Përdoruesi diskutim:Lumicoka

                 Apel duhet ndryshuar bota.

Asnje fe nuk nuk e ka kryer rolin e saje ne shenjeterimin e njerezve.Asnje popull nuk ka krijuar nje educate te mirefillt.Asnje shtet ne qeverisjen e tij nuk ka realizuar drejtesine e mireqenjen e plote midis njerezve . Asnje politike boterore nuk ka harmonizuar dijen me shkencen,edukaten me edukimin,zhvillimin me mireqenjen e njerezeve. Kur mendoi dhe analizoje tragjedine e 11 shtatorit ne Amerike,luften politike pozite –opozite ne ekranet e televizionit,Kur ke ne dore gazetat e shumta me cfare lloj-lloj maskarelleku te shkruara ne te,kur degjon polemikat e analisteve ne emisione,kur degjon debate deri ne grushte ne kafene midis njerezve te papune,kur degjon debatet ne parlament , kur ballafaqohesh me kontrastet e jetes sociale te jetes njerezore e shume e shume te tjera,nuk gjen me motive per jeten dhe te zen turpi pse jam une njeri dhe aq me teper pse me ka fale zoti mend me shume se ato…..

 E logjika e njeriut te urte e te menḉur te ḉon atje larg  shume larg se kjo  bote mizere e ndertuar nga  keta njerez duhet ndryshuar ,nuk durohet me tutje.Pra duhet gjetur njerezit qe I kerkonte Diogjeni,me qiri ne dore ne mes te qytetit dhe ne mes te dites.  
 Ҫdo njeri duhet te gjykoje dhe te arsyetoje se ḉdo fenomen qe shohim eshte nje mesazh per te.Te gjitha fete kane misionin e tyre qe ti japin njeriut hapesire shpirterore,tolerance njerezore,ti zbusin e ti afrojne njeri me tjetrin,te shtojne dashurine dhe respektin reciprok midis tyre.Partite perfaqesojne e perkrahin shtresat e tyre.Ate e realizojne nepermjt propogandes e programeve te tyre.
                           Ҫ’po ndodh sot me fete e partite?

Si feja ashtu dhe partite ne vend qe ti afrojne njerezit,po i perḉajne deri ne fund.Ne vend qe te krijojne mireqenje per te gjithe,po krijojne ekstreme varferije e pasurije. Ne vend qe krijojne kulture njerezore te komunikimit,po kultivojne dhe edukojne nje dialog anti njerezore. Ne vend qe te tjetri te kerkosh te gjesh pozitiven,kerkohet vetem te zbulosh negative dhe ate ta erresosh deri ne maksimum.Ne vend qe njerezimi te jetoje nje jete te qete,te sigurte,e te lumtur,po jeton trazira,pasiguri,terror e mpapunesi.Ne vend qe njerezit te perqafojne shkencen e punen,artin e kulturen,miqsi e argetim,po perjetojne strese,grindje,urrejtje,vrasje,varferi e mjerim te tejskanshem.

                      Ku eshte tradita jone?!
            Nje kulture e lashte.

Besa.Besa eshte sinqeritet,ndershmeri,karakter,force,trimeri,vendosmeri,eshte kembengulje e vetmohim,eshte sacrifice sublime,eshte akt i patjetersueshem.Eshte mbajtje absolute e fjales.Besa eshte institucioni me i madhe dhe me i njohur Shqiptar dhe me nje aktivitet te pavdekshem.Besa eshte be,eshte beselidhje,eshte kulmi I te gjithe traditave shqiptare. Tradita.Funksion organizativ i unitetit krahinor fshat,lagje ,fis e gjini.Formulim i traktatit juridik te vete qeverisjes ne fshat e krahine e kodo nepermjet rregullave vendore e kanunore. Kuvendet ishin institucion me i fuqishem per trajtimin e zgjidhjen e problemeve krahinore e vendore. Vetedija kombetare ,patriotike e pa anshme kudo e kurdohere,sin je cilesi e larte per ḉdo njeri. Traditat te edukuara nga opinion shoqeror si besa,bujaria,ndershmeria,trimeria,ishte karakteristike e ḉdo njeriu e pra dhe e ḉdo Arnori.Pleqerimet e ndermjetesimet e menjehershme,nje instuticion i pa anshem,kudo me force,per te parandaluar e shuar konfliktet qe lindnin e per te ḉuar mesazhin per te qene kurdohere prane njeri tjetrit ne familje ,fis,pune ,e ne lufte per atdhe,prane njeri tjetrit ne lufte e fatkeqesi,pra nje prani shpirterore e plot humanizem. Tradita si pasuri shpirterore,si pikpamje ,zakon e vyrtyt,ajo prek te gjitha anet e jetes,sit e tilla traditat ruhen,trashigohen e zhvillohen brez pas brezi. Pervoja shekullore dhe mencurija e popullit u trasmetua ne breza nepermjet librit te madh te pashkruar,”Kultura e komunikimit”Urtesia e menqurija ne komunikim eshte vleresua shume nga ana ime si akti me madhor i komunikimit njerezor.Prandaj mendoj se eshte aktuale thirrja ime: Zhvilloje kulturen e komunikimit ,te urtesoje polemikat midis njerezve dhe te kulturoje gjuhen e folur midis debateve. Tribuna e menqurise kane qene dhomat e burrave,Duhet te duam dhe respektojme njeri tjetrin Klane dhe njerez me zemer te “Vogel”kan dashur dhe duan te perḉajne njerezit,te shkaktojne vllavrasje,te mos i lejne kurre te qete e ne paqe.Ne kete kohe duhet gjetur nje zgjidhje e kjo zgjidhje gjendet me komonikim ,bisede e dialog sa me te qete e konstruktiv. Komunikimi ka ne baze lirine e fjales,paraqitje e te vertetes,dialog me urrtesi,marrjae vendimeve,vendosja e usulleve,mesazheve e beselidhjeve,qe kane ne baze menḉurine dhe bashkebisedimin me zemer te hapur dhe pa hije.

                        Ne bashkebisedim ka kulture.

Flitet vetem nje here dhe nuk I pritet fjala askujt,por duhet degjuar deri ne fund dhe me respekt. Eshte culture te degjosh ate qe flet dhe eshte respekti me elementar qe i bejne njeriut,per faktin se ḉdo njeri ka mendesite e veta,pikpamjet e veta,karakterin e vet. Dhe populli thote: -“Po te kemi mundesi ti leshojme mendet ne nje vend ,sejcili do te marr mendjen e tij”. Ai qe flet para nesh kushdo qofte,qofte femija para prinderit,apo bariu para filozofit,ai perpiqet ten a thote diḉka,me mendesite e veta,pra ai eshte mesues per ne qe e degjojme. Dhe thuhet ,mesuesi me i madh dhe i pagabuar eshte populli. Eshte nje moment qe ne vleresojme folsin,pra krijojme bindje per aftesite ,mendesite,pikpamjet,konceptet e kulturen dhe qendrimin qe mban ai ndaj nesh qe e degjojme. E per kete thuhet:-:”Njeriu vleresohet nga fjala,kali vleresohet nga shala”. Eshte opinion shoqeror qe duhet vleresuar:Dy opinione jane me shume se nje,tre opinione jane me shume se dy……..E thuhet:-“Me mire te dalte syri se name”.

                    Qendroi  kurdohere bisedes.

-Folesi nuk ka te drejte te kembengul ne mendimin e tij,ai vetem leshon fjalen ne bisede me mundesite e tij te argumentimit,vleresimin e bejne te tjeret qe jane ne bashkebisedim. Nuk eshte I menḉur vetem ai qe eshte dakord me mendimin tend.Nderimi per bindjet e te tjereve eshte kultura me e madhe .Individualizmi egoist eshte nje perbindesh i shoqerise e vlaznise.Individit nuk duhet ti shkoje ne mendje,qe te pengoje tjetrin kur flet se: Pa fjale te lire nuk ka dialog, Pa dialog nuk ka te vertete. Pa te vertete nuk ka progress. Me i dhene vendin dhe me i qendruar fjales eshte fillimi i kultures njerezore. Vendi dhe pasha e fjales ne kuvend eshte trimeri e zgjuaresi. Eleganca ne fushen e luftimit dhe trimeria ne kuvend nuk vlejne kurre. Forca e mendimit eshte me e fuqishme se tehu i sopates.I forti mund tre a kater vete,i mendḉuri mund me mijera vete.Biseda lind nga mendimi,biseda e tensionuar e gjak nxehte eshte grindje qe nuk ka zgjidhje. Shoqeri kerkon norma morale bashkekohore,kerkon drejtesi e dashuri njerezore,kerkon liri e perkatesi kombetare,liri fetare,kerkon pune e mireqenje. Dhe kushtetuta thote:-“Duje dhe respektoje njeriun,por si veten me gjithe zemer e shpirte ,me gjithe mendjen tende”.Dilogu sot zhvillohet jashte ḉdo lloj etike,ne rruge ,ne tren,autobus,klub,ne menxe,ne te mira e fatekeqesi,prandaj keto debate jane: Shqetesuese nga zhurma e madhe. Ofenduese nga fjalori.Prandaj kur gjuha nuk njeh turp,turperon ate qe e degjon. Jane rrenqethese nga rrahjet Jane tronditese nga thenjet urretjet,tek nuk ruhen caqet ne polemika e debate. Kundershtimin e kane ne shpirte,kush nuk mendon si ai ,ai eshte armiku i tij.vendi me I perferuar per polemika eshte rruga,klubi,arma e trimerise eshte alkoli.Cdo debate apo polemike i mungojne dy kembet:-As nuk te lene te flasesh dhe as nuk te degjojne. Te dish te degjosh dhe te flasesh eshte kultur me elementare dhe e domosdoshme per njeriun dhe eshte apeli im I perhershem: -Ki respekt per ate qe flet kushdo qofte ai. Ndiqe me vemendje fjalen e tij deri ne fund. Mos be kurre vleresime pa perfunduar folsi. Pa mendime te thella mos dil kurre ne konkluzion per ate qe flitet. Ne te folur zbato me korrektesiparimet dhe gjuhen e te folurit. Gjuha ka per baze urtesine,per maje menḉurine,per flamur ndershmerine,ajo eshte perfaqesuese e mendimeve te ndergjegjshme te njeriut. Rrenjet i ka ne zemer:-”Ҫfare ka barku e nxjerr bardaku”.Prandaj:

                     Fjalen peshoje mire,
                     E kurdohere thuaje urte,
                   Se historia eshte e gjate,
                      E jeta e shklurte….

-Menḉuria eshte konsideruar urti -Puna ekonomi Urtesia,menḉurije ekonomija jane admirim per kedo dhe kurdohere. Ne themel te mencurise,punes , perkushtimit,dhe sakrifices ka qene ḉeshtja kombetare,qe sot eshte hedhur poshte eshte barazue kriemineli me heroin ….!!!? Dhe dikur kendohej kenga: More Aren shkem e gure, Ne gjoks burri nje flamur, Ҫdo kull bjeshke nje fortese, Kurdohere nder e bese. Gjithe Arni besa-bese. Kush s’ka pushke, Lufton me kmese…Bujaria ,besa ,mencuria dhe pushka ka qene kostelacion I Arnorit ne shekuj.Per bujarine kemi patur gjithemone jam shprehur: -Bujrem mirese erdhe buke e kripe e zemer. -Paḉim e dhenshim ,shtepia e zotit dhe e mikut. -Per mikun vetulla dhe jo petulla. -Veten me keq e kam pare kur miku me ka gjet pa buke. Thirrja O zoti I shtepise,duhej vetem nje pergjigje:-“Bujrem” Per besen: -Ta dhash fjalen ,ther djalin. -Muri luan ,burri kurre jo. -Burri lidhet per fjale. Per menḉurine: -Ma mire te dish se te keshe. -Djalit mos i le pasuri ,por vetem gramatike. -Shitn kalin meso djalin. -urtesia eshte mencuria me e madhe. -Durimim eshte i hidhur por fruit i embel. Kur vjen miku ne shtepi, Sipas veshjes e nderojne, Kur largohet per ḉudi Vetem koken ia peshojne….. Per trimerine: -E ben vdekjen si me le. -Nuk i ben syri lak. -Nuk e len shokun ne balte. -Guximtarin nuk e vret plumbi,ndersa frikacakun e vret krisma e pushkes. Trimeria pas luftes e menḉurija pas kuvendit nuk kane me vlere. -Trimeria me e madhe eshte me fale e jo me vra. -Trimeri eshte me i hap rrugen te marrit apo pianecit. Tradita e trimeris ishte perqendruar ne figura per krushqit qe duhej te plotesonin keto kushte: -Te paret e fisit. -Te ishin te menḉur -Te kishin xhepat plot. Shtepia qe nxirrte mikun jashte ,ndahej nga te gjithe si veprim shume i ulte. Toleranca.Pleqerimet e ndermjetesimet kane stimuluar e kane shmangur konflikte.Ne shoqeri njeriu ka lirine e mendimit,komunikimit,informimit,leximit,te punes e te tregut.Ne keto liri pikenisja eshte individi,Keto liri nuk duhet te kalojne normat morale,bashkekohore,keto liri nuk duhet te cenojne anen morale,shpirterore,ambjentin qetesine pasurine,e pronen.Prandaj duhet thene se: -Mos I bej kujt ate qe nuk deshiron ta bej ty tjetri.- -Prife kunjin si nga tjetri dhe nga vetja. Mos nderto lumturine tende mbi fatekeqesine e tjetrit. -Shmage perplasjen me te marrin dhe pianecin. -Cfare ben kur zihet nje i marre me nje te menḉur? __I menḉuri i hap rrugen te marrit. Po kur zihen dy te menḉur? ___Ndahen vete ,duke i hap rrugen njeri tjetrit. Po kur zihen dy budallenje? ___Aty mos ndodhte njeri se nuk ka ḉfare te bej. Ekziston nje shprehje: Ga –ga fjalet, Tang –tang pushket. Ha-ha grate. Tradita e te folures e te imponuara nga opinjoni i shendoshe shoqerore si,besa,bujaria,ndershmeria,trimeria,nga te gjitha keto lind pyetja:-Habija ,pse jo dhe deshperimi i madh,…Pse ndodh keshtu?!!...Pse po shperbahet si tradite,si zakon,si bindje qe ka depertuar deri ne gjirin e familjes me te shendoshe dhe me tradita.?

                            Habia me e madhe

-Shqiptari ka ndare pasurine por kurre gjakun.Gjerat me te mira ne bote jane: --Me para ---Pa para Gjerat me te mira ne bote jane pa para:-Dielli,ajeri,uje,cicerima e zogjve,ushtima e maleve,dhe e lumenjeve dhe mbi te gjitha pa para eshte,Vllaznia,miqesia,shoqerija gjeja me e shenjte dhe e pazevendsueshme.

                        Monolog me urtesine

-Mos i jep shkas te flas keq kush per ty,por mos u mundo ti mbyllesh gojen dashakeqve te tu,se qeni siḉ leh naten ndaj hajdutit ,ai leh edhe ne njeriun e ndershem.Njeriu duhet te leviz konsideraten dhe jo njenjen e urretjes dhe te hakmarrjes,se po ti zemrohesh njeriut qe I ke leshuar konsideraten ne zero,eshte njelloj sikur te zemrosh e hakmerresh me nje kafshe. --Kur flet budallai i menḉuri hesht. --I menḉuri meson nga gabimet e budallait,budallai meson nga disfatat e veta. Tribuna e auditorit eshte: --Fjala e urte --Fjala e menḉur. ---Fjala e ndershme. ---Fjala me vlera aktuale. ---Pa vlersuar te kaluaren nuk ka te ardhme. -Ai qe nuk njeh veten eshte budalla,ai qe e mohon eshte kriminel. Kur nuk kontriboni ne shoqeri,keni perfunduar. -Po--- te vertetes,dashurise,bashkimit,tolerances,mirkuptimit dhe harmonise. JO---Genjeshtres,urrejtjes,perqarjes,ekstremizmit,hipokrizise,e zemer keqesise. Ne jeten tone bej apel:---Te na prije urtesia,ten a bashkoi besa,ten a fisnikeroi nderi,ten a udheheq menḉuria

                         Infrastruktura shpirterore.

