Luigji XV

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Luigji i XV

Lui XV (i Burobonëve), i quajtur i dashuruari lindi në (Versailles, 15 shkurt 1710 - Versailles, 10 maj 1774), ka qenë mbreti i Francës nga viti 1715 deri në vdekje, babai i Luigji XVI.

Luigji XV trashëgoi fronin mbretëror nga stërgjyshi i tij Luigji XIV, në moshen 5 - vjeçare. Kaloi vitet e para te jetës se tij realtivisht ne qetësi dhe në begati, duke studiuar shumë, falë mësuesve qe mbreti kishte ai zhvilloi nje kulturë të madhe. Detyrën për te udhequr shtetin francez e kishin ne dorë disa fisnikë mbretëror. Ne fundin e femijërisë, Lui ia besoi udheheqjen e shtetit kardianlit Fleury, qe ishte mësues i tij. Ndyshe nga Luigji XIV ai nuk kishte asnjehere kontakte direkte me politiken e shtetit, takonte shume rrallë ministrat, dhe shpesh merrte vendime te paparashikushme kundër ministrave, arriti deri ne pikën e ndërtimit të nje rrjeti të perberë nga spiunë dhe dipllomatë. Interesi i pakët në politike dhe administrata jo e shkelqyer e qeverisë, ministrat shkarkoheshin nga detyra shpesh, çoi ne dobesimin e fuqisë se Frances ne shkallën Evropiane, dhe kontribuoi qe të hidhen bazat për revolucionin francez. Ne fillimin e mbretërise mori shumë favore dhe mbështetje nga populli, i cili arriti ta quante "i dashuruari". Me kalimin e kohës, mungesa e aftësisë per te marrë vendime te rëndesishme për qeverisjen e vendit, dashnoret e shumta dhe te vazhdueshme bënë që popullariteti i tij te biente ne sytë e popullit, urrejtja ndaj tij nga populli Francez u duk shumë kur ai vdiq, sepse ne rruget e Parisit menjëherë pas vdekjes filluan festimet, ky fakt ndodhi edhe me Luigjin e XIV. Varrimi u bë fshehurazi ne darkë, për të evituar daljen e arkivolit të tij përpara publikut te indinjuar, ky fakt ndodhi edhe me paraardhesin e tij. Në vitet e qeverisjes së tij Franca korri suksese të mëdha ushtarake brenda kontinentit Evropian, si fitorja e dukatës së Lorenës, por humbi kontrollin në perandorinë koloniale, në favor te Britanisë së Madhe.