Jump to content

Kategoria:Articles covered by WikiProject Wikify nga maj 2018

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Një mikroorganizëm, ose mikrob, [a] është një organizëm mikroskopik, i cili mund të ekzistojë në formën e tij njëqelizore ose një koloni qelizash. Ekzistenca e mundshme e jetës mikrobike të paparë dyshohej që nga kohërat antike, të tilla si në shkrimet e shenjta Jain nga shekulli 6 para Krishtit India. Studimi shkencor i mikroorganizmave filloi me vëzhgimin e tyre nën mikroskop në vitet 1670 nga Antonie van Leeuwenhoek. Në vitet 1850, Louis Pasteur zbuloi se mikroorganizmat shkaktonin prishjen e ushqimit, duke zbërthyer teorinë e gjenerimit spontan. Në vitet 1880, Robert Koch zbuloi se mikroorganizmat shkaktuan sëmundjet tuberkulozi, kolera, difteria dhe antraksi. Mikroorganizmat përfshijnë të gjithë organizmat njëqelizorë. Ata jetojnë në pothuajse çdo habitat nga polet në ekuator, shkretëtirat, gejzerat, shkëmbinjtë dhe deti i thellë. Disa janë përshtatur në ekstreme si kushte shumë të nxehta ose shumë të ftohta, të tjerët në presion të lartë dhe disa, të tilla si Deinococcus radiodurans, në ambiente me rrezatim të lartë. Mikroorganizmat gjithashtu përbëjnë mikrobiotën e gjetur në dhe në të gjithë organizmat shumëqelizorë. Ka prova se shkëmbinjtë Australian 3.45 miliardë vjeçarë dikur përmbanin mikroorganizma, prova më e hershme e drejtpërdrejtë e jetës në Tokë. Mikrobet janë të rëndësishme në kulturën dhe shëndetin e njeriut në shumë mënyra, duke shërbyer për të fermentuar ushqime dhe trajtuar ujërat e zeza, dhe për të prodhuar karburant, enzima dhe përbërje të tjera bioaktive. Mikrobet janë mjete thelbësore në biologji si organizma model dhe janë vënë në përdorim në luftën biologjike dhe bioterrorizmin. Mikrobet janë një përbërës jetik i tokës pjellore. Në trupin e njeriut, mikroorganizmat përbëjnë mikrobiotën njerëzore, përfshirë florën thelbësore të zorrës. Patogjenët përgjegjës për shumë sëmundje infektive janë mikrobe dhe si të tilla janë shënjestra e masave higjienike.

Kjo kategori aktualisht nuk përmban asnjë faqe apo media.