Sokrati thoshte:-“Une din je gje ,qe nuk di asgje”,dhe dilemma e shkspirit:--“Te rrosh a te mos rrosh kjo eshte ḉeshtja”. Ne shqiperi sot jane demtuar te gjitha infrastrukturat si ajo rrugore,telefonike,turistike,bujqesore ,ekonomike,flora,fauna,administrate etj…..Por nga gjitha infrastruktura eshte demtuar ajo shpirterore.Ringjalljen e soperstruktures shpirterore nuk e bejne FMN as dhe BB apo miliona dollare qe jepen nga te huajt ,permisimin e kesaj infrastructure shpirterore e bejne vetem shqiptaret me mundin dhe djersen e tij dhe vene ne pune gjeneratoret e vetsi: --Pervojen positive te shekujve. --Menḉurine e urtesine e popullit tone --Aktivizimin e intelektualeve te mirefillt,duke u shmangur nga politikat e sotme ,pa asnje princip,karrieriste,neo kolonjaliste,anti atdhetare,dhe tepe sunduese e shfrytezuese e popullit tone.Mohimi I fjales dhe I se vertetes dhe I beses ben qe te mos shohesh te verteten .Ja nje slogan mashtrues dhe teper hipokrite: __Me ne fitojne te gjithe --S’ka te humbur e te fituar,

---

opozita te vret,kudo sharje e bastisje vulgare dhe prapanikene kohe modern.

--Kudo mungese etika. --Askund shprese. ---Askund te ardhme. Krimi i organizuar ,droga,korrupsioni,prostitucioni,ne majat me te larta,sa ne shqiperi jeta ne njeriut eshte shvleftesuar krejtesishte.Krimi ka zgjatur doren mbi ḉdo object ,mbi ḉdo institucion dhe mbi ḉdo shqiptare.Mitingjet e protestat ,tubime shkaterruese,e vdekje prurese per shqiptaret.Tubime shkaterruese ofenduese jashte cdo kriteri ,norme pa etike ,pa pergjegjesi,te cilet kane vra djege ,e shkaterruar Shqiperine.Grevat e urise kthehen ne mjerim e zi per qindra njerez te pafajshem. Shqiptari kurre nuk e ka njohur greven e urise,ajo eshte nje norme e rendit skllavopronare.Per problem te medha shoqerore shqiptari ka qene i gatshem i angazhuar per ti sherbyer sa me mire ,me mish e me shpirte,ka luftue ,ka dhene mendime,ka bere thirrje,por nuk e ka mbi vleresuar vetveten dhe gjithenje ka mbajt fjalen dhe mendimin e dhene.Per ket mendimi popullor eshte: --Shkalla e pare e marrezise eshte te mendosh se je i menḉur. --Shkalla e dyte e marrezise eshte te kembengulesh te qeverisishe. --Shkalla e tret e poshtersise eshte te perdoresh dhunen per te sunduar ne jete e shoqeri. Jeta jepet njehere prandaj ajo duhet jetuar.Qe te jetosh jetes duhet ti paraprije arsyea.dhe jo emocionet.Stresi eshte helm i ngadalshem ,vrases i heshtur,konflikt kriminaliteti. Ne traditen e komunikimit nuk ka qene bojkoti.Kur kuvendi ka miratuar nje vendim pa pjesemarrjen e njerit,ai nuk ka te drejte ta kundershtoi ate .Sot klanet i thone po genjeshtres,urrejtjes,perḉarjes,ekstremizmit,sektarizmit e kusarise . Jo-te vertetes,dashurise,ndershmerise,tolerances,mirekuptimit.Njeriu nuk eshte pergjegjes per ndjenjat por per veprimet qe ben.Ҫdo njeri psikologjine e vet,deshirat,vullnetin ,ndjenjat,aspiratat,enderrat,konceptet,vecorite,dinjitetin e vet,….Per te gjitha keto njeriu nuk ka asnje pergjegjesi,pekundrazi keto jane te fituara e te dhuruara nga natyra dhe te pavarura prej tij. Askush nuk duhet ted al nga vetvetja e tij,por veprimet kane kushtezime,apo ti nenshtrohen tradites,zakonit,normave ,rregullave,ligjeve e parimeve ne kushte te caktuara prej saj.Njeriu ka shume gjera per te dhene,por arsyeja e pleqerija jane jetesore.Maturia e mbron njeriun nga gabimet,qe e largon nga normalja dhe qe e fut ne rruge njerezore.Prandaj njeriu ka nxjerre perfundimin: _-Pa vleresim te kaluares nuk ka te ardhme. -Perjashto dhunen aty ku mbreteron e verteta.

                     Shoqeria   jone i ngjan nje lumi dal nga shtrati.

Lumi per te qendruar ne shtratin e vet ,kerkon pastrim nga guret,prita e mbeturina.Shtrati I lumit eshte mbushur me gure ,rrugnaja e mbeturina.kjo e ka shtrirjen e vet ne te gjitha fushat deri ne themelet e familjes Shqiptare.Pra shtrati I lumit eshte mbushur me gure ,me llum,me mbeturina qe duhet shume kohe per ti pastruar dhe deri ne themelet e saje.Kjo ka pasojat e veta ne : _Trazicionin partiak qe ne emer te luftes kunder komunizmit jane bere masakrat me te te tmerrshme qe mund te kete historia,qe nga superstruktura ekonomike e gjer te prishja e ndergjegjes se njeriut te ndershem e plot lavdi. -Humbja e ḉdo tradite me vlera familjare e deri te atom kombetare. --Shkrehje institucionesh dhe kthimin e tyre ne sherbim te pushtetit dhe jo te popullit. --Informaliteti ne revansh ne kahen negative. --Korrupsioni ne kulmin e zhvillimit. ---Infrastruktura shpirterore e dhunuar dhe e shkaterruar perfundimisht.

                                                  Sot stimulohen motivet,hakmarrja,perqarja,dhuna ne familje ,shkaterrimi I saj ,se dihet se nje shoqeri me familje te kosoluduar eshte nje komb  i konsoluduar dha anasjelltas.Pra motoja e sistemit te sotem eshte:-Etja  per  para,deliri per pushtet,perqa e sundo,tjeterso e perveteso,shkaterro e mos nderto,shfrytezo e masakro.

Ne fillim njeriu mendonte e fliste ,te rronte e punonte,me vone i lindi motive I besimit se ne rrethana te ndryshme,lindi dyshimi e deshprimi,hipokrizia e tradhetia e shume shfaqjqte tjera negative.Sot ne nje vllazni eshte ndare ne grupe te ndryshme. --Njerez te thjeshte dhe heronje te vertete te punes e ndershmerise. --Njerez te delirit per fame e autoritet formal,servile e kapadei ne veprime e ne marredhenje me te tjeret,duan te duken e te shesin mend qe nuk kane fare ne koken e tyre. --Sherbetore te shtresave dhe kur je ne ngjitie te gjithe me te,kur je ne renje te gjithe mbi te .

                                                    Konfliktet.

Konfliktet rrjedhin nga faktoret psikologjik e kulturore,sociologjik dhe etiko moral e factor permanent siḉ jane: Mos pershtatja,individualiteti,interesi,seksi,forca,stresi,droga,mangesite mendore,ideologjia .besimi,raca ,kombesia,revolta ndaj padrejtesive,revolucioni ndaj te varferve,mungesa e kultures,mungesa e sinqeritetit,mungesa e shtetit ligjor,plogeshtia e poshtersite e ḉojne vendin ne dy kahje:

    E mira  dhe e keqja
  E bukura dhe e shemtuara
  E moralshmja e pa moralshmja
   Vyrtyti dhe  vesi
   Trimeria e frika
   Urtesia dhe arroganca
   Bujaria e koprracia
   Ndeshkimi dhe paneshkushmeria
    Kombetare dhe anti kombetare
             Pozitive dhe negative.

Sa me shume te gjykosh aq me pak do gabosh. Por asnjehere ne gjykim ,mos pretend se nuk ke gabim. Meso nga kjo qe shkruhet me poshte dhe vere ne jeten tende gjithenje dhe kurdohere: Jeta eshte loje -----perfito nga kjo. Jeta eshte e bukur----Admiroje ate gjithenje. Jeta eshte enderr -----realizoje ate me mund e perpjekje. Jeta eshte sfide-----perballoje me guxim e force . Jeta eshte loje----luaje me menḉuri e vetmohim. Jeta eshte mister----zbuloje me intuite dhe me guxim. Jeta eshte brenge----mposhte me kurajo e vetmohim. Jeta eshte kenge----ke rastin me te mire te kendosh. Jeta eshte lufte ----prite dhe fitoje. Jeta eshte tragjedi----kaloje me force e durim. Jeta eshte aventure -----guxo dhe behu pjese e saje. Jeta eshte menḉuri----mos e shkaterro. Jeta eshte jete----lufto per te ,e shijoje . E se fundi njerezit po vuajne per dashuri njeri me tjetrin.Pse?Sa? Deri kure?

Pse duhet te besojme te zoti?

Nje klerik me pyeti me shume kureshtjee dashuri: ___Besoni apo jo? Une iu pergjigja:

---

Ajo qe di eshte pak,ajo qe nuk dijme eshte shume…shume….Pra di ate qe nuk di asgje.

---Atje ku mbaron dija fillon besimi.

---

Ҫdo njeriu i mbaron dija.

---

Ҫdo njeri duhet te besoj tek zoti.

Trimeria me e madhe eshte te kerkosh te falur ndaj tjetrit…..

                      Postulat per jeten

“Nje nga gjerat me te veshtira ne jete eshte,me te mundshme,e me e ḉuditshme eshte te njohesh veten,te vleresosh keshillat e tjetrit,dhe te pergjigjesh ne kohen e duhur nga gabimet e tuaja”. ‘’Eshte turp te genjesh njerezit qe jetojne sot,eshte me turp te genjesh njerezit qe do vijne me vone”. “E drejta eshte deri aty ku cenohet liria e tjetrit.” “Edhe budallai ne krye te vendit e ben ligjin jashte kuvendit”. “Nje arme me pak ,nje jete me shume” “Ne se te buzeqesh fati,guxo ,pra mere,Ne te ardhte fatkeqesia,mos u hidhero,sepse te dyja do kalojne e nuk vijne ma”. Ai qe nuk njeh veten eshte budalla,ai qe e mohon eshte kriminel. Gjuhes kur i mungojne parametrat urtesia,menḉuria,ndershmeria eshte konflikt. Dy deputetet e popullit jane Nana e Mesuesi.

                            Ҫ’po ndodh me partite dhe  kleriket

Ato ne vend qe te afrojne njerezimin,atop o e perḉajne,ne vend qe te krijojne hapesira po e mbyllin ne kafaz,ne vend qe te krijojne mireqenje per te gjithe ,ata krijojne ekstreme midis varferise e te pasurve qe nuk dine sa kane pasurine e tyre mafjoze.Ne vend qe te krijojne kulture e dialog mes njerezve,po krijijne nje dialog anti njerezore.Ne vend qe te tjetri te kerkosh vetem pozitiven ,gjen dhe zmadhon vetem negative.Ne ven qe njeriu te kete nje jete te qete,te sigurte e te lumtur,po perjeton trazira e pasiguri,stress e papunesi.Ne vend qe njerezit te perḉafojne shkencen,artin ,kulturen,mireqenje argetim,po perjetojne strese,grindje,krime ,aksidente tragjike,varferi e mjerim te tejskjshme.Deri kure keshtu?... Te gjitha keto e shume te tjera te zen turpi ti thuash vetes njeri.E Migjeni thoshte bukur:-“Ku ta gjej nje grusht te fuqishem e te godas mu ne zemer malin qe s;ban ze”. E logjika e njeriut te urte e te menḉur te ḉon atje se bota duhet ndryshuar,duke gjetur njerezit e vertete qe kerkonte Diogjeni midis dites me qiri ne dore mu ne mes te qytetit.Duhet te zbatohet shembulli i shenjetores” Nene Tereza”,duhet materializuar figura shme dimesionale e Papa Gjon Palit II qe gjithe jeten ja kushtoi njerezimit.Njeriu duhet te dije se ḉdo fenomen ka mesazhin e vet.Te gjitha fete e partite kan per mission qe ti hapin njerzimit hapesira shpirterore,besim tek nje fuqi e mbinatyrshme,ti afroje miqesine me njerezit,ti bej gjithnje e me njerezor.Pamja e pergjithshme e jetes sot eshte si me poshte : “Ata qe dine bejne ,ata qe nuk dijne japin mesim.Ata qe nuk japin mesim drejtojne.Ata qe s’dijne drejtojne,kordinojne.Ata qe s’dijne te kordinojne mbykqyrin.Ata qe s’dijne ,qe nuk japin mesim ,qe nuk drejtojne,qe nuk kordinojne,e qe nuk mbykqyrin,ata jane ne qeveri,jane ministrant tane.” Te dish te degjosh eshte kultura me elementare eshte apel I perhereshem i njerezimit. Ne bashkebisedim ḉdo njeri duhet te dije ate qe populli e ka materializuar me shprehjen: -Kuvendoi ai peroni -Foli ai personi -Lehu ai personi Te kuptueshme e te zbatushme nga te gjithe ne sferen e teorine e komunikimit.

-

Lutfi coka perfunduar kete shkrim me 23 gusht 2013

1. RIDREJTO [[Pse
2. RIDREJTO Pse duhet ndryshuar bota

]]

Lutfi coka/Vdekja eshte e mire kur i dhurohet lirise (Heroit te kosoves Halit Coka)

Vdekja ёshtё e bukur,kur i dhurohet lirisё.

             Halit  Coka ,”Hero  Kosovёs” 

                     Parathёnje

Nuk shkrova me penё por me zemёr .Se zemra ime pёrmban thesarin e ndjenjave tё tij.Dhe kur shkruan pёr njё njёri tё afёrt e shumё tё dashur mё duket sikur kam dy zemra.Dhe kujtimet qё kisha pёr Halit Cokёn,nuk desha t’i mbajё nё memorje,t’i kem pronё personale qё jetojnё vetёm me mua.Unё kam mallё pёr Halitin.Mall prej zemre!Dhe malli nuk shuhet me njё pikё ujё.Kёtё mall ma shuan Z.Sheradin Berisha kur t’ ma botojё nё faqet e forumit “Pashtriku”,qё ёshtё vёndi ku luftoi dhe ra hero nё zonёn e Dukagjinit.

Jetё e shkurtёr plot heroizem

Kёtё betim e realizoi me obligimin mё tё madh,dhuroi jetёn pёr lirinё e Kosovёs

“Heroi i Kosovёs” Halit Coka ( Vullnetar nga Kukёsi)

Kombi dhimbjen e kёthej nё forcё

Nga mёrgimi ne luften e Kosoves

Fluturoj lartё nё qiellin e kaltёr, Njё yll shkёputet nga zemrat tona U ul mu nё mes tё Kosovёs Pёr tё rrёzatuar dritё lirie.!..... Nё ato vite kur Shqipёria u hap,vala e mёrgimit mori me vehte dhe dёshmorin e ardhshёm tё Kosovёs,Halit Coka,i cili pёrfundoj nё Greqinё ё lashtё pёr tё punuar e ndihmuar familjen e tij. Ai u ndesh me shumё vёshtirёsi nё punё tё ndryshme, nga mё tё vёshtira.Dashuria pёr punёn,dhё urrejtja pёr shfrytёzimin e bёnte dhe mё tё palodhur dhe mё rezistent. Pa pritur dёgjon nё radio,- Kosova rrezikohet pёr luftё e genocid. Ai punon dhe prap dёgjon!… -Nё Kosovё bёhet luftё,uҫk po lufton!….. --Punon dhe prap dёgjon…Kosova digjet nё flakё,vriten fёmijё ,burra e gra!… --E prap punon,por i lodhur nё shpirtё e nё zёmёr!… Dhe prap dёgjon…….Karvanёt,pёrdhunimi dhe masakrimi i Kosovёs,arriti kulmin,dhe kulmin ё durimit arriti nё shpirtin e zemrёn e Halitit… Punёn e ndёrpreu,i ktheu shpinёn plot urretje,shfrytёzimit nga puna e huaj dhe me zё tё fuqishёm tha:

                     ‘”Lamtumirё  Greqi!
                      Ju pёrshёndes UÇK!
                       Mё prit Kosovё!
                       Aty mё ke”!!....

