ISCED
Klasifikimi Standard Ndërkombëtar i Arsimit (anglisht: International Standard Classification of Education - ISCED) është një kornizë statistikore për organizimin e informacionit mbi arsimin e mirëmbajtur nga Organizata për Arsim, Shkencë dhe Kulturë e Kombeve të Bashkuara (UNESCO) si pjesë e grupit ndërkombëtar të klasifikimeve ekonomike dhe sociale të Kombeve të Bashkuara. [1]
ISCED u hartua në fillim të viteve 1970 për të shërbyer "si një instrument i përshtatshëm për mbledhjen, përpilimin dhe paraqitjen e statistikave të arsimit si brenda vendeve individuale ashtu edhe në aspektin ndërkombëtare". [2] Versioni i parë, i njohur si ISCED 1976, u miratua nga Konferenca Ndërkombëtare e Edukimit (Gjenevë, 1975), dhe më pas u miratua nga Konferenca e 19-të e Përgjithshme e UNESCO-së në vitin 1976.
Versioni i dytë, i njohur si ISCED 1997, u aprovua nga Konferenca e Përgjithshme e UNESCO-së në seancën e saj të 29-të në nëntor 1997 si pjesë e përpjekjeve për të rritur krahasueshmërinë ndërkombëtare të statistikave të arsimit. Ai përfshin kryesisht dy variabla të klasifikimit ndërkufitar: nivelet (7) dhe fushat e arsimit (25). Instituti i Statistikave të UNESCO-së drejtoi zhvillimin e një versioni të tretë, i cili u miratua nga Konferenca e 36-të e Përgjithshme e UNESCO-së në nëntor të vitit 2011 dhe që do të zëvendësojë ISCED 1997 në koleksionet e të dhënave ndërkombëtare në vitet e ardhshme. [3] ISCED 2011 ka 9 dhe jo 7 nivele, të krijuara duke e ndarë nivelin terciar të para-doktoratës në tre nivele. Ai gjithashtu zgjeroi nivelin më të ulët (ISCED 0) për të mbuluar një nën-kategori të re të programeve të zhvillimit arsimor të fëmijërisë së hershme, të cilat synojnë fëmijët nën moshën 3 vjeç.
Gjatë rishikimit dhe revidimit, i cili çoi në miratimin e ISCED 2011, Shtetet Anëtare të UNESCO-së ranë dakord që fushat e arsimit duhet të ekzaminohen në një proces të veçantë. Ky rishikim tani është duke u zhvilluar me qëllim të krijimit të një klasifikimi të pavarur por të ndërlidhur të quajtur Fushat ISCED të Arsimit dhe Trajnimit.
Materialet nga Qendra Evropiane për Zhvillimin e Aftësimit Profesional dhe gjithashtu Eurostat ofrojnë informacion të mëtejshëm dhe udhëzime statistikore për klasifikimin e nën-fushave të arsimit si shoqërues i ISCED. [4] [5]
Versioni 1997
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]ISCED fushat e arsimit 1997
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Niveli | Përshkrimi | Karakteristikat kryesore |
---|---|---|
0 | Arsimi parafillor | Faza fillestare e mësimit të organizuar, e krijuar kryesisht për të prezantuar fëmijë shumë të vegjël në një mjedis të tipit shkollor dhe për të zhvilluar aftësitë e tyre njohëse, fizike, sociale dhe emocionale. E krijuar për fëmijë nga mosha 3 deri në fillimin e arsimit fillor. |
1 | Arsimi fillor ose faza e parë e arsimit bazë | Normalisht duke filluar nga mosha 5 - 7 vjeç, i dizajnuar për të dhënë një arsim bazë të shëndoshë në lexim, shkrim dhe matematikë, së bashku me një kuptim fillestar të lëndëve të tjera. |
2 | Arsimi i mesëm i ulët ose faza e dytë e arsimit bazë | Projektuar për të përfunduar arsimin bazë, zakonisht në një model më të orientuar drejt temave. Ai bazohet në rezultatet e të nxënit nga arsimi fillor (niveli 1 ISCED) dhe synon të hedhë themelet për të mësuarit gjatë gjithë jetës dhe zhvillimin njerëzor. |
3 | Arsimi i mesëm i lartë | Arsimi më i specializuar që zakonisht fillon në moshën 15 ose 16 vjeç dhe / ose përfundon arsimin e mesëm në përgatitjen e arsimit terciar, ose për të siguruar aftësi të rëndësishme për punësimin, ose që të dyja. |
4 | Arsimi pas-sekondar jo-terciar | Programet që shtrojnë kufirin midis arsimit të mesëm të lartë dhe pas sekondar joterciar nga një këndvështrim ndërkombëtar. Programet ISCED të nivelit 4, duke marrë parasysh përmbajtjen e tyre, nuk mund të vlerësohen si programe terciare. Ato shpesh nuk janë dukshëm më të përparuara sesa programet në nivelin ISCED 3, por ato shërbejnë për të zgjeruar njohuritë e pjesëmarrësve që kanë përfunduar tashmë një program në nivelin 3. |
