Letra

Copë e letrës

Letra është material bazë në veprimtarinë grafike e cila kryesisht përbëhet nga fijet me prejardhje bimore, me dhënje shtesë të mbushësve, ngjitësit dhe ngjyrës. Në këtë material mund të shkruhet, të vizatohet dhe të shtypet dhe prej se është përdorur ka qenë tregues i nivelit të kulturës së një populli. Sot, e kombinuar me shumë materiale të tjera, letra ka një përdorim të gjerë në shumë fusha të veprimtarisë dhe është tregues i nivelit të kulturës materiale. Letra është zbuluar në Kinë, për herë të parë rreth vitit 105 . Deri atëherë është shkruar në svilë

Gramatura e letrës

Gramatura e letrës (trashsia e letrës) është sipërfaqja e 1 m² e shprehur në gram.

Klasifikimi i letrës sipas gramaturës

Me termin letër në kuptimin e ngushtë përfshihen fletët (me trashësi deri në 140 g/m²) të cilat mund të palosen pa ndonjë vështirësi; letra e trashë (160 - 300 g/m²) njifet me termin karton; kartoni i trashë (300 - 500 g/m²); letra mbi 500 g/m² njifet me termin lepenkë.

Klasifikimi i letrës sipas teknikave të shtypit

Letra e cila përdoret në veprimtarinë grafike klasifikohet sipas teknikave të shtypit në: letër për shtypin e lartë, për shtypin e rrafshët, për shtypin e thellë dhe për shtypin e depërtueshëm. Çdo lloj i letrës i ka karakteristikat e veta të përbërjes kimike, prandaj nuk preferohet të përdoret për teknikën tjetër të shtypit.

Formatet e letrës

Formati i letrës e është shenjë që tregon madhësinë dhe proporcionet e faqeve të letrës. Për letrën në rolne “formati” caktohet me gjërsinë e rolnes. Në prodhimtarinë e letrës me dorë formati është i varur nga madhësia e sitës, ndërsa në prodhimin bashkëkohorë të letrës me makinë, letra mund të prehet nga rolna në çfardo gjtësie dhe gjerësie. Formatet e letrës kryesisht i caktojnë prodhuesit e letrës, prandaj ishin madhësishë dhe proporcionesh të ndryshme. Me marëveshjen e vitit 1883 të prodhuesve gjermanë të leetrës, u harmonizuan 12 “formate” normale të letrës, të cilat gjetën një përdorim të gjerë. Në vitin 1920, në Gjermani dhe në disa vende evropiane filluan të zbatohen formatet staandarde të letrës. Ato u zbatuan në industrinë e prodhimit të letrës. Madhësia e letrës është e shënuar me milimetra, ndërsa në Angli dhe SHBA me inça.

Formatet e letrës sipas standardit ISO

• 
  ISO 216 A series compared to letter and legal sizes
• 
  ISO 216 A series
• 
  ISO 216 B series
• 
  ISO 269 (C) series
• 
  ANSI series

Literatura

• Burns, Robert I. (1996). "Paper comes to the West, 800−1400". përmbledhur nga Lindgren, Uta (red.). Europäische Technik im Mittelalter. 800 bis 1400. Tradition und Innovation (në gjermanisht) (bot. 4th). Berlin: Gebr. Mann Verlag. fq. 413–422. ISBN 3-7861-1748-9.
• Tsien, Tsuen-Hsuin (1985), Paper and Printing, Joseph Needham, Science and Civilisation in China, Chemistry and Chemical Technology (në anglisht), vëll. 5, Cambridge University Press
• "Document Doubles". Library and Archives Canada (në anglisht). Library and Archives Canada. 2006-12-06. Arkivuar nga origjinali më 2007-05-15. Marrë më 15 shkurt 2014.

Shiko dhe këtë

Wiki Libri: Dua të di

Lidhje të jashtme

 Commons: Paper – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale

• Technical Association of the Pulp and Paper Industry