Muharrem
Muharrem (Arabisht: ٱلْمُحَرَّم, romanizuar: al-Muharram) është muaji i parë sipas kalendarit islam. Është një nga katër muajt e shenjtë të vitit kur lufta është e ndaluar. Ai i paraprin muajit Safer. Dita e dhjetë e Muharremit njihet si Ashura, një ditë e rëndësishme përkujtimore në Islam. Për myslimanët synitë, kjo ditë shënon ndarjen e Detit të Kuq nga Musai dhe shpëtimin e izraelitëve, të festuar përmes agjërimit nënvlerësues dhe shprehjeve të tjera të pranueshme gëzimi. Në të kundërt, Ashura është një ditë zie për myslimanët shiitë, të cilët çdo vit përkujtojnë vdekjen e Hysejn ibn Aliut, nipit të profetit islam Muhamed dhe imamit të tretë shiitë. Hysejni u vra, së bashku me shumicën e të afërmve të tij dhe brezit të tij të vogël, në Betejën e Qerbelasë në vitin 680 të erës sonë kundër ushtrisë së kalifit umajad Jezid ibn Muavije (s. 680–683). Ritualet shiite përfshijnë dhjetë ditët e para të Muharremit, duke kulmuar në Ashura me procesione zie në qytetet shiite. Gjithashtu në Muharrem, xhamia Aksa në Jeruzalem u caktua fillimisht si drejtimi i lutjes për myslimanët e hershëm.
Origjina
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Muharrem (fjalë për fjalë 'i shenjtë') është muaji i parë i kalendarit islam, me (më së shumti) tridhjetë ditë. Lufta në Muharrem është e ndaluar dhe kështu ka qenë që para ardhjes së Islamit. Fjala Muharrem është shkurtesë për "Muharrem Safar" (fjalë për fjalë 'Safar i shenjtë'), që dallon në kalendarin e lashtë arab midis Safarit I, i cili ishte i shenjtë dhe Safarit II, i cili nuk ishte. Megjithatë, me kalimin e kohës, vetë mbiemri Muharrem u bë emri i muajit të parë të vitit.
Koincidencë me kalendarin Gregorian
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kalendari islam është një kalendar hënor dhe muajt fillojnë kur shihet gjysmëhëna e parë e një hëne të re. Meqenëse viti hënor (i dymbëdhjetë muajve hënor) është njëmbëdhjetë ose dymbëdhjetë ditë më i shkurtër se viti diellor. Ditët e Muharremit janë të ndryshme në vitet e njëpasnjëshme diellore.[1]
| Kalendari Islam | Dita e parë (CE) | Dita e fundit (CE) |
|---|---|---|
| 1444 | 30 korrik 2022 | 27 gusht 2022 |
| 1445 | 19 korrik 2023 | 16 gusht 2023 |
| 1446 | 7 korrik 2024 | 4 gusht 2024 |
| 1447 | 26 qershor 2025 | 25 korrik 2025 |
| 1448 | 16 qershor 2026 | 14 korrik 2026 |