Vendim ky i heshtur,nё zemёr tё thyer,pёr atё qё dёgjoj,por dhe sekret i ruajtur nё fshehtёsinё e mendimit tё tij,pёr tё mos mbjellur hidhёrim dhe pengesё nё rrugёn ё zbatimit tё kёtij vёndimi solёm.

Nё ato ditё tё ftohta janari shkon nё shtёpi,pёrsheёndetet  me mall e pёrqafimё me tё gjithё..Tё gёzuar e tё qeshur pёr prezencёn e tij nё familje dhe kёthim shёndosh nga kurbeti.

Po kalojnё orё ,minuta e ditё ,nё zemrёn e tij,hapeshin plagё kur dёgjonte marrёzirat e shekullit ndaj popullit trim e liridashёs tё Kosovёs trime dhe heroike.I zhytur nё mendime ,plot ёndrra e fantazi,u gjend pran prindёrve e vllazёrisё.Gёzim e plot hare,tё gёzuar pёr mireseardhjen e Halitit nё mesin tonё. Ai me njё luftё tё mbrendshme, atё natё duhej tё pёrballonte dy tё kundёrta nё mendje e nё zёmёr!?… Tё qeshte e tё gёzonte me njerёzit qё e donin aq shume dhe pa rёnё nё sy bluante mendimin pёr tё shkuar atje ku zbatimi i vёndimit dukej i vonuar nё kohё.Drita doli,njё shkёndijё u shkёput nga zemrat tona,fluturoj larg …larg….! Atje nё Kosovё,ku do tё rrezatonte,dritё…dritё..dhe vetёm dritё e shpresё pёr ato qё vuajnё e pёrdhunohen ,diskretitohen nё formёn mё mizore tё paparё nё histori. Dёborё ,shi…..furtunё,…diku mё kёmbё e diku me makinё,i lodhur e i drobitur,me shpirtё tё trazuar,u gjend pran repartit x . Aty bёhёj regjistrimi dhe hidhej firma pёr tё luftuar pёr liri tё Kosovёs ose pёr tё dhёnё gjёnё mё sublimё pёr kёtё popull qё pёrjeton mizorinё mё tё egёr. Pak minuta e ndajnё Halitin,pёr realizimin e vendimit tё tij sa sublim aq dhe patriotike.Ky vendim flinte i qetё nё zemrёn dhe nё botёn shpirtёrore tё trazuar.

  Hekurat e repartit pёr kёtё moment ndajnё dy botё,plot fantazi,kurajo shpresё ,vetёmohim tё gatuar me trimёri!......Para syve sheh shokёt ,tё cilёt prisnin dhe  stёrviteshin  pёr tu futur nё orёt e vona nё frontin e luftёs,nё anёn tjetёr, 

priste me mirёnjohje momentin kur ai tё firmoste pёr tu futur nё luftё dhe, kёnaqёsia mё e madhe ishte se realizojё vendimin qё flinte nё zemrёn tij . Momenti erdhi…..Ai thirrej pёr tё marrё miratimin nga komandanti…. Para se tё futej nё komandё,kthen sytё e shikon ,me vёshtrim tё thellё e zhbirues, ato male tё lartё, ato kodra e lugina ku kishte kaluar me kёmbё e vёshtirёsi.Mendja shkon atje ku pak orё mё parё kishte gёzuar e qeshur me njerёzit mё tё dashur qё pёr kёtё moment i duket sikur po i tradhёton se luftёs nuk i dihet!?….. Mёnjёhёrё njё ofshamё del nga shpirti i tij: --O ju male lamtumirё!!?.. -O Vllezёr ,motra,prinder e shokё;njerёzit e mi tё dashur!?…… .U takofshim nё Kosovёn e lirё!??.... I shoqёruar futet mbrёnda me ngadal me atё urtёsinё qё ai kishte. Befas ndeshet me shikimin zhbirues tё komandantit,i cili kёrkonte tё lexonte diҫka nё fёtyrёn e tij plot shpresё e optimizёm…!? Dy shikime, dy duar tё shtёrnguar fort njёri me tjetrin!… Tё na rrojё Kosova,_--Thotё Haliti mё zё tё fortё e burrёror,plot forcё e entuziazёm!!…. -Nga je ti more djalё qё pёr Kosovё ke kaq malle?---Thot komandanti me zё tё qetё e plot mendime.?!!.. Jam nga Arni ,nё malёsi qё nё taban kan besё ё burrёri, pёrgjigjet Haliti shumё i qetё e plot krenari!. Kam marr vendim tё shkoj nё luftё ё tё ndihmojё ata njerёz qё tё mos vuajnё mё ,tё mos derdhin gjak,tё mos derdhin lot se dhe ata kanё shpirtё e zemёr si unё dhё ti,komandant!…… Komandanti i habitur nga vendosmёria e kёtij djali,nё mёnyrё tё qёtё e i habitur kap stilolapsin dhe shkruan emrin,mbiemrin,datёlindjen e fshatin. Ul stilolapsin dhe mendon thellё!?………Ngren kokёn ngadal,shikon atё fёtyrё,fёtyra plot dritё,qё rrёzatonte duke pritur urdhёrin pёr miratim e nisjes drejtё!… Ai kёnaqej,zemra i rrihte fortё,u realizua premtimi i fshehur qё tani po del nё fushёn e mejdanit pёr tu bё ushtarё i UҪK! !.... Kap mё forcё stilolapsin,e shtёrngon fortё, e me buzё nё gaz nёnshkroj vendimin:-“jam ushtarё i uҫk,lufta ime do tё jёtё e vendosur dёri nё obligimin mё tё madh,pёr tё shembur botёn mizore qё merr nёpёr kёmbё mijra njerёz tё pafajshёm”!?….. --Moment kritik nё botёn e tij shpirtёrore.Dora mbeti pezull,kur stilolapsi do hedh firmёn.Nё majёn e kёtij lapsi pushojnё dy botё:--Bota ё ngrohtёsisё familjare qё po perendonte nga pas dhe bota e luftёs qё po afrohej pёrfundimi i tё cilёs nuk dihet!?….E firmos mbi letёr,firmos pёr luftё,firmos pёr njё jetё mё tё mirё e tё lirё tё Kosovёs… Ngrihet nё kёmbё Haliti ,mban drёjtёqёndrim,si njё ushtarё i lindur nё luftё ,i edukuar nё luftё,i formuar nё luftё,dhe me krenari i drejtohet komandantit: - ‘’Ju falemnderit komandant!…Mё shёruat plagёn mё tё madhe qё nuk arrita ta mjekoj deri tani.Kjo plagё u krijua qё kur Kosova u djeg nё flakё ,u mbulua me gjak ,u mbyt me lot nga sytё e pa fajshёm.E kam mbajtur tё fshehtё e mё ka munduar shumё deri tani qё mora liҫencёn e luftёs….pёr tu bё ushtarё i uҫk,hodha firmёn pёr tё matur luftёn time me fitoren e popullit kosovar’’.

       Hodha firmёn  pёr ty Kosovё e ndoshta!? ………fli do bёhem!…

Do tё bёhem fli pёr idealet e kёtij populli ,qё tё hidhet poshtё ajo bajonetё qё nё barkun e nёnёs merr dy jёtё.

        Duar tё  shtёrnguar fortё….U tundёn dy duar!….Para syve u ndёrthurёn dy jetё, dy botё e mё sё fundi  ,AI,ndodhet nё rrjesht,sheh veten me rroba ushtari,me ҫantё plot fishekё,dhё pushkёn nё krah ….gati pёr luftё…..U realizua ёndrra qё e mundonte prej kohe.. Orёt kaluan ,nata erdhi…Tё gjithё nё kёmbё,gati pёr marshim nё orёt e ёrrta tё natёs sapo dielli u fut nё horizont.

Njё ҫetё e vogёl,por me zemёr tё madhe mori udhёn midis tyre dhe dёshmori i ardhshёm i Kosovёs Halit coka. Dёborё,shi e furtunё pёrkdhelnin trupat plot ngarkesё ,duke udhёtuar atyre maleve,kodrave,pyjeve e greminave,plot errёsirё e nё njё vend tё pashkёlur.Me duar shtёrngonin armёn duke qёnё vigjilёnt ndaj çdo tё papritur. Lodhja e madhe mes stuhive e dёborё,errёsirё e plote i shoqёronte kudo..Gjatё kёtyre vendeve,tepёr tё thepisura,dhe nё rrezikshmёri tё plotё. Vrullin dhe vendosmёrinё e Halitit gjatё maleve e rrugёve tё vёshtira e ndriҫonte,

duke bёrё natёn dritё,flaka e pushkёs qё do tё shpalosej ndaj ҫdo tё papritur sa do e vёshtirё qё tё jёtё…do shpalosej ndaj egёrsisё qё bёn njё mizori tё paparё nё historinё ё popujve... Pra ёndrra u realizua,brenga u shёrua,lufta filloi. Nё ditёt plot luftё ,nё radhёt e uҫk u shtua dhe njё pushkё… U shtua dhe njё ideal,plot patriotizёm,plot kurajo vendosmёri,pёr tu bёrё barrikadё e pakapёrcyeshme!. Nё kёto kushte sa tё vёshtira,plot lodhje,nё shi e furtunё,marshonin tё qёtё e plot vigjilencё ҫeta e vogёl,por me zemёr tё madhe...

Tre rreziqe ndodhin pёrballё tyre,moti i ftohtё,fushat e minuara dhe prita qё i prisnin forcat para militare.Vendosmёria ,durimi dhe vigjilenca bёri qё ato sё shpejti tё ishin pran destinacionit ku i priste me krahhapur e terё Kosova!.... Furishёm unё them kёto mendime qё burojnё nga zemrat e trimave:

            “Ҫeta e vogёl me pak vetё
            Shkon nё luftё shumё e qetё,
              Kёto petrita,djem tё ri
                Halit coka u ka pri!

Me krah hapur ,tё prêt Kosova Djal i Arnit Halit Coka! T’ prêt Kosova e gjakosur Trup e shpirtё e sakatosur’’.

        Brёngё nё shpirt e zemёr

Njё brengё e fortё mё shtёrngon nё zemёr.! Ёshtё brёnga e vuajtjes e mjerimit qё pёrjeton Kosova njё gjymtyrё e shkёputur nga trupi ynё ,Shqipёria… Brenga qё mё mundon ёshtё terri si nata!.....Ёshtё dita plot mjergull qё s’lejon rrezet e diellit tё ngrohin kёtё tokё tё vuajtur Kosovare!……… Ajo qё mё mundon,ёshtё flaka e shtёpive qё digjen!.Ёshtё drithёrima e fёmijve qё, nё sytё e tyre u vriten nёna ,baba,vёlla e motёr!?……Habi ,heshtje…! Ёshtё thirrja e njerёzve qё varrosen tё gjallё nё varreza masive!?……

Mendova:--Si mund tё çlirohem nga kjo zemёr e thyer plot brenga!?.

Nga thellёsia e zemrёs buron urimi: ---Ju lumtё pushka o vllezёr tё uҫk!.... Sё shpejti do tё zhduket hija e zezё e kёsajё kuҫedre tё tёrbuar!?…Kёshtu mendonte nё kohёt mё tё errta qё kalonte Kosova,Halit Coka . Kёtё brengё tё mallkuar e hoqi,vetёm kur lёshojё mbi krah pushkёn e gjatё dhe luftёn filloj me egёrsinё e urrejtjes,pёr bishёn qё terrorizonte njerёzit e pafajshёm !?….Kosovёn martire.

                     Ushtari i U.Ç.K

Ishte njё shkёndijё qё u shkёput nga zjarri nё vatёr e kaloj nёpёr oxhakun tonё !.. E sulet pёr liri…Nё luftё me vetёmohim… Haliti,ushtarё i uҫk,ishte njeriu mё fatzi qё luftoi pёr tu bёrё njeriu mё fatbardhё. Haliti,ushtar dhe epror i uҫk, ishte njeriu qё hodhi prangat ,hodhi pushkёn mbi krah dhe u fut nё luftё pёr tu bёrё Ylli i lirisё,!?..... Fluturoj si shqiponjё ndёr male, u ul nё zemёr tё Kosovёs dhe lёshoj fuqishёm zёrin: --‘’Sё bashku me ju do tё hedhim nё greminё fantazmёn qё prodhoj kёtё tragjedi sa tё egёr aq dhe tё rёndё. Rroftё Kosova!Lartё liria!!…. Je i gjallё nё zemrёn time Mbushem me krenari ,kur tё shoh tё veshur e tё ngjeshur me atё armё i dashur hero!?.... Tё shikoj ballin tёnd, –Balli yt plot dritё. Tё shikojё sytё , --Sytё e tu plot zjarr. Tё dёgjoj fjalёn, -Fjala jote plumb dhe dora jote shpatё!?….. Mё gufon zemra tё pija ujё nё ato burimё ku ke pirё ti nё ato ditё tё vёshtira tё luftёs,-o hero ynё!?....Mё dёshiron zemra tё shkelja ato vende ku ju zinit pritё dhe pushka jote t’ia thoshte kёngёs!?…Pёrpara rrebeshit qёndrove si mal qё nuk tundet as nga era dhe as nga furtunat galopante!?...….. Pёrball tankut u bёre shkёmb!… E shkele tankun mё kёmbё dhe u shёndrrove nё ylbёr,pёr tё lёshuar pёrherё mbi tokёn Arbёrore reflekset e heroizmit!….. Trimёria e heroizmi tё shёndrroj nё ushtarё tё pёrjetshёm!….. Me pushkёn shtёrnguar mbi gjoksin tuaj barrikadё.!?..... Zemra ime nesёr nuk ёshtё,vepra juaj jeton nё shekuj.

 

              Dialog  mё vehten

I tretur nё mendime tё thella ku ngjarjet rrokulliseshin, nё mendjen time si retё qё i trazon era nё njё ditё plot stuhi…..i thash vehtes:--‘’Jo,…jo nuk duhet forca e traktorit pёr tё shkrehur pushkёn ndaj njё armiku sa tё rrezikshёm aq dhe tё urryer qё kёrkon tё pёrpijё tё gjallёt’’!?…. Urrejtja pёr atё qё tenton tё rrёmbejё jetё njerёzish,tё jep forcё ,tё ngushllon dhe tё bёn mal pёr tё shembur male,e jo mё pёr tё tёrhequr kёmbёzёn e pushkёs qё kёndon vendҫe mbi padrejtёsitё!..... Urrejtja ndaj atyre qё dogjёn shtёpi,vranё njerёz fёmijё ,burra ,gra tё bёn mё tё fortё sё asnjё hёrё!?….. Urrejtja tё bёn dritё pёr tё parё nё fushёn e luftёs,thoshte Haliti!?....Dashuria pёr liri gёrshetohet me urrejtjen dhe nxjerrin nё finale fitoren!?….E kёshtu kur milicёt tureshin me sy tё zgurdulluar,urrejta pёrcolli ngadalё nё zёmrёn e tij plumbin plot zjarr!?....Kёto mendime nё formё dialogu buronin si rezultat i debatit mes mendimeve tё mija dhe ato tё Halit Cokёs,tё realizuar nё kushte pushimi me shokёt dhe bashkёluftёtarёt e luftёs nё Kosovё !?.....