5 | Faza e parë e arsimit terciar | Programet terciare që kanë një përmbajtje arsimore më të avancuar se ato të ofruara në nivelet 3 dhe 4 të ISCED. Këto programe mund të jenë të bazuara akademikisht ose praktikisht të orientuara / specifike për profesionin. Hyrja në këto programe normalisht kërkon plotësimin e suksesshëm të nivelit ISCED 3A ose 3B ose një kualifikim të ngjashëm në nivelin 4A ISCED. Të gjitha gradat dhe kualifikimet janë të ndërklasifikuara sipas llojit të programeve, pozicionit në gradën nacionale ose strukturave të kualifikimit dhe kohëzgjatjes kumulative në arsimin terciar. |
6 | Faza e dytë e arsimit terciar | Programet terciare që çojnë në dhënien e një kualifikimi të përparuar kërkimor, p.sh. Ph.D. Prandaj, këto programe i kushtohen studimit të përparuar dhe kërkimit origjinal dhe nuk bazohen vetëm në punën e kurseve. Në mënyrë tipike kërkon paraqitjen e një teze ose disertacionin e një cilësie të botueshme e cila është produkt i hulumtimit origjinal dhe paraqet një kontribut të rëndësishëm për njohuritë. |
- 0 Programe të përgjithshme
- 01 Programet themelore
- 08 Shkrim-leximi dhe numeracioni
- 09 Zhvillimi personal
- 1 Arsimi
- 14 Shkenca e aftësimit dhe edukimit të mësuesve
- 2 Shkencat humane dhe artet
- 21 Artet
- 22 Shkencat Humane
- 3 Shkencat shoqërore, biznesi dhe ligji
- 31 Shkenca sociale dhe e sjelljes
- 32 Gazetaria dhe informacioni
- 34 Biznesi dhe administrata
- 38 Ligji
- 4 Shkencë
- 42 Shkencat e jetës
- 44 Shkencat fizike
- 46 Matematikë dhe statistikë
- 48 Informatikë
- 5 Inxhinieri, prodhim dhe ndërtim
- 52 Inxhinieri dhe tregti inxhinierike
- 54 Prodhim dhe përpunim
- 58 Arkitektura dhe ndërtesa
- 6 Bujqësia
- 62 Bujqësia, pylltaria dhe peshkimi
- 64 Veterinaria
- 7 Shëndeti dhe mirëqenia
- 72 Shëndeti
- 76 Shërbimet sociale
- 9 Shërbimet
- 81 Shërbime personale
- 84 Shërbime transporti
- 85 Mbrojtja e mjedisit
- 86 Shërbime të sigurisë
- Nuk dihet ose nuk specifikohet
Versioni 2011
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Niveli | ISCED 2011 | Përshkrimi | Niveli korrespondues në ISCED 1997 |
---|---|---|---|
0 | Edukimi i fëmijërisë së hershme (01 zhvillimi arsimor i fëmijërisë së hershme) | Arsimi i krijuar për të mbështetur zhvillimin e hershëm në përgatitjen për pjesëmarrje në shkollë dhe shoqëri. Programet e hartuara për fëmijë nën moshën 3 vjeç. | Asnjë |
Arsimi i hershëm i fëmijërisë (02 arsimi parashkollor) | Arsimi i krijuar për të mbështetur zhvillimin e hershëm në përgatitjen për pjesëmarrje në shkollë dhe shoqëri. Programet e hartuara për fëmijë nga mosha 3 deri në fillimin e arsimit fillor. | Niveli 0: Arsimi parashkollor. | |
1 | Shkolla fillore | Programet zakonisht të dizajnuara për t'u siguruar nxënësve aftësi themelore në lexim, shkrim dhe matematikë dhe për të krijuar një themel të fortë për të mësuar. | Niveli 1: Arsimi fillor ose faza e parë e arsimit bazë. |
2 | Arsimi i mesëm i ulët | Faza e parë e arsimit të mesëm e ngritur mbi arsimin fillor, zakonisht me një kurrikul më të orientuar drejt temave. | Niveli 2: Arsimi i mesëm i ulët ose faza e dytë e arsimit bazë |
3 | Arsimi i mesëm i lartë | Faza e dytë / e fundit e arsimit të mesëm si përgatitje për arsimin terciar dhe / ose sigurimin e aftësive të rëndësishme për punësimin. Zakonisht me një gamë të shtuar të opsioneve dhe prurjeve lëndore. | Niveli 3: Arsimi i mesëm i lartë |
4 | Arsimi pas-sekondar jo-terciar | Programet që ofrojnë përvoja mësimore që bazohen në arsimin e mesëm dhe përgatiten për hyrje në tregun e punës dhe / ose arsim terciar. Përmbajtja është më e gjerë se e mesme, por jo aq komplekse sa arsimi terciar. | Niveli 4: Arsimi pas-sekondar jo-terciar |
5 | Arsim terciar i ciklit të shkurtër | Programet e para të shkurtëra terciare që janë zakonisht të bazuara në praktikë, specifike për profesionin dhe përgatiten për hyrjen në tregun e punës. Këto programe mund të ofrojnë gjithashtu një rrugë drejt programeve të tjera terciare. | Niveli 5B: Faza e parë e arsimit terciar: zakonisht programe specifike më të shkurtra, më praktike / teknike / profesionale që çojnë në kualifikime profesionale. |
