Lobimi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Lobimi është një përkufizim i marrë nga anglishtja (Lobbying) për një formë të përfaqësimit të interesave në politikë  dhe shoqëri. Nëpërmjet lobimit përpiqen grupet e interesave, mbi të gjitha me anë të lidhjeve personale në pushtetin ekzekutiv dhe legjislativ, të ndikojnë në politikë. Përveç kësaj ata ndikojnë në mendimin publik përmes punëve publike. Kjo ndodh përgjithësisht me anë të masmediave. 

Lobimi si term në rastet më të shpesha merr një ngjyrim negativ aq sa grupat e interesave nuk e përdorin këtë fjalë për t'u përfaqësuar. Terminologji të tjera që janë "sinonime" për lobimin janë për shembull punët publike, komunikim politik dhe këshillim politik. 

Në vitin 2006 folën Thomas Leif dhe Rudolf Speth për pushtetin e katërt qe është shtypi dhe pushtetin e pestë që është lobimi. Megjithatë, këtë ndarje e gjetën autorë të tjerë jo të përshtatshme dhe të tepruar. 

Historia e terminologjisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Termi qëndron fillimisht për "korridorin" dhe vjen nga anglishtja, më saktë për korridorin e parlamentit. Në mënyrë metaforike, mund të thuhet që shumë tema fliten përpara se politikanët të hyjnë në parlament dhe vendosen në "korridorin" e parlamentit, ku grupat e interesave përpiqen të kenë ndikim në politikat që do të vendosen. 

Grupet e interesit [Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ne shoqerin moderne krahu i shtetit shtrihet ne shume pjese te jetes te cilat me pare kane qene lenen krejtesisht te paprekura. 

Kompani të medha, OJQ (Organizata jo qeveritare) dhe shumë lloje të ndryshme grupimesh përpiqen ti përcjellin interesat e tyre në politikë, në mënyrë që të kenë ndikim në legjislaturë. Në ditët e sotme grupat e interesave mund të jenë dhe persona privatë, te cilët përfaqësojnë zyra avokatie, Think Tanks, gazetarë etj. të cilët kanë ndikim të madh në fusha të ndryshme. 

Mënyra e veprimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lobimi është një metodë për të ndikuar në vendimin e vendimmarrësit, nëpërmjet informacionit dhe strategjive të ndryshme. Shumë shpesh ndahet lobimi ne 4 veçori : 

  • Krijimi i informacionit
  • Shkëmbimi i informacionit,
  • Marrja e ndikimit,
  • Mënyra strategjike për të ndërhyrë në politikë

Marrja e informacionit [Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përfaqësuesit e grupave të interesave mbledhin njohuri në bazë të lidhjeve të tyre midis vendimmarrësve politikë.

Ata marrin njohuri dhe mësohen si të vlerësojnë informacionet. Gjithashtu ata mësohen të vlerësojnë informacionin, i cili nuk vjen vetëm nga burime publike, por gjithashtu dhe nëpërmjet marrëdhënieve midis lobistëve dhe vendimmarrësve, në mënyrë që marrin ndikim dhe më herët, se informacioni të publikohet. 

Ndikimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Puna e një lobisti është së fundmi të kalojë sygjerimet përmes vendimmarrësve, në lidhje më një temë që prek grupime të mëdha njerëzish ("Këshillimi i politikës").

Që një lobim të jetë i suksesshëm, është e rëndësishme të kenë argumenta të fortë, në mënyrë që vendimmarrësi të ndodhet në një situatë të vështirë dhe të detyrohet të pranojë. 
Sa më të pregatitur të jenë zyrat e deputetëve, aq më të vështirë e ka një lobist të marrë ndikim, duke qenë se zyra e deputetëve mund të gjejë argumenta të vlefshëm, për ta shfuqizuar një rregullim nga lobistët. 
Në shumë shtete është dhënia e parave apo vlerave të tjera materiale e ndaluar. Por ndodh shumë shpesh, që politikanët të ndryshojnë fronte, pra nga qëndrimi i mëparshëm, të ndryshojnë në një ndërmarrje tjetër. 

Puna publike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në fushën e punës publike lobistet përpiqen të ndikojnë mbi opinionin publik me anë të mediave. Nga metodat më të përdorshme përmenden mediat e shtypura dhe reklamat. Nëpërmjet televizorit gjenden shpesh diskutime në podium, ku persona të grupave të ndryshëm flasin mbi argumentat e tyre dhe diskutojnë mes tyre. Këto gjenden në format e Talkshow ose si intervista. 

