Legeni veshkor
Pelvisi renal ose legeni i veshkës është pjesa e zgjeruar në formë hinke e ureterit në veshkë. Formohet nga konvergjenca e kaliceve kryesore, duke vepruar si një hinkë për urinën që rrjedh nga kalicet kryesore në ureter. Ka një membranë mukoze dhe është e mbuluar me epitel kalimtar dhe një lamina propria themelore të indit lidhës të lirshëm deri në të dendur.
Pelvisi renal ndodhet brenda sinusit renal së bashku me strukturat e tjera të sinusit renal.
Rëndësia klinike
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pelvisi renal është vendi i disa llojeve të kancerit të veshkave dhe preket nga infeksioni në pielonefrit. Një gur i madh në veshka "staghorn" mund të bllokojë të gjithë ose një pjesë të legenit renal.
Madhësia e legenit renal luan një rol të madh në klasifikimin e hidronefrozës. Normalisht, diametri anteroposterior i legenit renal është më pak se 4 mm tek fetuset deri në 32 javë të moshës gestacionale dhe 7 mm më pas. Tek të rriturit, 13% e popullsisë normale kanë një diametër tërthor të legenit mbi 10 mm.
Etimologjia dhe shqiptimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ashtu si legeni kockor, legeni renal (/ˈriːnəl ˈpɛlvɪs/) e merr emrin e tij në anglisht nëpërmjet neolatinishtes nga fjala më e vjetër latine pelvis, "basin", si në "lavaman". Në të dyja rastet, emri pasqyron formën e strukturës, dhe në rastin e legenit renal, ai pasqyron edhe funksionin. Emri pasqyron që çdo legen renal mbledh urinën nga kalicet dhe e kanalizon atë në ureter ashtu si një lavaman mbledh ujin dhe e kanalizon atë në një tub kullues. Legeni renal herë pas here quhet pyelum (nga greqishtja πύελος pýelos, "lug", 'çdo gjë e zbrazët'), dhe forma e kombinuar pyelo- tregon legenin renal (pyelo- nuk duhet ngatërruar me pyo-). Fjalët infundibulum dhe choana janë fjalë të tjera për zgavrat në formë hinke (të cilat anglishtja mjekësore i mori nga fjalët latine dhe greke për "hundë", përkatësisht), dhe legeni renal ndonjëherë quhet infundibulum renal. Forma *renal choana është logjike, por nuk përdoret.