             Dialog  me  shokё lufte

Halit ,-“Kur e ke pa vehten mё ngushtё”? —Ё pyeti njё nga shokёt nё njё natё plot errёsirё e tё ftohtё nё njё shtёpi pёrdhese qё pritej tё kalonin natёn pёr tu hedhur nё luftё ditёn qё do tё vinte. Ai ngadalё,duke mbajtur nё njёrёn dorё njё urё zjarri dhe duke pёrpushur hirin tha:--Nё momentin kur midis dashurisё prindёrore dhё dashurisё pёr atdhe,triumfoj ajo e dyta!... Kёtё vlerёsim e bёjnё tё rrallё dhe tё rrallё jemi ne kёtu qё luftojmё me motin dhe me armikun tё tёrbuar!?...

-Mё ngushtё e kam pa vehten kur, shoku nё krah mbeti i vrarё dhe plumbat e breshёria e predhave mё pengonte ta ndihmoja ,pёr ta nxjerr nga transheja dhe,mbi tё gjtha duhej tё mbroja trupin e tij dhe tё shokёve tё tjerё qё hapnin zjarrё pa pushim nё gjoksin tim dhe me pushkёn e gjatё  !..... -Kur njё copё predhё shkatёrroj qytёn e pushkёs shtёrnguar fortё mbi gjoks!...- -Mu duk vehtja si njё njёri pa kёmbё ,pa duar dhe i tepёrt nё kёtё llogore ku shuheshin jёtё dhe vetёm jetё!?..…----Kulmi i trimёrisё ishte atёherё kur tanket e tёrbuar villnin vrerё e turreshin pёr tё na shtypur pa mёshirё,njё predhё e hudhur nga dora ime shkatёrroj tre tanke,dogji tre ekipe njёherёsh dhe mbrojti dhjetra jetё nё transhe !..

                         Epror shembullor

Ndjehesha i lumtur kur dёgjoja nga goja e bashkёluftёtarёve dhe shokёve tё njё llogorje me heroin e Kosovёs Halit Coka!?….Gjithёkush ishte i lumtur kur shikonte atё djalosh qё rrinte pak si i heshtur dhe nё mendime tё thella… --Ai ёshtё nga Shqipёria,bisedonin kosovarёt njёri me tjetrin. E kalon jetёn nё llogore bashkё me ne … …Ёrdhi vullnetarё nga Shqipёria,trim ,i urtё e i vendosur…Ai e nuhaste nga larg rrezikun qё vinte nga frontet e luftёs,-- thonin ato…. Pёrdorё çdo lloj arme e çdo lloj mine apo granate ,mjeshtёr nё teknikё ,mjeshtёr e trim nё vёprim,-thonin njёri tjetrit me zё tё ultё ё plot optimizёm…

Nuk  janё tё lehta ato punё, ishin shumё tё rёnda sepse jeta dhe vdekja qёndronin shumё afёr njёri tjetrit dhe rrethonin gjithёkund djalin e ri vullnetar nga Shqipёria..Tё gjithё bisedonin njёri mё tjetrin :---Ai ,Haliti,ёshtё njeri i rrallё, trim i paparё. Sa hёrё dilnin nё luftё kishin dёshirё ta kishim nё krah,si nё sulm apo nё pritё.. Ai ҫan nёpёrmjet plumbave si rrebesh ,si njё rrebesh!…Gjithёkush nga Kosovarёt i vinin gishtin kokёs mendonin thellё dhe diskutonin duke thёnё: 
----‘’Kur ushtari dhe eprori i ardhur vullnetarё nga Shqipёria,po vёtёsakrifikohёt nё beteja e luftra tё pa shёmbullt,pёr ta parё Kosovёn tё lirё,ne bijtё e Kosovёs do ta nderojmё si vullnetar ,do ta mbёshtesim nё beteja dhe do ta kemi burim frymёzimi nё luftra tё tjera!…

Haliti ёshtё njeriu mё i mirё dhe trimi mё i madh nё luftёn tonё.

           Djali  nga Shqipёria

Shumё gra e fёmijё rrinin nё qiellin e hapur nё rrugё,nё fushё ,nё kodёr apo nё pyje plot lagёshti.. Binte shi…. Ata aty nё ato vende plot ujё e rrebesh.Binte borё,….Ata aty ,tё zhytur nё vuajtje e mjerim plot dhimbje!?… Binte breshёr …..Ata aty,sikur dhe prej diamanti tё ishin do tё shkriheshin e jeta tё fundosej!?… --Milicёt suleshin me automatik nё gjoks..e tentonin t’i vrisnin e masakronin….-Suleshin me thika nё dorё pёr tё marrё jetё tё pafajshme tё fёmijve qё nuk din ҫfarё po ndodh para vdekjes!?..… -U sollёn qё tё hapin shteg… Po nga goja e Halitit dёgjohet thirrja:--‘’Ndal beg se ka hndek’’!?... Me pushkё nё dorё pritёn nё shteg vrasёsit dhe mё furi shkatёrrohen e bien nё gremina…. E vrasёs tё tjёrё goditёn nё lartёsi me pushkё e topa.Pёrleshej nё kёto lartёsi jeta me vdekjen.Nё kёtё ҫast iu desh llogores edhe njё zё i furishёm!… Njё pushkё mё shumё!?.. Ёshtё zёri dhe pushka e Halit Cokёs,djalё nga luma e kuqe!…I cili nёpёr tym e flakё erdhi dhe shkrehu njё pushkё ,lёshoj njё zё:---“Ja erdha”,erdha dhe po dёgjohej krisma, ёshtё krisma e pushkёs sime ,ёshtё zёri i Kuksianёve!..Ёshtё sinjali i lirisё !?……

            Mic Sokolat e ditёve tona

Atёherё kur nё Kosovё bёhёj luftё vriteshin jo vёtёm burra qё shkonin nё luftё ,por dhe!…..

--Prdhat tё shkurtonin e thyenin kёmbё burrash,fёmijёsh ,grash e pleqёsh…!? --Plumbat kishin shkurtuar dorё e nxjerr sy tё pafajshёm!? ---Prindёrve iu vranё fёmijtё e fёmijve u vranё prindёrit.. --Vendi mbushur me vorreza masive. Masakёr!…legjendё!…. Mendja mё vajti te Mic Sokoli e kёnga e tij :

          ‘’Mic Sokolin se vrau reja
          Se vrau reja se vrau moti
            E vrau Dervish Pasha 
                      Me gjyle topi’’.

Kёto masakra nuk u bёn nё kohёn e Micit, e ai i vuri gjoksin topit!.. -Pёrballё kёsaj masakre,tё pa parё gjoksin tankut ia vurёn ushtarёt e uҫk ,ia vuri dhe trimi Halit Coka!?..… Prandaj me mendje tё qartё e me plot bindje them: ---‘’Ushtarёt e uҫk janё Mic Sokolat e ditёvё tona,janё ata qё shembёn masakrёn me heroizёm tё paparё!… Heroizmin e tyre do ta pёrjetojё nё kёngёn me ҫifteli”—gjithё brezat qё do vijnё nё shekuj tё mёvonshёm!... Haliti kishte njё zemёr si gjithё tё tjerёt,por nё luftё atij iu deshёn disa zёmra: -Njё zemёr pёr tё dashur atdhenё,shqipёrinё. -Njё zemёr pёr tё mbrojtur vehten…. -Njё zemёr pёr tё mbrojtur shokёt … -E njё zemёr qё del nga gjoksi,para tankut!...

     Ta dish se ç’ёshtё pushka 

-Kush e di sё ç’ёshtё plaga e plumbit!? Kush e di ҫ’ёshtё fishkёllima rrёshqitse e flakёs sё grykёs sё murtajёs!?.... Dihet qё tё dridhurat e flakёs sё pushkёs ,flaka e murtajёs , krisma e topit ёshtё pёrshёndetja e vdekjes qё ndodhej shumё afёr tyre!?…

       Kush e di ç’ёshtё zhurma e tmerrshme  dhe uturima e tankeve!?......
     Por as pushka ,as topi dhe as tanket nuk mund ta shuajnё kurrё  fkakёn e pushkёs tuaj ,o trima  tё uҫk,!…..

As kurrё ,o trim i rrallё Halit Coka qё me mjeshtёri e guxim e pёrdorё atё armё . Krisma e armёs suaj ёshtё dritё pёr gjithё rininё Kosovare!…..

Pёr mbarё ata qё e dinё se  ç’ёshtё atdheu,ҫ’ёshtё pushtuesi, qё tё vjen nё vatёr dhe tё nxjerr nё rrugё pёr tё mos u kёthyer mё nё shtёpinё tёnde!?…,,

Ja pra ç’ёshtё trimёria ! ?.. Ç’ёshtё lufta?Jane ata qё jetёn e dhёnё nё luftё e quajnё ditёlindje nё kohё paqe!?.......... Ё pra! ..-lart trimёria juaj Halit coka!…… Lart lavdia!…-Jote nё shekuj!.. Heroizmi juaj plot krenari e plot lavdi!?...

        Arni i vogёl,trima  tё  rrallё

 “Djemtё e Arnit plot energji
   E kan shkruar me grykё tё pushkёs
    Nё fushё t’ mejdanit,nё front tё lufёs”!…

Tre djem tё ri ,tre sokola me armё nё dorё u futёn nё luftёn e madhe qё kёrkonte burra tё fortё ,atdhetarё tё flaktё,njerёz e patriot .E pra nga Arni i lartё u shkёputёn nga zemrat tona dhe u futёn nё luftёn legjendare tё Kosovёs pёr t’i dhuruar asaj lirinё shumё tё dashur dhe tё rrёmbyer nga njerёz dhe shtete tё pa shpirtё!…. Arni ёshtё vendi ku fluturuan visarёt e lirisё dhe shkrehёn pushkёn e dytё nё Kosovё pas asaj pushke qё dha sinjalin e parё pёr lirinё e saj!… -Adem Jasharit!!!??? -Arni mbetet vendi, ku pati folenё trimёria! -Arni ёshtё vendi, ku pati burimin patriotizmi! -Arni vendi ku, nё shekuj do tё mbetet vend me histori me nder e plot lavdi!.... Prandaj lavdi Halit coka! Lavdi Imer coka! Lavdi Sami Coka! Pёr ju jemi krenar,dhe krenaria jonё do tё shёndrisё nё zemrat e brezave tё Arnit,tё Kukёsit dhe tё tanё Shqipёrisё!..

              Pavarsia e Kosovёs

Mendoja gjatё!? … mendja mё shkonte te ai dёshmori i Kosovёs!…….. Papritur mё duket sikur ai erdhi dhe qёndroi para meje,u kёthye nё ёngjull dhe mё tha: -”Erdha tё gёzojmё sё bashku kёtё festё tё madhe”.. Erdha tё fuqizojmё hapin tuaj nё kёtё parakalim festiv qё e stolisёm me gjakun tonё! -Erdha t’iu sjell gёzim nё buzёt tuaja!.... Erdha tё shikoj nё kёtё gёzim tё madh,dritёn ё lirisё!..

-Tё shikoj e tё gёzojmё festёn e pavarsisё!!..

_Erdha tё festojmё ditёn mё tё bukur e tё madhe obligimin tim mё tё madh!…..—Rёbublika e Kosovёs!...E Ai, duket sikur u larguan duke marr me vete buzёqeshjen!… Pa nga afёr pavdekshmёrinё nё zemrat tona

e mё sё fundi me krenari Ai, deshi  tё thotё:

__”Largohёm i qetё,tё rroni ju pёr tё na ruajtur pavdekёsinё tonё”!..

 Ё prap me kokёn pas ,thot pёrsёri:__Jam roja juaj i dashur atdhe  dhe nё rast sё kush ju ngacmon ,do ngrihem  nga varri e pёrsёri nё luftё e nё krah mё ke!…..Qёndroni tё qetё se  ne jemi roja juaj, jemi fitorja juaj e nga pavdekёsia jonё ,do merrni frymё lirisht ju dhe  gjithё Kosova e  gjithё Shqipёria”!..

--Dhe i qetё…..u largua nё pavekёsi!!....

                                    LAPIDARI

Duke kaluar nё Gllogjan atje ku u bё luftё e madhe….Aty ra pёr tё mos vdekur kurrё heroi Halit Coka,pashё njё lapidar sa tё lartё e tё bukur qё shёndriste nё lartёsi… Mendja mё shkoj menjёherё nё horizont dhe pyeta vehten: -Ç’ёshtё ky lapidar?!... Dёshmorёt mё njё herё mё thanё: “-Ёshtё krenaria jonё qё e ndёrtuam me kurmin e trupit tonё!....

   Lart zemrat o heronjё!

-E ngritёm me gjakun tonё!.. .. -Lart zemrat tuaja!! -Nga lartёsia e lapidarit ndjen frymёmarrjen e gjithё Kosova!…-Nga bukuria e lapidarit ёshtё ofshama e popullit!…. -Nga emrat e shkruar nё tё janё zemrat e nёnave,baballarёve ,vllёzёrve dhe motrave tё tyre qё ndjejnё dhimbjen qё nuk i kanё pranё zemrave tyre,po janё krenar dhe kjo krenari shkёlqen deri nё qiell tё lartё e nё thellёsinё e shekujve.Pёr ata qё fituan luftёn dhe shkruan historinё me gjakun e tyre!… Ata thonё :__”Do te endemi maleve e fushave,nё tёrё Kosovёn,atje ku dhame jetёn!…Perherё do endemi dhe do tё jemi me ju,…rojet tuaja,mburojё e barrikadё e pakapёrcyeshme e gjithё Kosovёs!..... E nё mesin e tyre shёndrit dhe ёshtё mё tepёr se krenar njeriu ynё mё i nderuar Halit Coka!....

       Mes trimave Kosovarё  .

Qёndroi i heshtur ,e me dhimbje tё thellё pran varrit tё Halitit!… Kisha dёshirё tё dёgjoja krismat e pushkёs sё tij qё kёndonte kёtyre anёve!...Ajo iku !?…. U shua ka hёrё!.. -Dua tё dёgjoj pёr trimёritё e heroizmin e tij,nё kёto fusha e kёto vende!...Kёto i shoh nё lapidarin madhёshtorё.

-Dua tё flas ,por nuk mundem!...

-Pёrse nuk mё hapet goja ,gjuha mё ka ngrirё!.....

   Nga fjalёt dёgjoj vetёm trimёri ,por dhe dhimbje!...
 E pёrcolla dhimbjen  ,putha trimёrinё dhe i thash mendjes:
 -”Trimёria e ka folenё kёtu!..
-Lavdia e ka burimin kёtu!...

-Kёtu shёndrit liria!...

 U mrekullova,mora forcё!…dhe….

Hodha nga nga pas gjithёҫka tё dhimbёshme! Mora njё tufё lule,i putha fortё dhe i vendosa mbi varre!...U ktheva rёndё! …. Rёndё!….Sikur mbi supe rёndonte njё botё e tёrё!?

   Trupi im shkonte pёrpara,koka mbeti nga pas,sytё shikonin prapa!….deri sa lapidari  u zhduk nё horizont!….Sё bashku  me ёndёrrat e mia plot optimiste dhe plot  Shpresё! 

Prandaj nga zemra e shpirti tё thёm: -”I lehtё qoftё dheu qё tё mban nё gjirin e tij”!..

                               SOT  E   NESЁR

Sot erdha nё Kosovё qё, tё shikoj fёmijё tё gёzuar me lule nё duar.-Shoh fusha tё gjёra plot grurё tё shёndetshme qё dikur ishin tё mbuluar me granata e mina vdekjeprurёse!.... _Shoh njerёz tё gёzuar,shtёpi tё bukura dhe male tё shёndёrruar nё bukuri!.. Gёzohem e zemra me bёhet mal qё nuk dёgjoj lajme jo tё tmerrshme e plot dhimbje. Kёnaqem kur nuk shoh shtёpi tё djegura e varre masive qё dikur rrёnonin zemra e mendje .

Shoh flladin e lirisё qё bёhet i plotfuqishёm kudo nё Kosovё.  E pra nё themelet e tyre qёndron gjaku i kuq  i   trimave me permasa  legjёndare.