Përsa i përket ndikimit përmes mediave të printuara, ndodh që intervistat e bëra nëpërmjet televizionit janë të lidhura me gazetat. 

Organizatat e interesit i shoqërojnë grupet e vizituesve në zyrat e kryeqytetit dhe organizojnë mbremje të ndryshme. Organizatat e lobimit përqendrohen më së shumti të prezantohen në kryeqytet. .

Përgjithësisht bëhen dhe trajnime gratis, në lidhje me tema të ndryshme, por që në një mënyrë kanë një lloj ndikimi tek vizitorët. 

Skema e procesit te lobimit
Organizata→
Firma→
Këshillues politik →
Lobistë të brendshëm →



→ Analizimi i fakteve
→Analizimi i institutëve
→ Përpjekje ndikimi →


→ Vendimmarrësi
*menyrë direkte
→ Persona të tretë
*menyrë indirekte
Quelle »

Transparenca dhe regjistri[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në shkallën e Bashkimit Evropian diskutohet në mënyrë shumë strikte një rregullim i punës së lobistëve. Komisioni i BE krijoi në qershor të vitit 2008 një regjistër për lobimin. Sipas tij duhej që çdo organizatë ose firmë të shfaqte në mënyrë transparente temat në të cilat ata përpiqeshin të merrnin ndikim dhe takimet që kishin pasur me njerëz të ndryshëm. Me konfirmimin e Parlamentit te BE u vendos të hapet ky regjistër, i ngjashëm me atë në SHBA.

Megjithatë, nuk është e detyrueshme që çdo organizatë të regjistrohet. Nëpërmjet një regjistrimi organizatat e kanë më të lehtë të kenë një takim në parlament. Në tetor të vitit 2008 ishin regjistruar në parlamentin evropian 4570 persona si përfaqësues interesash. 

Një regjistër i përgjithshëm në parlamentin dhe komisionin evropian u bë aktiv në 23 qershor 2011. Çdo organizatë, firme apo persona të pavarur, të cilët në mënyrë direkte apo indirekte donin të ndikonin në politikë, janë të lutur të regjistrohen.

Llojet e lobimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në mënyrë të përgjithshme ka pesë lloje interesash, të cilët futen në fuqi nëpërmjet lobimit:

  1. Interesa të organizuar në fushën e ekonomisë dhe punës 
  2. Interesa të organizuar në fushat sociale
  3. Interesa të organizuar në fushën e kohës së lirë 
  4. Interesa të organizuar në fushën e fesë, kulturës dhe shkencës 
  5. Interesa të organizuar në fushën e shoqërisë politike

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ese[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Andreas Geiger: Ökonomische Aspekte des Lobbying in der EU. In: Zeitschrift für Politikberatung. Volume 2, Issue 3 (2009), S. 427.
  • Geiger: EU-Lobbying und Demokratieprinzip. In: Europäisches Wirtschafts- und Steuerrecht. (EWS), Heft 7/2008, S. 257.
  • Anda: Möglichkeiten und Grenzen der Politikbeeinflussung. In: Axel Sell, Alexander N. Krylov: Interaktionen zwischen Wirtschaft, Politik und Gesellschaft. Verlag Peter Lang, Frankfurt 2009, ISBN 978-3-631-58487-3, S. 273–278.
  • Ulrich von Alemann, Florian Eckert: Lobbyismus als Schattenpolitik.[1] In: Aus Politik und Zeitgeschichte. 15–16/2006.
  • Florian Eckert: Lobbyismus – zwischen legitimem politischem Einfluss und Korruption. In: Ulrich von Alemann (Hrsg.): Dimensionen politischer Korruption. VS-Verlag, Wiesbaden 2005, ISBN 3-531-14141-4.
  • Thomas Faust: Vom aktivierenden zum aktivierten Staat? Lobbying zwischen Korruption und Kooperation. In: Verwaltung und Management. 5/2009, S. 251–260.
  • Tilman Hoppe: Transparenz per Gesetz? Zu einem künftigen Lobbyisten-Register. In: Zeitschrift für Rechtspolitik. 2009, 39, [2] (PDF-Datei; 811 kB)
  • Thomas Leif, Rudolf Speth: Die fünfte Gewalt.[3] In: ZEIT online. 2. März 2006.
  • Konstadinos Maras: Lobbyismus in Deutschland.[4] In: APuZ. 3–4/2009, S. 33–38.
  • Hans-Jörg Schmedes: Die im Dunkeln sieht man nicht.[5] In: Berliner Republik. 3/2009, S. 69–71.
  • Hans-Jörg Schmedes: Mehr Transparenz wagen? Zur Diskussion um ein gesetzliches Lobbyregister beim Deutschen Bundestag. In: Zeitschrift für Parlamentsfragen.[lidhje e vdekur][6][lidhje e vdekur] 3/2009, S. 543–560.

