Shihni burimin për Lumi i Tiranës

[[Skeda:Lumi i Tiranes2.jpg|thumb]]
'''Lumi i Tiranës''' është lumë që kalon në pjesën veriore të [[Tirana|Tiranës]], në zonën e quajtur Bregu i Lumit. Formon kufirin administrativ verior të Tiranës dhe e ndan atë nga Komuna [[Paskuqan]]. Lumi i Tiranës formohet nga bashkimi i përrenjve malorë në [[Zall Dajt]]. Rrjedha e tij është e pastër deri në [[Shkalla e Tujanit|Shkallën e Tujanit]] dhe fshatin [[Brar]]. Në rrjedhën e tij të sipërme, lumi ka një rrjedhë të pastër, me ujëra të kristaltë e me botë ujore të pasur. Ndër llojet që veçohet të përmenden, është gaforrja e ujërave të ëmbla, ''Potamon fluviatile''. Pas fshatit Brar, ujërat e Lumit të Tiranës ndoten tej mase nga shkarkimet e ujrave të zeza, mbeturinave dhe mbetjeve të ndryshme të ngurta e të lëngshme nga të dy anët e brigjeve të lumit.

==Ndotja==
[[Skeda:Lumi i Tiranes.jpg|thumb]]
Ujërat e Lumit të Tiranës janë tejet të ndotura pasi i afrohet Tiranës, si pasojë e derdhjeve të ujrave të zeza të [[Babrru]]së, Paskuqanit, gjithë pjesës veriore të Tiranës, [[Bathore]]s dhe [[Kamza|Kamzës]], mbetjeve të ngurta e të lëngshme, si dhe nga gërryerja e zhavorrit nga shtrati i Lumit të Tiranës. Sipas një studimi të ndërmarrë nga [[Instituti i Politikave Mjedisore]], në ujërat e Lumit të Tiranës, vlerat e nitriteve në të janë nga 4 deri në 32 herë më të larta sesa vlerat e direktivës së [[BE]]-së për peshqit 44(2006), ndërsa vlerat e baktereve koliformeve që gjenden në fekale, janë 13 herë më të larta sesa standardet e BE-së.<ref>{{Cite web |url=http://www.sot.com.al/arkivi/index.php |title=Arkivi i Gazetes Sot<!-- Roboti gjeneroi titull për referencën --> |url-status=dead |access-date=11 janar 2012 |archive-date=15 janar 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120115143530/http://sot.com.al/arkivi/index.php }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://iep-al.org/docs/TIRANA%20RIVER-%20Environmental%20Report.pdf |title=Kopje e arkivuar |access-date=11 janar 2012 |archive-date=16 maj 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170516204710/http://iep-al.org/docs/TIRANA%20RIVER-%20Environmental%20Report.pdf |url-status=dead }}</ref>. Shkaterrimi i ekosistemit të Lumit të Tiranës është thelluar më tej nga shkarkimet e mbetjeve të ngurta drejt e në lumë, duke ngushtuar dhe shkatërruar brigjet dhe shtratin e lumit, dhe duke e kthyer lumin në një kanal të thjeshtë të ujrave të zeza.<ref>[http://iep-al.org/index.php?option=com_content&view=article&id=84:constructed-wetland-for-nutrient-reductions-in-the-waters-of-tirana-river&catid=40:water-management&Itemid=88 Constructed Wetland for Nutrient Reductions in the Waters of Tirana River<!-- Roboti gjeneroi titull për referencën -->]</ref>

Brigjet e mbushuar me mbetje të ngurta janë shfrytëzuar për ndërtime të ndryshme pa leje, të cilat kanë zënë gjitha rrugët për të shkuar drejt lumit dhe kanë shkatërruar rrjedhën e lumit.<ref>{{Cite web |url=http://www.greenhorizon-online.com/index.php/Insight/reclaiming-biodiversity.html |title=Reclaiming biodiversity {{!}} Insight<!-- Roboti gjeneroi titull për referencën --> |url-status=dead |access-date=11 janar 2012 |archive-date=17 tetor 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111017235002/http://www.greenhorizon-online.com/index.php/Insight/reclaiming-biodiversity.html }}</ref>
Si pasojë e ndotjes, shumëllojshmëria biologjike e lumit është ulur shumë, duke eliminuar peshqit, jorruazorët, dhe gjallesat e tjera ujore. Të vetmet gjallesa që mbijetojnë tani në rrjedhen e poshtme të lumit të Tiranës janë algat dhe minjtë e kanaleve.

== Referime ==
{{reflist}}

{{Lumenjtë e Shqipërisë}}

[[Kategoria:Lumenj në Shqipëri]]
[[Kategoria:Gjeografia e Tiranës]]