6 | Bachelor ose ekuivalent | Programet e dizajnuara për të siguruar njohuri, aftësi dhe kompetenca të ndërmjetme akademike dhe / ose profesionale, që çojnë në një diplomë të parë terciare ose kualifikim ekuivalent. | Niveli 5A: Faza e parë e arsimit terciar: kryesisht programe të bazuara teorikisht të destinuara për të siguruar kualifikime për të hyrë në programe kërkimore më të përparuara dhe profesione me kërkesa të aftësive më të larta. |
7 | Master ose ekuivalent | Programet e krijuara për të siguruar njohuri, shkathtësi dhe kompetenca të përparuara akademike dhe / ose profesionale, që çojnë në një diplomë të dytë terciare ose kualifikim ekuivalent. | Niveli 5A: Faza e parë e arsimit terciar: kryesisht programe të bazuara teorikisht të destinuara për të siguruar kualifikime për të hyrë në programe kërkimore më të përparuara dhe profesione me kërkesa të aftësive më të larta. |
8 | Doktoratë ose ekuivalente | Programet e dizajnuara kryesisht për të çuar në një kualifikim të përparuar kërkimor, zakonisht duke përfunduar me paraqitjen dhe mbrojtjen e një disertacioni thelbësor të një cilësie të publikueshme bazuar në hulumtime origjinale. | Niveli 6: Faza e dytë e arsimit terciar (e cila dërgon në një kualifikim të avancuar kërkimor). |
Nivelet, kategoritë dhe nënkategoritë ISCED 2011
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Burimi: Klasifikimi Standard Ndërkombëtar i Arsimit (ISCED). [6]
- 0 ARSIMI I FËMIJËRISË SË HERSHME
- 01 Zhvillimi arsimor i fëmijërisë së hershme
- 010 Zhvillimi arsimor i fëmijërisë së hershme
- 02 Arsimi parashkollor
- 020 Arsimi parafillor
- 1 ARSIMI FILLOR
- 10 Arsimi fillor
- 100 Arsimi fillor
- 2 ARSIMI I MESËM I ULËT
- 24 i Përgjithshëm
- 241 I pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit ose përfundimin e nivelit të pjesshëm, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 242 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit të pjesshëm, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 243 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 244 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, me qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 25 Profesional
- 251 I pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit ose përfundimin e pjesshëm të nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 252 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit të pjesshëm, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 253 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë
- 254 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, me qasje të drejtpërdrejtë në arsimin e mesëm të lartë [6]
- 3 ARSIMI I MESËM I LARTË
- 34 i Përgjithshëm
- 341 I pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit ose plotësimin e nivelit të pjesshëm, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 342 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit të pjesshëm, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 343 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 344 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, me qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 35 Profesional
- 351 I pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit ose përfundimin e pjesshëm të nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 352 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit të pjesshëm, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 353 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 354 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, me qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar [6]
- 4 ARSIMI PAS-SEKONDAR JO-TERCIAR
- 44 i përgjithshëm
- 441 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 443 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 444 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, me qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 45 Profesional
- 451 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 453 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, pa qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar
- 454 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit, me qasje të drejtpërdrejtë në arsimin terciar [6]
- 5 ARSIMI I SHKURTËR TERCIAR
- 54 i Përgjithshëm
- 541 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 544 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 55 Profesional
- 551 i pamjaftueshëme për përfundimin e nivelit
- 554 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit [6]
- 6 NIVELI BACHELOR OSE EKUIVALENT
- 64 Akademik
- 641 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 645 Shkalla e parë (3-4 vjet)
- 646 Shkalla e parë e gjatë (më shumë se 4 vjet)
- 647 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program bachelor ose ekuivalent)
- 65 Profesional
- 651 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 655 Shkalla e parë (3-4 vjet)
- 656 Shkalla e parë e gjatë (më shumë se 4 vjet)
- 657 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program bachelor ose ekuivalent)
- 66 Orientimi i paspecifikuar1
- 661 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 665 Shkalla e parë (3-4 vjet)
- 666 Shkalla e parë e gjatë (më shumë se 4 vjet)
- 667 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program bachelor ose ekuivalent) [6]
- 7 NIVELI MASTER APO EKUIVALENT
- 74 Akademik
- 741 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 746 Shkalla e parë e gjatë (të paktën 5 vjet)
- 747 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program bachelor ose ekuivalent)
- 748 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program master ose ekuivalent)
- 75 Profesional
- 751 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 756 Shkalla e parë e gjatë (të paktën 5 vjet)
- 757 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program bachelor ose ekuivalent)
- 758 Shkalla e dytë ose e mëtejme (duke ndjekur një program master ose ekuivalent)
- 76 Orientimi i paspecifikuar1
- 761 E pamjaftueshme për përfundimin e nivelit
- 766 Shkalla e parë e gjatë (të paktën 5 vjet)
- 767 Shkalla e dytë ose e mëtejshme (duke ndjekur një program bachelor ose ekuivalent)
- 768 Shkalla e dytë ose e mëtejshme (duke ndjekur një program master ose ekuivalent) [6]
- 8 NIVELI I DOKTORATËS APO EKUIVALENT
- 84 Akademik
- 841 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 844 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 85 Profesional
- 851 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 854 Mjaftueshëm për plotësimin e nivelit
- 86 Orientimi i paspecifikuar
- 861 i pamjaftueshëm për përfundimin e nivelit
- 864 Mjaftueshëm për përfundimin e nivelit [6]
- 9 NUK ËSHTË KLASIFIKUAR
- 99 Nuk është klasifikuar
- 999 Nuk është klasifikuar
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- UNESCO
- Nomenklatura e UNESCO-së
- Korniza Evropiane e Kualifikimeve
- Fushat e Shkencës dhe Teknologjisë
- Klasifikimi Standard Ndërkombëtar i Profesioneve
Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ United Nations Statistics Division: UN Classifications Registry, retrieved 30-03-2011.
- ^ UNESCO. 2006. International Standard Classification of Education: ISCED 1997'. http://www.uis.unesco.org/Library/Documents/isced97-en.pdf Arkivuar 23 qershor 2017 tek Wayback Machine
- ^ Revision of the International Standard Classification of Education (ISCED) Arkivuar 6 janar 2019 tek Wayback Machine, retrieved 05-04-2012.
- ^ European Centre for the Development of Vocational Training and Eurostat. 1999. Manual: Fields of training. http://www.cedefop.europa.eu/en/Files/5092_EN.PDF
- ^ LIGJI PËR ARSIMIN DHE AFTËSIMIN PROFESIONAL Në amëzën assembly-kosova.org Arkivuar 29 shtator 2007 tek Wayback Machine
- ^ a b c d e f g h Annex III Arkivuar 6 janar 2019 tek Wayback Machine in the English ISCED 2011, International Standard Classification of Education. Gabim referencash: Invalid
<ref>
tag; name "2011en" defined multiple times with different content
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Faqe zyrtare
- ISCED 2011 classification
- Roadmap to compare education systems: examples of how ISCED is applied to national education systems.
- EU Council Directive 2009/50/EC: ISCED 1997 education levels required for EU Blue Card Visa.