E sot gjithёkush ёshtё i gёzuar dhe i lumtur qё nё Kosovё lindi dielli, qё ngroh zemrat e tёrё popullit e rinisё Kosovare. Nё kёtё diell bёn dritё dhe pushka jote Halit Coka!... Dhe gjaku juaj o patriot. Dhe ideali juaj o atdhetar shembullor!...

           Nё llogore  barrikadё
   

Aty nё Maznik ku luftimet bёheshin pёrditё e mё tё forta e mё tё tmershme,Haliti kishte bёrё njё pozicion tё fortё e teknikishtё njё llogore e pёrshtatur sipas luftёs qё bёhёj ҫdo ditё e mё e rrezikshme. Ҫdo ditё skuadra e Tij ndodhej mё afёr vdekjes por,ҫdo ditё mё optimistё sё kurrё pёr fitore nё kёtё luftё tё pёrgjakshme.

Njё ditё prej ditёsh ishte afruar njё  burrё i moshuar dhe duke iu afruar Halitit e duke bisёduar mё tё pёr probleme nga mё tё ndryshme.

Nё mes tё tjerave ai e pyeti Halitin:_-”Pse, o Halit e ke bёrё kёtё pozicion kaq tё fortё e tё pёrshtatshёm pёr luftё’’?--Haliti mё gjakftohtёsi, i buzёqeshur i pёrgjigjet: -”Mua mё quajnё Halit Coka,jam vullnetar nё kёtё luftё,pёr lirinё e Kosovёs.Nuk do tё kthehem i gjallё nё vendin tim pa fituar lirinё kjo Kosovё e pёrgjakur. Pandaj ky pozicion do tё jetё vendi ku do burojё liria e Kosovёs dhe unё do tё jem krenar kur do marshoj bulevardit tё Prishtinёs me flamurin e fitores nё dorё”!?.... E ky burrё i habitur nga pёrgjigja burrёrore e kёtij djali sa i ri dhe sa trim ishte ky djal. Ai u habit pёr vendosmёrinё,menҫurinё e patriotizmin e pafund tё tij.Merr rrugёn ngadalё,i zhytur nё mendime tё thёlla,sa krenar pёr pёrgjigjen ashtu dhe pse i bёri njё pyetje tё tillё njё djali vullnetar,trim e i vendosur pёr padrejtёsinё qё i bёhet popullit martir tё Kosovёs.

      MENÇURI  PASTRIOTIKE

Sa po pёrfundonte lufta ,Haliti mendonte mё thellё pёr tu pёrgatitur pёr ditёn tjetёr ku luftimet ҫdo ditё e mё tepёr bёheshin mё tё vёshtira e mё tё pёrgjakshme.Doli nga pozicioni dhe u nis drejtё fushёs sё gjerё e mbuluar me gёzhoja ,me mina tё plasur dhe tё paplasur,pёr tё parё terrenin pёr luftrat qё do zhvilloheshin tё nesёrmen.

      Ai me pushkё nё krah e shumё vigjilent pёr ndonjё sulm befasues,ecte nё fushёn e gjёrё.

Pa pritur,Ai dёgjon njё zё tepёr te lartё e befasues!..

O ushtar,thirri ai. -”Pse u fute nё arёn dhe po mё prish barin qё mё duhet pёr lopёn”?!... Haliti i habitur merr drejtqёndrim, shikon sa lartё anash dhe duket ai burrё diku aty afёr. Merr frymё thellё,qёndron drejtё nё kёmbё dhe i pёrgjigjet:

-”O axh !...

Mos u mёrzit shumё pёr barin qё shkelin kёmbёt e mia,pasi nё thembrёn e kёsaj kёpuce flen liria jote.E kёtё tokё tё mbuluar me barё ,do ta vadis me gjakun tim rinor,dhe ka pёr tё prodhuar kaq shumё barё qё do tё hajё edhe lopa edhe ju i nderuar burrё e trim kosovar”..

Ai mbeti pa zё dhe   i ofenduar nga pёrgjigja e menҫur dhe mё njё sarkazёm klasike.

Mё falni,thot Kosovari,mirё ma bёre se mё foli gjuha para mendjes. E Haliti vazhdon rrugёn nё drejtimin e tij dhe ai mbetet duke menduar thellё. Eh!... paska dhe djem tё tillё Shqipёria!...

MESAZHE NGA FRONTI I LUFTЁS

Ёshtё tepёr mallёngjyese dhe shumё krenare,qё tё udhёtosh pёr tё shkuar nё vendlindjen e deshmorit tё Kosovёs,Halit Coka.Rrugё e gjatё qё gjarpёron nё ato lugina tё thella e plot pyje me lisa tё gjatё e tё hollё,ma male tё lartё e plot pyje tё mrekullushme.Ai lindi nё kёtё fshat mё 25 korrik 1974.Fshat i cili shtrihet nё rrёzё malit tё Zepёs dhe duket tamam si njё fole dallёndyshje. Nё kёtё fshat kanё jetuar e punuar nё kushte tё vёshtira,mes dёborёs e stuhive ,me tokё tё paktё e pak prodhuese.

Nё kёtё vend kan lulёzuar nё shekuj vetitё mё burrёrore tё njё malёsori tipik.Ёshtё shquar gjithёmonё pёr trimёri ndaj ҫdo pushtuesi,besnikёrinё e madhe e tё pa tundёr,mikpritjen e bujarinё shembullore.Nё mungesё tё shkollavё dhomat Arnore, kan qёnё vendi ku u muarёn kulturё e dituri e u kultivua zgjuarёsia.Nё kёto dhoma u muar dhe u edukua atdhetaria e patriotizmi shёmbullor.

                 Nё njё ambjent tё tillё  lindi Halit Coka,ku pati fillimin e jetёs sё tij.Ai largohet nga ky fshat pёr tё jetuar nё disa qytete  tё vendit tonё, pasi atje punoj dhe jetoi i ati i tij ,Riza Coka,mjeshtёr i punёs dhe i zanatit,novator i shkёlqyer,punёtorё i palodhur.

Ishte fat i madh pёr Halitin pasi moshёn mё tё mirё dhe kritike pёr jetёn e kaloi nё qytetin e Shkodrёs,vend dhe djepi i kulturёs shqiptare. Ai jo vetёm mori arsimin bazё nё kёtё qytet,por dhe u edukua me njё kulturё tё gjёrё qytetare. Ai u formua si djal i mrekullueshёm,i urtё i sjellshёm me kёdo,i dashur me tё gjithё.

     Njё nga vetitё e tij mё tё spikatura ishte  se ai punoi dhё luftoj pёr tu bёrё njeri i ditur, njohuri tё cilat i merrte  nёpёrmjet leximit nё vijushmёri dhe sistematikishtё.Ai kishte  dёshirё tё lexonte ato libra qё flisnin pёr trimёri,siҫ ishin kёngёt pёr kreshnikёt,apo vepra tё tjera plot trimёri.

Njё formim tё gjёrё e mori nёpёrmjet traditave tё mrekullueshme tё Shkodrёs, u pais me njё humor tё mrekullueshёm shkodran, qё trasmetoheshin brez pas brezi prej tyre dhe kishin vlera tё mёdha educative.

    Shpeshherё ai shkruante dhe fliste me pasion tё madh:-”Populli ynё i mrekullueshёm,pasi dhe nё kohёn kur nuk kishte  shtet, pushtohej e shkatёrrohej, ruajti nё zemёr e nё mendje traditat mё tё mira qё iu deshёn popullit pёr tё mbijetuar si, trimёria,atdhetaria e patriotizmi.

Ҫdo gjё u ruajt nё mendje e nё zemёr tё popullit tonё ,tё cilёn e trasmetoi brez pas brezi pasi nuk mund ta shkruante dot sepse vrastarёt e armiqtё i djegnin pa lindur akoma”. E pra ky popull dhe paraardhёsit tanё kanё qёnё tё mrekullueshёm e ta pamposhtur sepse na dhuruan ne trashgushmёrinё gojore, nёpёrmjet tё cilave mёsuam atdheun,guximin, trimёrinё dhe ndershmёrinё kombёtare, tё cilat tё paktё kombe e kanё. Shpirtin e flijimit pёr tё ruajtur Atdhenё,lirinё e traditat tona sa tё bukura dhe madhёshtore. Do kisha dёshirё tё kisha lindur nё ato kohёra,kur burrat prodhuan burrёrinё,kur trimat dhanё trimёri nё mbrojtjen e vendit tonё sa tё dashur dhe tё mrekullueshёm,thoshte Haliti, nё bisedat e ngrohta qё ai bёnte me shokёt dhe bashkmoshatarёt e tij.

 Jo larg nё kohё,iu krijuan kushtet pёr tё cilat ai ёndёrronte.Tё provoj  burrёrinё pa u burrёruar. Tё trimёroj pa u afirmue nё moshёn qё duhej tё reflektonte kёtё.Mori rrugёn plot sakrifica,nё shi e dёborё ,nё stuhi e furtuna dhe mё nё fund u gjend nё rrjeshtat e ushtrisё sё uҫk,dhe u bё luftёtari mё aktiv,mё i pamposhtur,mё trimi,pёr t’i dal zot popullit vёlla tё Kosovёs,qё 

masakrohej,pёrdhunohej digjej e shkrumohej dhe aq mё kёq largimi nga trojet e veta etnike. Shpsh nё frontet e luftёs ,Ai thoshte fuqishёm mё zё tё lartё: ”Nё qoftё sё kan uri ,le tё vijnё e tё han gjoksin tim,tё nxjerrin zemrёn time qё nuk shuhet kurrё. Askujt tё mos i shkoi nё mendje se unё do tё hap rrugё. Kurrё nuk do tё zbrapsem qё tё pranoj robёrinё,pёr tё shpёtuar jetёn time. Jetёn e dua shumё ,si gjithёkush tjetёr,por dashuria pёr tё vёrtetёn triumfon mbi tё gjitha dashuritё.

Pra qёndron mbi dashurinё pёr nёnёn,mbi dashurinё pёr babёn, mbi dashurinё vllazёrore e miqёsore”. Kёto fjalё filozofike qё buronin nga goja e tij,qё pёrmbanin trimёri e vetёmohim,ndiznin zemrat e i hidhnin nё sulm trimat dhe bashkёluftёtarёt nё betejat mё tё pёrgjakshm. O vllezёrit e mi,thoshte Haliti,perandorёt hoqёn nga fronti njё duzinё mbretёr , tё fortё e tё fuqishёm, por do tё zhgёnjehen kur nuk mposhtin dot njё grusht shqiptarёsh si puna jonё, qё luftojmё pёr atdhe,pёr tё mbrojtur jetё tё pa fajshme,tё sulmuar nga armiqtё mё tё egёr e tё pa shpirtё. Serbёt nuk lanё gjё pa bёrё kundrejtё fatzijve Kosovarё.Forca mposht gjitheҫka.Kosovarёt edhe pse u larguan,flamurin e morёn me vehte,e sa herё kёrciste pushka ai valvitej dhe rrezatonte shpresё dhe vetёm shpresё,vazhdonte Ai. Mendja e ndritur e Halit Cokёs ,shfaqte pёrveҫ ,trimёrisё,urtёsisё,kishte nevojё pёr ushqim,tё cilin e merrte,nёpёrmjet pёrvojёs nё luftё,nёpёrmjet lёximit qё ai lexonte dhe nё frontin ё luftёs. Fantazia e tij poetike kalontё kufijtё e diturisё,duke e parё botёn shumё larg nё kohё e hapёsirё si dhe zhvillimet filozofike. I pёlqente tё lexonte libra qё bёnin fjalё pёr trimёritё,pёr heroizmat tё cilёt i nxisnin dhe i ushqenin entuziazmin e tij nё luftё plot arritje.

Ai,dhe  nё kushtet mё tё vёshtira shprёhej:-”Si nuk pata fatin qё tё lindja nё ato kohёra tё trimave e trimёrive,ku ata me shpatёn e tyre,shkatёrruan çdo padrёjtesi e urrejtje ndaj njerёzve tё mirё e tё pafajshёm”.
 Nuk mё harrohet dhe i kam tё freskёta nё mendjen time  fjalёt e dёshmorit ,pa u bё dёshmor,mё thoshte me buzёn plot gaz ёeharmoni:

- “Njёriu duhet tё jetё i vyrtytshёm pёr tё qёnё i dashur nga tё tjerё. Shpirtmadh e zemёrgjёrё pёr tu respektuar nga tё tjerёt.Guximtar e trim,pёr tё qёnё i admiruar”.AI,shquhej pёr shpirtёgjёrёsi dhe syhapur pёr tё parё botёn e duke bёrё dallimin qartё e saktё,midis shpirtit tё hipokritit e tё tradhёtarit, atij qё don lirinё,dhe atij qё kёrkon ta rrёmbejё atё.Falё zemёrimit qё i ndezi nё shpirtё e nё zemёr sulmi misterioz i paramilitarёve serb mbi popullin trim e tё urtё tё Kosovёs.Nuk arriti tё mposhtё durimin dhe emocionet therёse nё zemrёn e tij,kur gjaku shkonte lumё,loti shkonte rrёke nё faqet e njerёzve tё pafajshёm tё cilёt kёrkonin ndihmё ndihmё. Dёshira,padurimi,druajtja prindёrore e vllazёrore e njё mori luftё ndjenjash nё botёn shpirtёrore ,ndezёn njё flakё dhe shёndrii njё vendim tё barabartё me shumё jetё:--Do tё luftoj pёr lirinё e Kosovёs. Pёr vllezёrit motrat e mia, qё torturohen e masakrohen nё mёnyrёn mё makabёr. Vendimi u muar,zbatimi i padiskutushёm. Ёshtё kёnaqёsi tё jap nё imagjinatёn tuaj dhe disa cilёsi fizike tё spikatura nё karaktёrin e tij. I gjatё e trupmadh,me pamje tё bukur e madhёshtore,i hijshёm e plot shkёlqim.Me fёtyrё tё qeshur e plot hieshi,me ato sy tё zinjё plot bukuri,qё ruanin vёshtrim tё thellё,tё gjallё e depёrtues,plot rini e gjallёri,tё frymёzonte tё jepte respekt,me kё qёndronte e kuvendonte sado pak. Ai,tё impononte nderim e konsideratё pa dallim moshe,ideje feje e rrace. Shquhej pёr fisnikёri e sjellje shembullore. Gjatё kohёs qё ai jetoi e punij si mёrgimtarё nё Greqinё largёt,shquhej pёr punё tё ndershme e voluminoze,pёr tё siguruar tё ardhura pёr familjen e pёr vehte.Natyra i kishtё dhёnё njё zgjuarёsi tё rrallё,njё mendje tё shёndosh e tё hollё,kishtё njё gjykim dhe njё arsyetim tё thellё duke dhёnё mendime tё vlefshme pёr kёdo dhё kurdoherё.Ai kishte zemёr tё madhe e tё ndjeshme ndaj ҫdo vlere positive apo negative qoftё ajo.

Kudo qё shkonte e  luftonte rregullonte pozicionin pёr tё qёnё i garantuar nё çdo luftё si nё mbrojtje dhe nё sulm.

Ҫdo ditё qohej herёt pёr tё parё situatёn e pёr tё pёrcaktuar luftimet e mёpastajshme ,me pjekuri e vetёmohim. Ishte data tre prill 1999.Ai pa forca tё shumta,ku kishin mbushur transhetё. Tanke tё shumtё nё gadishmёri tё plotё gati pёr sulm ndaj forcave tё uҫk.Haliti menjёhёrё shpejtoi pёr tё dhёnё sinjalin e luftёs qё minutat i ndajnё.Duke shpejtuar ai pa befas,grykat e pushkёve tё kryqёzuar,grykat e topave qё gojёn e kishin tё hapur gati pёr sulm., Menjёherё krismat e breshёria hap zjarrё… tanket si tё tёrbuar vёrsulen ndaj forcave tё uҫk.