Literature e perqendruar ne Bashkimin Europian [Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Klemens Joos: Erfolg durch Prozesskompetenz. Paradigmenwechsel in der Interessenvertretung nach dem Vertrag von Lissabon, erschienen in: Doris Dialer; Margarethe Richter (Hrsg.): Lobbying in der Europäischen Union: Zwischen Professionalisierung und Regulierung. Springer VS 2014, ISBN 978-3-658-03220-3
  • Alexander Classen: Interessenvertretung in der Europäischen Union. Zur Rechtmäßigkeit politischer Einflussnahme, Springer VS, Wiesbaden 2014, ISBN 978-3-658-05410-6
  •  Rinus van Schendelen: Die Kunst des EU-Lobbyings. Erfolgreiches Public Affairs Management im Labyrinth Brüssels. Lexxion, Der Juristische Verlag, Berlin 2012, ISBN 978-3-86965-194-1.
  • Wolfgang Gründinger: Lobbyismus im Klimaschutz. Der Einfluss der Interessengruppen auf die nationale Ausgestaltung des EU-Emissionshandels. VS Verlag für Sozialwissenschaften, 2012, ISBN 978-3-531-18348-0.
  • Klemens Joos: Lobbying im neuen Europa: Erfolgreiche Interessenvertretung nach dem Vertrag von Lissabon. Wiley-VCH Verlag, 2010, ISBN 978-3-527-50564-7 (auch auf englisch erschienen: Lobbying in the new Europe: Successful representation of interests after the Treaty of Lisbon. 2011)
  • Klemens Joos: Interessenvertretung deutscher Unternehmen bei den Institutionen der Europäischen Union. Dissertation an der betriebswirtschaftlichen Fakultät der LMU München, BWV - Berliner Wissenschafts-Verlag, 1998, ISBN 3-87061-773-X.
  •  Bernd Hüttemann: Europäisches Regieren und deutsche Interessen. Demokratie, Lobbyismus und Art. 11 EUV, Erste Schlussfolgerungen aus „EBD Exklusiv“, 16. November 2010 in Berlin. In: EU-in-BRIEF. Nr. 1, Berlin 2011, ISSN 2191-8252 (online (PDF-Datei; 266 kB)).
  •  Hans-Jörg Schmedes: Das Mosaik der Interessenvermittlung im Mehrebenensystem Europas. In: Bundeszentrale für politische Bildung (Hrsg.): Aus Politik und Zeitgeschichte. Nr. 19 (Lobbying und Politikberatung), Bonn 2010 (online).
  • Steffen Dagger, Michael Kambeck (Hrsg.): Politikberatung und Lobbying in Brüssel.[7] VS-Verlag, Wiesbaden 2007, ISBN 978-3-531-15388-9.
  • Irina Michalowitz: Lobbying in der EU. UTB (Taschenbuch) / facultas wuv, Wien 2007, ISBN 978-3-8252-2898-9. (Europa kompakt Band 2)
  • Claudia Albrecht: Die Rolle der Mitgliedsländer für die regionale Integration in der Europäischen Union: Analyse der Parameter unter Berücksichtigung interessengesteuerter Interaktionsprozesse. Arkivuar 4 mars 2016 tek Wayback Machine[8] Arkivuar 4 mars 2016 tek Wayback Machine Dissertation. Uni Hamburg, 2008.
  • Reiner Eising, Beate Kohler-Koch: Interessenpolitik in Europa. (Regieren in Europa 8). Nomos, Baden-Baden 2005, ISBN 3-8329-0779-3.

Adresa interneti[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Evropa/BE[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Einzelnachweise[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]