinë shqiptare kudo që shkonin. Janë sulmuar edhe rajone të tjera, të tilla si rajoni Luma, ku burrat u dogjën gjallë. Oficerët serbë i thanë hapur Freundlich arsyetimin e djegies së 80 fshatrave në rajonin e Lumës. Raporte të tjera deklaruan se vullnetarët serbë udhëtuan nga Serbia dhe u bashkuan me ushtritë dhe vazhduan me mizoritë. Freundlich përshkroi se si 36 shqiptarë u dënuan me vdekje nga një gjykatë ushtarake dhe u qëlluan. Një oficer serb ftoi Freundliçin për një "bastisje" dhe u mburr se kishte vrarë nëntë shqiptarë. Raporte të tjera flisnin për ushtarët serbë në Shkup të cilët haptazi folën për përdhunimin dhe vrasjen që kishin kryer, të dehur nga fitorja. Një rast i cili e shqetësonte Freundlich ishte kur i ishte thënë për një ushtar serb i cili kishte thyer në një shtëpi shqiptare dhe e detyroi babanë e shtëpisë në pistoletë për të ndezur dhomën kur ushtari serb vazhdoi të përdhunonte pronarët gruan dhe femra. Korrespondenti i shqiptarëve raportoi nga Durrësi për "vrasjen e kryer" nga serbët në Shqipëri. Një oficer serb njoftoi se si "gratë shpesh fshehnin stoli dhe nuk ishin të gatshëm ta dorëzonin. Në raste të tilla, ne gjuajtëm një anëtar të familjes dhe menjëherë iu dhuruam të gjitha sendet e vlefshme". Serbët vazhduan me mizoritë në Luma dhe komandantin serb Kapiteni Petroviq, të botuar në gazetën serbe Ukaz, zyrtarisht duke shpallur veprat. Raportet gjithashtu përmbanin dëshmitarë të cilët folën për shqiptarët të cilët u rrahën për vdekje në Tiranë dhe në fshatra të tjerë fqinjë. Serbët gjithashtu shkatërruan kisha katolike, duke pretenduar se ishin ndërtime austriake dhe ishin të papranueshme në tokat e reja serbe.

Mohimet

Pjesa më e madhe e raporteve u mblodhën me mohimet nga zyrtarët serbë, pavarësisht nga dëshmitë dhe bashkëpunimi i tyre i plotë. Raportet u konfirmuan nga raporte të lajmeve austriake, italiane, gjermane, franceze dhe ruse dhe nga agjencitë e ndryshme të lajmeve. Leo Trotskey kritikoi autoritetet serbe për mohimin e mizorive, duke thënë se akuza të tilla nuk mund thjesht të shpërfilleshin duke i mohuar ato. Këto ngjarje kontribuonin në masë të madhe në konfliktin shqiptaro-serb.

Rezultatet

Fuqitë e Mëdha përfundimisht i detyruan forcat serbe jashtë Shqipërisë së sapo pavarur dhe malazezëve nga Shkodra. Megjithatë, Kosova mbeti brenda Mbretërisë së Serbisë që pasoi Luftën e Madhe me më shumë mizori të kryera nga ushtritë serbe me urdhër nga autoritetet. Është vlerësuar se 120.000 shqiptarë të të gjitha moshave dhe të dy gjinive u vranë gjatë dhe pas pushtimit serb. Shqiptarët e Kosovës vazhduan të përjetonin genocid gjatë dy dekadave të para të shekullit të 19-të nga çetnikët serbë dhe urrejtja midis shqiptarëve dhe serbëve u rrit.

Konfuzioni

Raporti i mizorive nuk duhet të ngatërrohet me Tërheqjen e Madhe Serbe e cila në disa burime quhet "Golgotha ​​Shqiptare" e serbëve, e cila i referohet tërheqjes serbe që ushtria serbe bëri në vitin 1915 nëpër malet e Shqipërisë. Vlerësohet se rreth 150000 ushtarë serbë u ngrinin me vdekje dhe në duart e njerëzve të fiseve shqiptare.

Shih edhe

• Leo Freundlich

Lidhje të jashtme

• Albaniens Golgatha (English)
• Albaniens Golgatha (German)