 Lufta filloi. Zjarr e flakё ndezin tokёn.Njё mjergullnajё mbulon vendin. Breshёri e furtunё e paparё nё tё katёr anёt.Njё çetё e vogёl por me zemёr tё madhe, luftёtarёt qёndron tё pa tundёr nё kёtё tranёshe.Trimёri e rrallё ,guxim i madh,vetёmohim i paparё .Luftё e madhe  e njё grupi tё vogёl tё uҫk ,mё forca tё shumta nё numёr dhe nё armatim.

Lufta sa vinte e shtohej,vendi ushtonte nga zjarri i armёve.Tymi dhe flaka mbuloj vendin. Koha kalon dhe njerёzit po luftojnё me vetёmohin dhe kurajo duke patur besim nё fitore dhe tё vendosur pёr tё çarё rrethimin mё njё fitore madhёshtore. Lufta arriti kulmin .Moment tepёr kritikё. Zjarri frontal me armё e me tanke filloi ofensivёn pёr tё shkelur me kёmbё dhe me tanke drejt tranёshesё ku luftonin Halit coka bashkё me trimat e tjerё. Erdhi momenti kur do tё vendosej vdekje me nder , pёrball kёtij sulmi qё marshonte si njё ortek qё nuk e ndalonte asgjё. Haliti,çohet nё kёmbё dhe me antitank qёllon mbi tanke qё vёrsuleshin si njё bishё e ҫmendur. Predha godet zingjrin e majtё e shkatёrron atё,tym e flakё ngrihet nё qiell. Tanku fillon tё rrotullohet mbi zingjirin tjetёr merr flakё.Tymi i zi ngrihet lartё,ekipi e ushtarёt sёrb u mbytёn nё flakё.Pa pritmas njё snajpёr godet Halitin,i cili nuk pushonte goditjen ndaj brёzit nё luftim.Ai ra pёr tё mos vdekur kurrё!!...Tymi filloj tё hapet,pushkёt ndaluan zjarrin,ҫdo gjё njё betejё e pёrgjkshme. Aty nё transhe qёndronte Haliti me ato sy qё nuk iu mbyllёn kurrё!...dora i kishte ngrirё mbi pushkё e syri shikonte mbi flamur!....

Njё jetё e shuar,mijёra zemra tё helmuara…Njё armё e  njё trim mё pak nё uҫk!?...

E nga zemra ime e helmuar por dhe krenare,burojnё fjalёt mё tё lavdishme: -”Lavdi veprёs suaj legjendare Halit Coka!

  -Lavdi trimёrisё,patriotizmit.atdhetarisё!
   -Lavdi familjes qё te lindi ,te rriti dhe te  edukoi njё trim tё tillё,njё atdhtar tё flaktё dhe njё dёshmor lirije te tille!

   

  “   E shumё rёndё ёshtё  flamuri
        Po peshon mё rёndё sё guri.
       Nё front tё luftёs ,nё prag tё lirisё
         Ka ra trimi i Shqipёrisё”!

Nga ky moment mua mё vijnё nё mendje kujtimet e gjata dhe mesazhet qё ,Ai, mё dёrgonte nga fronti i luftёs e midis tё tjerave ai mё shkruante: -”Luftra tё mёdha bёhen nё kёto anё,kёto luftra bёhen pa pushim,nё kushte jo tё barabarta nё forca njerёzore e municione.” Kёto luftra janё tё tmerrshme dhe paraqesin rrezikshmёri tё madhe dhe vdekja e ҫdo njёrit nga ne ёshtё shumё afёr.Kjo mund tё jetё edhe vdekja ime.Por dhe nёrastse …jam krenar ,se ky ёshtё njё detyrim,e obligim i imi pёr tё cilin kam marrё guximin tё futёm nё luftё pёr njё qёllim tё madh!...Nёqoftёse vdes mё dёnon padrejtёsia e regjimit sёrb,qё pёr realizimin e masakrave nuk pyet asnjё,ai regjim mund tё parandalohet vetёm me forcё dhe me pushkё.

Marshojnё ndaj nesh me mijёra pushkё e mijёra tanke tё cilat pa mёshirё e urrejtje na sulmojnё nё tё gjitha anёt,ditёn e natёn  e pandёrprerje.

Shumё shokё dhe bashkёluftёtarё tё mijё kan rёnё nё fushёn e luftёs si trima dhe si u ka hije! … Kjo ёshtё e mundёr dhe shumё e dukshme qё do tё mё pёrshёndes dhe mua!?...Pёr kёtё do tё jem krenar e mendjartё.Do mё vij keq qё ndoshta nuk do tё shoh me sytё e mi Kosovёn e lirё,pёr atё liri qё do tё qёndiset me pushkёn time qё vazhdon tё kёndoj mё krenari dhe tё shokёve tё mi qё nuk i shoh mё nё front tё luftё.

 Nёnёs Fatmire  mi thuaj me  guxim e forcё qё ,pёr mu tё mos mёrzitet,tё mos lёshoj asnjё pikё loti,bile tё jetё shumё krenare  se  ka rrit njё trim qё nuk i trembet syri kurrё pёrpara tankut e topit armik.Po  shkoj tё takohem mё shokёt e mi  qё luftuam sё bashku  dhe u deshёm shumё njёri me tjetrin.
      Mё ke kujdes babёn,pasi ai tё don shumё.I thuaj kёtё fat e rrugё zgjodha vetё dhe ndoshta derdh gjakun,pёr vllezёrit e mi Kosovarё.

E kjo do tё bёhet nё fushёn e nderit ,nё betejё dhe vёtёm nё betejё. Mua mё lёndon zemrёn,por mё jep shumё fuqi nё kushtet mё tё vёshtira,dashuria prindёrore,dashuria vllazёrore, dashuria shoqёrore e miqёsore ,qё i kam dashur aq shumё dhe mё kanё dashur po aq shumё. Mi thuaj nё emrin tim se kёtё dashuri dhe respekt qё na mungon pёr moment,do t’ua shpёrblej vetёm me nder e burrёri nё front e nё paqe nёse do jemi prap bashkё. Gjaku ynё do tё vadis kёtё tokё tё lashtё,nuk do tё shuhet kurrё dhe nga kjo vaditje, ky vend do tё prodhojё gjithmonё trima e heronjё tё mёdhenjё pёr kombin.

Kurёdoherё dhe sa tё kёm shpirtё prej luftёtari nё minutat e fundit do tё buroj fuqishёm urimi para vehtes e zotit tё madh:

-”O zot i madh ju lutem me dashurinё e zemrёs sime,pёr Kosovё tё kesh shumё mёshirё,ta ndihmosh tё fitoj lirinё e humbur e tё rrёmbyer nga gjakpirёs tё pangopur.Ti falё asaj drejtёsi,dhe t’i heq nga qafa zgjedhёn e rёndё prej njё shёkulli tё mallkuar pёr Kosovёn.” .-”Le ta marrё vesh kushdo dhe zoti do ta thotё me mallkim, se njerёz tё tillё maskarenjё,pёrdhunojnё tё vrasin e tё djegin!? E kё vall!?...Njё vend me plot histori,qё lind kurdoherё trima e heronjё pёr kёtё atdhe tё mrekullueshёm! Zoti nuk ka vendos kurrё,qё pёr Kosovё tё mos bjerё diell”. Zёri i ndёrgjegjes nё momentet mё tё vёshtira e mё tё rrezikshme do ju lё mёsazhin :--“Liria e popujve ёshtё si lule mali,qё pёr tu rritur e hapur erё lirie, ka nevojё tё vaditet pa reshtur me gjak tё pastёr fisnikёrie”!... -E pranvera erdhi.Plot dritё e diell. Idealet ,urimet shpresat filluan tё thinjen,njё botё e trazuar nё shpirtё e nё zemrёn time. Ato hapin njё fole ku tё prehet dashuria,atje ku patriotizmi shkёlqёn , nё zemrёn dhe mendjen time udhёtojnё urimet e mija qё hapёn plagё tё pa shёrueshme nё çdo hapёsirё tё jetёs kosovare. Ku jeta shkёlqen me mirёsitё dhe krenarinё e kombit e tё familjes sonё tё lavdishme!.. PO, Halit Coka!...

                    Visari i lirisё

Ja mё nё fund lufta mbaroi ,Kosova fitoi!.....Ajo i ngjan njё shkretёtire tё pa fund,e djegur ,e rrёnuar dhe e mbuluar me njё re tё kuqe ,plot shpresё,plot optimizёm. Kjo shkretёtirё nuk erdhi nga dora e zotit por nga dora misterioze e njerёzve tё pa shpirtё e tё udhёhequr po nga njerёz pa zemёr ,pa llogjikё e pa ndjenja njerёzore. Humbje e madhe njerёzore ,ekonomike ,humbje e madhe shprese e idealesh tё larta,filluan t’i buzёqeshin Kosovёs sapo dal nga lufta.

Njё epokё e re  dhe njё obligim i madh del para tёrё vendit, tё rёnёt donin tё respektoheshin nga shokёt e bashkёluftёtarёt qё luftuan nё njё llogore dhe vdiqёn nё krah tё njёri- tjetrit.

Trupat e tyre u tretёn nё vendin ku ato ranё,ishte e pa mundёr qё tё bёnin ndonjё zgjidhje tjetёr,pasi lufta ishte nё kulm ,sulmi ishte i fuqishёm nga tё gjitha anёt,luftё me armiku dhe luftё me vdekjen qё ishte aq afёr dhe e pranishme kudo. E tani doli detyra sa humane dhe oblikuese qё nё kёto kushte fisnikёt e lirisё tё kalonin nga kafazi i lirisё nё tribunёn e lavdishme tё historisё , sё njё lufte tё re ,dhe tё njё lavdie qё i dhuruan Kosovёs kёto fisnike madhёshtorё tё njё epoke tё re pёr Kosovё tё vjetёr e tё stёrmundueshme pёr njё shekull.

                   Ata e kanё vendin nё piedestalin mё tё madh tё lirisё,atje ku bota njerёzore do t’i nderojё dhe respektojё nё ҫdo pёrvjetor pёr vёprimtarinё e tyre historike,  heroizmin e atdhedashurisё mё tё madhe qё dhuruan gjёn mё tё shtrejtё Jetёn !....

        Rivarrimi i heroit

Mё 24 gusht 1999,Riza coka, njofton njerёzit e tij mё tё dashur,se ёshtё i ftuar nga komanda e UҪK,pёr tё marrё pjesё nё ceremoninё e organizuar qё, panderolat e 34 ushtarёve tё UҪK,do tё kalonin nga vendi ku shkёlqeu heroizmi i tyre,nё piedestalin madhёshtorё tё heroizmit tё kombit tonё. Mbushet autobuzi, plot me njerёzit e dёshmorit tё Kosovёs dhe mori rrugёn nё drejtim tё saj pёr tё marrё pjesё nё kёtё ceremoni sa madhёshtore dhe rrespektive pёr visarin e lirisё sё Kosovё ,djalit tonё mё tё nderuar ,mё tё respektuar,qё shkёlqeu me heroizёm dhe sot nuk e kemi nё gjirin tonё.

Kёto janё njerёzit mё tё afёrt qё para disa muajsh kishin qeshur ,gёzuar e kёnduar me Halitin. E tani ai nuk ndodhet  mё nё gjirin tonё,ai ndodhet larg shumё larg…

Atje ku prehen trimat,heronjtё e heshtur tё kombit kosovar e tё gjithё Shqipёrisё. Bashkё me zhurmёn shurdhuese tё autobuzit qё rёndonte mbi rrugёn e asfaltin e zi,fёtyra tё vrejtura,sy tё pёrlotur qё kalonte mbi faqet tona!…..Heshtje !……Heshtje!…… Kalonin kilomёtra,fusha ,kodra e male,e bashkё me rrugёn rёndohej akoma mё shumё , gjendja jonё shpirtёrore,sekondi na dukej sa njё vit e mё shumё!.....

   Nё fantazinё time hedhin valle llo-lloj mendimesh nё thellёsinё e tyre kishte vetёm mёrzitёri,ngazёllim,dhimbje tё pakufishme,

ku zemra me shumё vёshtirёsi e pёrballon kёtё rrugё sa tё mundimshme e plot vuajtje shpirtёrore!....

   Makina vazhdon me shpejtёsi duke kaluar atё rrugё tё gjatё drejt Deçanit zonёs operative tё Dukagjinit.

Linim nga prapa,shtёpi tё djegura e tё shkatёrruara,ara tё dёmtuara e tё mbushura plot me gёzhoja e plot me mbeturina tё lёndёve plasёse ,me mina tё plasura e tё paplasura qё ishin rrezikshmёri pёr jetёn e banorёve tё asaj ane. Çdo gjё dukej tamam si njё gёrmadhё,shkrёtёtirё e pafundme,pa jetё, mё pak shpresё,shumё optimizёm!….. Nё kёto kushte mendja mё gatuante lloj –lloj mendimesh,duke sjell nё mendje njё jetё plot luftё,plot sakrifica ,vёshtёrsi e mundime tё pa zakonta tё njeriut tonё mё tё mirё e tё mrekullueshёm!?…

  Mё dukej sikur  po dёgjoi kёngёn e pushkёs sё Halitit,qё akoma oshtima e  saj nuk ёshtё shuar nё kёto anё e  vende tё bukura,plot vuajtje  qё i kanё ra nё kёtё kohё mbi supe!
E nga zёmra buron urimi :__

-Tё lumtё pushka ,o Halit Coka!... Shikoj ato vende dhe nё horizont mё dukej Haliti,me pushkё mbi supe duke ecur krenar e plot shpresё. E prap ,del urimi: -Tё lumtё pushka! Flaka e saj tu bёftё dritё nё atё botё tё qetё ku ti je!..

Lart  dukeshin ato shtigje e plot llogore!? …E mendoi, Atё, tё shtirё  nё pritё duke hapur zjarr me vetёmohim kokёn lartё si barrikadё e pa kalushmё pёrpara rrebesheve tё mёdha.Tё pёrfytyroj si mali i Zepёs qё i bёn ball me buzёqeshje jetёs.

Duken ato kulla ,fole tё luftёs,ku kalonte natёn me shumё tё ftohtё,me shokё ,duke qёndruar nё errёsirё tё plotё e vigjilent,pёr ndonjё goditje tё befasishme nga armiqtё e pabesё.

Dukeshin shkurre dhe mё dukej sikur,aty ёshtё Haliti!..

Duke hapur zjarrё,ndaj autokolonave qё marshonin pa ndёrprerje e tё mёdha nё numёr qё kёrkonin tё merrnin jetё tё pafajshme. E me buzё nё gaz e dorёn lartё uroj: _”Tё lumtё pushka e lirisё ylli ynё!. Zjarri i saj jetё pёr tё gjallёt e Kosovёs!…e plot dritё pёr ju qё na dhuruat lirinё e Kosovёs me grykёn e pushkёs”!…. -Tё lumtё pushka ,me tё madhe duket sikur them!.. Makina vazhdonte rrugёn me atё monotoninё e saj plot zhurmё e mendimt e mia hedhnin e hedhnin valle. Jetonin e kuvendonin me Halitin,mё dukej sikur qesh mё tё,sikur marrё njё kёngё patriotike,sikur kuvendoj e diskutoj me Tё .Kur desha t’i bёj njё pyetje e ta pёrqafoj ,e ta pyes ku je, makina ndalon,zhurma e saj ndёrpritet ,ndёrpritet dhe mendimi dhe ndahem nga bota e ёndёrrave duke parё vehten pranё hotel “Pashtrikut” ku na pritnin eprorё tё uҫk. Para nesh na del komandanti sё bashku mё njё grup e kuadro tё uҫk,shokё ,komandantё e bashkёluftёtarё tё Halitit. Njeriut tonё tё nderuar e tё respektuar jo vetёm pёr ne, por dhe pёr tё gjithё kuadrot ushtrisё Çlirimtare tё Kosovёs dhe tani tёrё popullit tё Shqipёrisё. Tё rёnduar nё paraqitje,tё rёndё nё mendime,drejtohet ndaj nesh dhe me zё tё lartё komandanti na thotё: -“Ju shoh tё lodhur nga vujtja juaj shpirtёrore,pёr djalin tuaj Halit Cokёn ,por dhe nga rruga e gjatё.Nё kёtё gjendje tё rёndё shpirtёrore tuajn, pёr djalin tuaj , pёr shokun e llogores,bashkёluftёtarin tim nё bёtёja madhёshtore,po ju them vetёm kaq:

-“Rёnja e Halitit ёshtё humbje jo vetёm pёr ju por dhe pёr mua e pёr gjithё Kosovёn. Uroj qё tё jetoni ju ,tё jetoj gjithё Kosova pёr ta kujtuar e nderuar gjithёmonё,e brez pas brezi.Kosova do e ketё burim drite pёr tё ngrohё zemrat e njerёzve tё vuajtur”. Ra njё heshtje e plotё pёr momentin,pёrqafime nё heshtje…Morёm rrugёn e futemi nё hotel pёr tu shlodhur dhe pёr tё biseduar mё qetё deё mё afёr mё shokёt e uҫk qё na pritёn e na nderuan,me njё rrespekt tё madh tё dhuruar nga njeriu ynё i nderuar.Vazhduam biseden, diskutime ,me njёri- tjetrin gje r nё orёt e vona tё natёs e mezi prisnim qё tё dal drita e tё shkonim e tё merrnim pjesё nё ceremoni madhёshtore tё organizuar nga U.Ҫ.k nё respekt tё tё rёnёve dhe pёr t’i futur ato nё histori. Ceremonia do tё bёhej nё Gllogjan nё rrafshin e Dukagjinit.

