Gruri
Gruri është bimë barishtore e kultivuar gjerësisht për kokrrën e saj, që përdoret në të ushqyerit gjethë botën. Ka shumë lloje grurit, në kuadët të gjinisë (Triticum L). më i kultivuari është gruri i zakonshëm (T. aestivum L. gruri për bukë).
Të dhënat arkeologjike sugjerojnë se gruri u kultivua së pari në rajonet e Gjysmëhënës së Plleshme rreth vitit 9600 pes. Në sistematikë Botanike, kokrra e grurit është fryt i quajtur caryopsis.
Gruri kultivohet më shumë se çdo kulture tjetër (220.4 milion hektarë, 2014).[1] Tregtia botërore në grurë është më e madhe se për të gjitha kulturat e tjera të s'bashku.[2] Vitin 2016, prodhimi botëror i grurit ishte 749 milion ton,[3] duke e bërë atë drithin e dytë më të prodhuar pas misrit.[3][4] Që nga vitet 1960, prodhimi botëror i grurit është trefishuar dhe pritet të rritet më tej në mes të shekullit të 21-të. Kërkesat globale për grurë po rritet për shkak të vetive unike të viskocitetit elestik dhe ngjitësit të proteinave gluten, të cilat mundësojnë prodhimin e produkteve në industirnë ushqimeve, konsumi i të cilëve po rritet si rezultat i procesit të industrializimit në mbarë botën, ecila është pjesë e përditshme në racionet ditore. Në Kosovë kultivohet në sipërfaqe prej 60 deri 70000haktar, me rendiment mestar 3.5 deri 4.1 tonë për hektar.
Burimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ↑ "Crops/World Total/Wheat/Area Harvested/2014 (pick list)". United Nations, Food and Agriculture Organization, Statistics Division (FAOSTAT). 2014.
- ↑ Curtis; Rajaraman; MacPherson (2002). "Bread Wheat". Food and Agriculture Organization of the United Nations.
- 1 2 "World food situation: FAO cereal supply and demand brief". Rome, Italy: United Nations, Food and Agriculture Organization.
- ↑ "Crops/World Total/Wheat/Production Quantity/2014 (pick list)". United Nations, Food and Agriculture Organization, Statistics Division (FAOSTAT). 2014.