      Drita doli .Dualёm nga hoteli.

Sapo dolёm kudo shohim lajmёrime, spote ,thirrje nё çdo vend ,ndёrtesё mur e kudo. Tridhjёtё e tre trima do tё bёhej rivarrimi,tё cilёt ishin tretur nё vendin ku ato ranё duke luftuar heroikishtё. Pra do tё lёnin frontin e luftёs e do tё shkonin nё piedestalin e lavdisё,pёr tu futur nё historinё e kombit tonё qё prodhon gjithёmonё heronje …hёronje dhe vetёm heronjё!….Nё mes tyre ishtё dhe djali ynё Halit Coka qё bashkё me tёrё Kosovёn kishim ardhё pёr ta nderuar dhe ne, vllazёria,shoqёria e miqёsia.

Tё gjithё tё brengosur nё zёmёr,me lot ndёr sy,marrim guximin qё  ta kёthejmё dhimbjen nё forcё,tё mbledhim vehten dhe tё themi:
    --“Mё qё tёrё Kosova qan pёr ty,ne do tё bёhemi tё fortё  e tё themi:-“Lavdi…Lavdi”!!!!….
      Drita sa po çli! 

Njerёz tё shumtё,gra,vajza,pleq e fёmijё grumbulloheshin nё njё rrugё tё gjatё e merrnin rrugёn nё kёmbё.Rruga sa vinte e mbushej plot e pёr plot,dhe sa mё shumё rrugё aq mё tёpёr njerёzit bёheshin mё tё dёndur.

       Ata lёviznin shumё ngadalё ,pa zhurmё ,me fёtyra tё zymta,pa fjalё tamam si nё njё ditё kortezie tё rёndё e tё paparё ndonjё herё.
Ditё plot zi e mallёngjim! ….

Po nderohen e pёrcillen nё banesёn e fundit bijtё dhe bijat mё tё mirё ,trima e atdhtarё . Nё mes turmёs qё vazhdon tё shtohej vёren njёrez mё lot ndёr sy,nuse tё reja tё veshura me tё zeza, gra tё veshura me tё zёza mё fёmijё pёr dore qё dhe ata qanin dhe nuk e dinin pse qanin.

   Nёna me fёmijё tё vёgjёl tё veshur me rroba ushtarake  duke imituar baballarёt qё tani nuk janё mё  por pёrcillen pёr nё vendin e nderit pёr tu prehur tё qetё.
Gra e burra  tё moshuar ku lotёt hidhnin rrёke pёr bijёt e bijat qё kan humbur nё kёtё luftё.

Pra dhimbje e madhe ,lotё qё mbushin njё det tё tёrё!…po pёrcjellin pёr nё piedestalin e nderit bijёt e bijat e tyre.

       Ngjarje e  rёndё....tronditёn zemrat e kujtdo qё jo vetёm pёr ata qё marrin pjesё nё kёtё ceremoni por ,dhe atyre qё ndodhen kudo larg shumё larg,kudo qё ndodhet!….

Apoteozё!…. e shekullit tё njёzet ! Tridhjёtё e katёr visar tё futur nё kafazin e nderit,tё mbuluar me beze tё kuqe mbi tё cilin ёshtё flamur qё shёndrit si yll nё sfondin e dhimbjes sё paparё. Aty qёndronin eshtrat e tyre qё u tretёn nё vendin ku ranё dhe nё pamundёsi pёr tё bёrё veprim tjetёr pёr ato kushte sa tё rёnda e tё vёshtira.Tridhjёtё e katёr jetё tё humbura.!..Tridhjёtё e katёr kafaz qё tronditnin mijёra zemra mё dёshira tё venitura. E rёndё mbi tё rёndat ёshtё se ato qёndronin nё krah tё shokёve tё njё llogorje,por qё zoti i ndёrtojё punёt nё kёtё mёnyrё qё njёri hero e tjetri me zemёr tё thyer loton e vuan. Por fati mori atё qё mori dhe tё tjerёve u errёsohen sytё,mbushen me lot dhe ecin me ngadalё mё rёndё se bota qё rёndon mbi to tamam si njё ortek shpirtёrorё.

Durimi arriti kulmin kur nё krahёt e Samiut dhe Imerit qёndronte trupi i vёllaut tё tyre,por dhe trupi i vёllaut qё lindi nga besa e tyre  pёr tё rёnё nё llogoren e trimёrisё.
  Nё pritje tё vargut tё pafundёm tё njerёzve qё marshonin prej disa orёsh,mu nё njё fushё tё mbuluar mё barё bёheshin homazhet e lamtumirёs.Nё njё pedan  kafazёt ishin vendosur nё dy rrjeshta ,tё mbёshtjellura me beze tё kuqe dhe mbi tё  vendosur nje flamur.Ata ishin vёndosur nё njё distancё  tё largёt njёri nga tjetri,ku pran çdo kafazi tё lavdisё tё qёndronin njerёzit mё tё afёrt e mё tё dashur tё çdo njerit nga ata.

Kёto kafaz ishin rrethuar nё formёn e shkronjёs” U” nga shokёt e bashkёluftёtarёt e tyre,ku me armё ngjeshur e tё shtёrnguar fortё mbi gjoks. Po nё rrjёshtin e dytё ,nё formё e” U” ishin rёnditur tё gjithё kuadrot, eprorёt qё drejtuan dhe udhёhoqёn tёrё kёtё luftё tё madhe e tё lavdishme.

Nё kёndin djathtas ishte  vendosur njё tavolinё ku çdo kush mund tё bёnte  dhe tё jepte oblikimin e tij.
    U afrova ngadalё,mora penёn nё dorё,shikova mё mirёnjohj “Librin e Nderit” pёr martirёt e U.Ҫ.K.Habi!….Brengё nё zemёr time!Kёnaqёsi qё nё librin e nderit tё kombit futet djali ynё,vёllau ynё, miku ynё!?…Dhe fillova tё shkruaj jo me penё,por vetёm me shpirtё e me zemёr.
    “ I dashur Halit!  Tё them kёshtu se  dua tё tё shohё tё gjall!...Dua  tё dёgjoj fjalёn tuaj tё ёmbёl.Dua  tё shikoj fёtyrёn tuaj tё qeshur e  buzёqeshjen tuaj tё ёmbёl.
Kanё ardhur kёtu e tё qёndrojnё pranё ,njerёzit tuaj mё tё dashur.Kёrkojnё  tё puthin e  tё pёrqafojnё…..por  jo!….

Kёtё nuk na e lejon ti ,o Halit coka,se trupin tёnd e ke mbuluar me beze tё kuqe e mbi tё ke vendosur njё shqiponjё.Pra flamurin e kombit.

     Kemi ardhur e tё qёndrojmё pranё pёr tё hapur portёn e historise , mbrenda saj tё fut vepra jote e shkruar me grykёn e pushkёs,tё fusin shokёt e njё llogorje qё tё bёjnё roje nderi..  Tё fusin eprorёt e nderuar qё luftuan sё bashku.Po tё  qedrojmё pranё kur ti po vjen nga   Mazniku, vendi ku ti vrave vdekjen pёr tё fituar pavdekёsinё !? …

Lotёt tonё shkojnё lumё e bashkohen me lotёt e mijёra kosovarёve pёr tё formuar njё det me lot,qё do tё kthehet nё bojё pёr tё shkruar historinё pёr ju visar tё kombit!… Pёr ty Halit coka!…

   Zemrat tona janё tё brengosura,por dhe krenare,pёr njё vepёr tё madhe qё hyn nё historinё e kombit.Prandaj nga zemra uroj qё dheu tё jetё i lehtё ,pёr tё mbajtur tё ngrohta zemrat tuaja qё mё nuk rrahin.Uroj pёr gjithё ju kosovarё qё dhimbjen tuaj ta ktheni nё forcё!...Tё premtoj ,Halit Coka,mu nё zemёr tё Kosovёs,nё kёtё tribunё nderi,se ne do tё ruajmё nё zemёr e nё mendjet tona veprёn tuaj,do ta trasmetojmё brez pas brezi e do e kemi  burim frymёzimi e  nder tё fisit e  familjeve tona…
  Sa hёrё qё tё hapet e lexohet ky libёr ta dijё dhe tё mos e harroj kurrё Kosova,

se nё themelet e lirisё,pavarёsisё qёndron gjaku i njё Shqiptari qё e ka emrin Halit Coka nga Arni Kukёs. Lavdi UҪK!....Lavdi Halit Coka!... Rroftё Kosova!...... Mirёupafshim nё Kosovё tё lirё!... Tё gjithё bashkё nё pavarёsi e nё Kosovёn “RЁPUBLIKЁ”!....

 Dhe mora rrugёn pёr tё vazhduar homazhet,u futa nё rrjeshtё duke  ecur me  melankolinё e njё ceremonie tё till.

Rrёgull,disipllinё shembullore,njerёzit marshonin e nderonin mё dorё e pёrkulje me respekt ndaj tyre.

Pran Halitit erdhёn tё gjithё e nё mёnyrё tё veçantё u nderuan me njё dozё mё tё madhe pasi ishte i vetmi vullnetarё nga shqipёria.Ramush Haradinai,Komandant dhe epror direkt i tij. Ai shtёrngoj fortё dorёn Rizas,Cenit,Fatmires,Lazimes,Haqifit ё Hazbies dhe tha:--”Haliti ishtё ushtarё shembullor ,trim legjendar i pamposhtur ndaj çdo rreziku dhe sё bashku me vllezёrit e mi dhanё jetёn pёr lirinё e Kosovё.Mё bёni njё fotografi me kёto njerёz tё nderuar tё Halit cokёs dhe tё ma jepni vetёm mua nё dorё.”Vazhdonin homazhet kalonin njerёz tё pa fund dhe radha dukej sikur nuk pёrfundonte asnjёherё ,me orё tё tera.

   Diçka tragjike,dhimbje,qarje mё dёnesё,gra tё veshura nё tё zeza,shihej pran kafazve  fёmijё tё vёgjёl qё qanin me dёnesё pasi ishin tё vegjёl dhe nuk e kuptonin pse qanin,tё tjerёt, tё veshur me rroba tё improvizuara tё uҫk,qeshnin dhe e jepnin vehten si “ trima”dhe shikonin me habi nёnat qё derdhnin lot dhe vetёm lot plot si njё  lum.

Pamje e rёndё ,njё skenё e njё tragjedie tё madhe.Mijёra zamra tё thyera…! Mijёra njerёz pёrkuleshin mё respekt ndaj kafazёve tё lirisё qё mbanin mbrёnda ,dhjetra jetё tё shuara,dhjetra ideale tё tretura pёr mos arritjen e qёllimit tё tyre tё ndёrprerё nё rrugё!… U ndёrprenё ёndrrat pёr ta parё Kosovёn tё lirё,indipedente, tё pavarur e Republikё!? Nё mesin e tyre qёndron dhe kafazi i trimёrisё,i njeriut tonё tё dashur.Ёshtё ai djal qё rininё e tij e ndёrpreu pёr humanizёm njerёzorё.Ёshtё ai trim qё trimёrinё e tij ja dhurojё lirisё,patriotizmit e atdhedashurisё.

Pra kam nderin qё me ndёrgjegje mё tё pastёr  tё thёrras me  tё madhe nё zemёr tё Kosovёs e gjithё kёtij njerёzimi qё kan ardhё tё respektojnё kafazёt e tyre  dhe nё emrin e kafazit tim personifikojё:

-”Halit coka nё pavdekёsi do tё jetё kurdoherё,banderola e lirisё,e trimёrisё,e atdhedashurisё,patriotozmit e krenarisё kombёtare”. Pas homazheve tё pa fundme bёhet nisja pёr t’i nderuar e pёr t’i vendosur nё kullёn ё piedestalin e nderit kombёtar. Aty me fjalimet e tyre do tё jepet lamtumira e fundit qё patriotizmi ,trimёria dhe heroizmi i tyre tё derdhej nё njё lapidar tё madh dhe mё vonё tё hidhej nё bronz. Ata u vendosёn nё katin e dytё tё njё ndёrtese tё rrjёshtuar nё tre radhё ashtu si nё vendin e homazheve. Poshtё qёndronin udhёhqёsit mё tё lartё tё uҫk,si dhe njerёzit e pёrsonalitetet mё tё lartё tё asaj kohe tё shtetit tё Kosovёs. Kafazёt qёndronin madhёshtorё tё rrethuar me qindra e mijёra njerёz nga tёrё Kosova..Pёr minuta tё tёrё ligjёruan njerёz e personalitete dhe familjarё tё afёrm tё kёtyre Panderolave .

Shfaqet dhe vendimi qё kёto njerёz tё nderuar tё shpalleshin :--“Dёshmorё tё Atdheut”.

Nё mes tё ligjёrimeve shpreheshin nderimet mё tё larta pёr kёta visarё tё mёdhenjё tё Kosovёs,pёr pёrjёtёsimin veprёs sё tyre,jo vetёm nё historinё e shkruar,por dhe duke pagezuar me kёto emra vepra dhe institucione nё tёrё Kosovёn.

Nё kёto kushte del nё plan tё parё,tё çohet dёri nё fund amaneti i tyre,pёr ruajtjen e lirisё sё fituar me gjakun e kёtyre trimave.

Ruajtja e pavarёsisё e tё teritorit tё kёtij vendi,pёr tё mos rёnё mё nё pasoja tё tilla misterioze. Kёto u futёn nё histori duke hapur njё faqe tё re dhe plot lavdi . Duke patur njё mirёnjohje tё veçantё,pёr djalin tonё,Halit Coka,i u rezervua njё kohё pёr tё treguar se Halit Coka,i dha vehtes lavdinё nё kohё tё vёshtira lufte,por lavdia e tij do tё shkёlqej dhe nё kohё paqe,do tё ngroh edhe zemrat tona, sё dhe ne jemi krenar pёr atё vepёr plot humanizёm e plot nder pёr gjithё shqipёrinё e nёpёrmjet kёsaj dhe pёr zemrat tona,tё njerёzve tё tij qё i deshi aq shumё dhe kёto e deshёn deri nё pafundёsi,mori fjalёn Lutfi Coka duke pёrshёndetur kёtё grumbullim tё madh njerёzish,nё emёr tё familjes dhe tё gjithё shqiptarёve,e nёpёrmjet tё tjerave ai tha: “ I ndёruar popull vёlla i Kosovёs !... Do ti puthja tё gjithё kёto panderola,se kanё qёnё shokё dhe bashkёluftёtarё tё njё llogorje me djalin tonё Halit Coka,por, putha djalin tonё se Ai ka bёrё rrugё mё tё gjatё,ka derdh djerёs mё shumё dhe njё patriotizёm mё tё madh e ka ardhё pёr tё luftuar, kёtu nё vendin tuaj duke dhёnё jetёn pёr lirinё tuaj tё nderuar Kosovarё!... Populli i Kosovёs dhe i Lumёs gjatё gjithё historisё kanё jetuar,punuar dhe luftuar sё bashku nё njё llogore.

Populli i lumёs me Ramadan Zaskocin, e i Kosovёs me  Hasan Prishtinёn  i shkaktuan krizёn mё tё rёndё Perandorisё Osmane ….nё lidhjen Shqipёtare tё Prizerenit.
  Populli i Lumёs nё ball dhe i Kosovёs nё prapavijё nё luftёn heroike pёr mbrojtjen e vendit mё 1912 ,mbrenda 72 orёsh jo vetёm i ndalёn vrullin por dhe mbetёn mbi trmbёdhjёtё mijё tё vrarё nё fushёn e luftёs nё Kolesian tё Kukёsit.

Po ashtu nё luftёn e dytё botrore,forcat partizane ҫliruan tёrё Kosovёn dhe i dhuruan lirinё e humur.Tani jam krenar qё popullin e lumёs dhe tё gjithё Shqipёrisё,pёrfaqёsohen nga tre trima,te fisit tim,Sami ,Imer dhe Halit Coka. Luftuan me muaj tё tёrё bashkё mё vёllezёrit e motrat qё ndodhen kёtu nё mesin tonё . E mё nё fund Halit Coka me tre prill ra nё fushёn e luftёs pёr tё mos vdekur kurrё! Duke i uruar Halit Cokёs pёrjetёsinё zemrat tona ,dhe nё zemrat tuaja i nderuar popull i Kosovёs,nё emёr tё familjes sё dёshmorit,uroj qё gjaku i tij dhe i gjithё kёtyre visarёve tё shkojё pёr lirinё,pavarsinё e republikёn e Kosovёs ,dhe aq mё shumё le tё shkoj pёr bashkimin e kombit nё njё shqipёri tё vetme etnike”!.... Njё gjuhё,njё komb,njё shtet. Sapo u ula nga tribuna e lavdisё dhe e nderimit tё tyre ,u ula ngadalё dhe kur i dhash dorёn Agim Ҫekut Shef i shtabit tё ushtёrisё çlirimtare tё Kosovёs,mё shёrngoj dorёn fortё ,mё pёrqafoj dhe me zё tё lartё qё ta dёgjonin tё tjerёt mё tha: --“Tё lumtё zotёri i ndёruar!...Dy hёrё e nderove Kosovёn nё kёto ditё tё vёshtira. --Nё ditёt e tmerrshme tё luftёs i dhuroi gjakun,djali juaj,Halit Coka. -- Fjala jote bёri qё zemrat plot dhimbje tё kёtij kortezhi tё duartrokasin me shumё forcё”. Dhe mё nё fund pas tetё orё homazhe,respekt, dhimbje e nderime erdhi momenit qё tё ulen poshtё….qё kafazёt e lavdisё kombёtare tё futen nё dhomёn e pёrjetёsisё e historisё sё kombit tonё!…. Nёn breshёrinё e pushkёve dhe kumbimin e topave,u rreshtuan,duke gёdhendur emrin me shkronja ari nё pedanin e heronjёve tё heshtur dhe yjeve tё pashuar tё Atdheut tonё. Mburoja,e lavdisё sё tyre qёndron:

- Ai lapidar i ndёrtuar me kurmin e trupit tё tyre!…

--I ndёrtuar me lavdinё e luftёs sё tyre!…. -Me atdhetarinё e idealit tё tyre!… -I ndёrtuar me heroizmin e tyre…..E kur them kёto….janё tё pranishme edhe pёr ty, o Halit Coka ,bile dhe pak mё shumё se kaq te takon Ty!…..Bashkё me shuarjen ё krismave tё armёve u lajmёrua pёrjetёsia e tyre,ato prehen tё qetё. e ne tё qetё e plot dhimbje largohemi……duk mbajtur kokёn prapa! …… E mendojmё!… - Nga thellёsia e zemrёs sime hapet njё brengё,e nga thellёsia e saj burojnё fuqishёm urimi: --Lamtumirё o Halit Coka!..... --Lamtumirё Kosovё!..... --Nё aktin tёnd heroik do tё burojё gjithmonё jetё!…-Liri! …. pavdekёsi!… - I lehtё qoftё dheu qё ushqen njё lule shqiptare!... Njё trim,njё hero e njё atdhetar shembullor!…

                  Jetё e shkurtёr plot lavdi

Mё falni pёr mangёsitё,por mendoj se me gjithё lexuesit do tё mund tё hedhim dritё mbi veprimtarinё e dёshmorit.Do ta sjellim nё mend e tё bashkёbisedojmё me Tё, si ato ditё kur pinim kafe dhe kёndonim e qeshnim me tё dhe ai na buzёqeshte e bёntё shaka me ne tё gjithё. Ja ku e kemi shtatoren qё ёshtё vёnё pranё kёsaj shkollё. Dhё bёn sa mё shumё dritё.

    Kosova jetoi nё ato vite si njё  lum i trazuar.Halit coka me dy kushёrinjtё   dhe trimat e Kosovёs i vunё vehtes detyrё qё kёtё vullkan qё ziente tё lёviste,tё dilte nё sipёrfaqe,tё shpёrthente zjarrё dhe tё digjte ato qё i mundonin kaq shumё nё mёnyrё çnjerzore; tё kёpuste prangat e njё shekulli  robёrie dhe t’i sillte Kosovёs tё shumёvujtur lirinё  aq tё dёshiruar dhe pёr tё cilёn ranё aq shumё heronjё.Kush u vranё aq shumё pёr tё sjёel  lirinё e humbur sa Kosova?!
 Kush   lёngoi mё shumё ndёr vite  nёn prangat e shtypjes,  sa Kosova!?..
Nё ç’vёnd tё botёs u mbulua vendi me varreza masive,  sa  nё Kosovё!?.

Bijat dhe bijtё e Kosovёs drdhёn gjakun lum ,nё trojet e veta,e bashkё me ta dhe Halit Coka bir i Shqipёrisё por nё vendin e quajtur ,Kosovёs.

              Jetё plot lavdi

Nё Kosovё, nё vёndin ku luftoi Halit Coka,çdo prag shtepie ёshtё larё me gjak e me lumenjё loti qё delnin nga trupat dhe sytё e njerёzve tё pafajshёm!….Kosovarёve u ёshtё dashur shumё trimёri ,ndёrsa Halit cokёs i janё dashur mbi shtatё zemra ,pёr tё zbrapsur kёtё armik,sa tё egёr aq dhe shёkullor,tё cilёt e kanё mbajtur mbi qafёn e Kosovёs litarin e gjatё!…. Halit Coka lindi mё 24 korrik 1974,ё bё flamur dhe mё vonё u shёndёrrue nё hero pёr Kosovёn. Ai u shfaq si njё yll qё flakёroi dh vazhdon tё lёshojё dritё kudo nё Kosovёn e djegur e tё coptuar nё trup e nё shpirtё. Fuqinё morale,forcёn fizike,shkathtёsinё e zhdёrvjelltёsinё,trimёrinё,zemrёn e madhe,etjen e pa shuar pёr liri.---Tё gjitha kёto t’i dhurojё natyra,nё trup nё shpirtё Halit Coka.Halit Coka ishte i gjatё nё trup dhe i lartё nё mendje. Ai u gatua me endrrёn e zjarrtё dhe shpirtit tё lirisё Kosovare.Heronjtё dhe dёshmorёt e Kosovёs i dhanё Halit Cokёs,Portretin e pёrkryer tё njё luftёtari tё kohёs,portretin e trimёrisё qё mori dhenё e pёrfshiu tёrё Kosovёn. Ai me kushёrinjtё dhe shokёt Kosovarё,latrёsuan trimёrinё sa njё mal i lartё por dhe malet sa do tё lartё tё jenё ,kan pёrsёri maja mё tё lartё se rёtё, njёra nga kёto maja ёshtё Halit Coka, qё kёtё lartёsi ja dhanё liria e drejtёsia nё Kosovё. Nё beteja legjendare,Haliti,i tha plumbit tё sёrbit :-nuk mё vret dot!.. I tha topit ,-plaç! Prandaj nder dhe plot lavdi pёr jetё,epror i U.Ҫ.K. Halit Coka!?.....

              Mazniku

Atje nё Maznik Mbi njё pllakё mermer, Ёshtё shkruar ,njё emёr Ёmёr , plot nder!.

Mbi kёtё pllakё Ёshtё vёnё buçёtё, Kёtu ёshtё shuar njё ndёrr,.. Ёshtё shuar njё jёtё!..

Ёshtё shuar ёndёrra

 Ё lirё Kosova,
 Kёtu ka rёnё trimi,
 Hero , Halit  Coka!….

Kjo jetё u nda Nё kulmin e rinisё, Qё Kosova tё kёtё Festёn e lirisё..

Emri yt nё lapidar Po shёndrit porsi ar.. Gjer nё qiell çon lavdinё, Ё pёr ne krenarinё..!

Tre deshmore ne nje dite

Nё Maznik nё zemёr t’Kosovёs Ёshtё vu pllakё mermeri, Ёmёr shkruar Halit Coka, Lulё mali ,lul nderi.

Po aty njё pllakё tjetёr

Ё ka emrin Kujtim Ajdini, Ё ma larg nё veri, Shkёmbёjnё nder e lavdi!!

Pra tri pllaka me shkronjё ari Nё fushё tё Kosovёs sollёn Lirinё, Presin tё shkojnё te lapidari, Qё nё shekuj tё lёshojnё dritё!.

HALIT COKA Zёqir Haxhiu “Kanuni’’ Ismёt Ahmёti Naim Avdiu (dёshmorё) Ёsat Lata ShkёlzёBrahima(dёshmor) Haxhi Sёjdia Dёrvish Tahiri Brigada 134,”Bёdri Shala”

VISARI i PATRIOTIZMIT MODERN

Kosova ka qёnё vendi me luftra tё pandёrprera,ka pёrballuar stuhi e agresione tё panumёrta.Nё kёto kushte nё Kosovё kanё lindur trima ,luftёtarё,dёshmorё e patriot,heronjё e komandant legjendar.Veprimtaria heroike e burrave tё Kosovёs ,lindi nё luftё dhe vetёm nё luftё ,sa herё armiku ёshtё futur nё vend,kur ka filluar tё plaҫkis,tё vras e tё masakrojё njerёzit e pafajshёm. Nё kёto kushte tё vёshtira ishte domosdoshmёri qё ky popull tё mbrohej nga dikush.

      Heroizmi i burrave tё Kosovёs lindi nga sulmi direkt i armiqёve tё tij,pamundёsia pёr t’ju shmangur kёtyre masakrave,prodhuan  trima e heronjё pёr tё pёrballuar situatёn nё kёto kohё tё vёshtira.Humanizmi i kёtyre trimave lindi si rezultat pёr mbrojtjen e nderit, dinjitetin tё njerёzve tё tyre mё tё afёrt tё gjakut,fshatit apo krahinёs,nga pushtuesi,qё  kёrkonte tё vriste plaҫkiste  e tё masakronte njerёzit e pafajshёm.

Atdhetarizmi e patriotizmi i tyre lindi si rezultat i bashkimit tё popullit pёr t’i bёrё ball sulmeve gjakatare tё armiqёve,pёr tё ruajtur territorin dhe njerёzit e tyre nё kёto kushte tёpёr tё vёshtira.

       Nё vendin tёnd çdo gjё tё bukur ,-je i detyruar ta shijosh me kёnaqёsi tё madhe.
            -Ҫdo gjё tё keqe ,je i detyruar ta pёrballosh sa do e vёshtirё qё tё jetё ajo.
    - Çdo sulm sa do barbarё qё tё jetё ndaj vёndit ё njerёzve tё tu, je i detyruar ta pёrballosh me ҫdo ҫmim.
   -Atё vёnd ku tё ka ra koka ,je i detyruar ta duash dhe ta mbrosh me ҫdo kusht.
 Duke analizuar sa mё lartё,ai qё gjykon,mendon,arsyeton, del nё pah se heroizmi,humanizmi,patriotizmi i Halit  Cokёs ,ka diҫka tё veҫantё nga  kёto cilёsi tё burrave tё Kosovёs.Baza e kёtyre cilёsive tek Halit Coka ёshtё vullnetarizmi,ndjenja e thellё  qё buronte nga shpirti i tij sa human aq dhe patriot!..
   

E pёr kёto cilёsi Halit cokёs i takon shumё, mё tepёr,pёr t’i lartёsuar sejcilёn prej tyre dhe,edhe kёto pёrcaktime tё miat nuk mjaftojnё pёr t’i plotёsuar sa duhet.
-  Humanizmi mё ideal i takon , vetёm Halit Cokёs..

-Trim mbi trimat , ёshtё Haliti. -Patriot dhe atdhetarё,qёndron mё lartё HALITI.. --Hero dhe mё kryelartё ёshtё , Haliti! Kёto cilёsi burrёrore nuk ia dhuroi askush,nuk ia imponojё as vendi se nuk jetonte nё Kosovё,as sulmet armike se ishte larg tyre,as lufta pёr tu vetёmbrojtur,pasi nuk ekzistontё njё mundёsi e till,por ndjenja e thellё qё buronte nga zёri i ndёrgjegjes,nga thellёsia e shpirtit luftarak shpalosi:

-Humanizёm tё thellё, pёr njerёzit e pambrojtur.

--Heroizmin e pashembullt,pёr tё mbrojtur,tё masakruarit nga barbaria shekullore qё mbiu nё zemёr tё Kosovёs. -Nacionalizmin demokratik,pёr njerёzit qё vuajnё nga turturat misterioze e tё papara.. -Atdhetarizёm e patriotizёm shembullor gjer atje ku ka kёmbё Shqiptari dhe merr sa do pak frymё atje ku jeton.

     Jeta e dhuruar  nga Haliti,si gjёja mё e shtrejtё dhe e pazevendsueshme, nё vendin ku ai nuk  ka lindur,por atje  ku kan lindur e luftuar heronjtё mё me zё tё   Kosovёs.
   - Heroizmi i Halit Cokёs, pushon nёn hijen e shpatёs sё Millosh Kopilit ,qё hodhi nё tokё kokёn e Sulltan Mehmetit….
    --Heroizmi i Halit Cokёs pushon nё gjoksin e Mic Sokolit,qё  i vuri gjoksin topit tё turkut.

-Heroizmi i Halit Cokёs rrezaton dritё nё majёn e lisit tё Sef Koshares,tё varura nga forcat turke.. --Pushon afёr Hasan Prishtinёs,dёgjon zёrin e Shote e Azem Galicёs.

Mё nё fund heroizmi i Halit Cokёs lindi mbi gjoksin e vendosur tankut,qё si  njё  egёrsirё e tёrbuar kёrkonte tё shtypte trimin qё se mposhtё as tёrmeti mё i fuqishёm.

Po,heroizmi i Halit Cokёs u largua nga transheja pёr tu bashkuar me heroizmin e Adem Jasharit,dhe me heroizmin e pёsёdhjёtё e gjashtё trimavё tё kullёs sё” Jasharajve”.

 Nё kёtё kullё buroi trimёria ,heroizmi.

Nё kёtё kullё e ka folenё liria Kosovёs e kёtu ,nё kёtё kullё ,pushon dhe heroizmi i Halit Cokёs. Pushka e Halitit ishte pushka e dytё ,pas pushkёs sё “Jasharёve”

E  lavdishme e krenare do tё jetё Kosova,me njerёz e trima tё tillё si Halit  Coka qё u fut nё kauzёn e trimave mё tё mёdhenjё tё Kosovёs martire.

E prehet sё bashku me ta nё pёrjetёsinё e nderit tё kombit Shqiptar. Nuk ka as psikolog qё tё shpjegojё dhe tё zbёrthej cilёsitё e karakterit tё Halitit.Nё njё moshё kaq tё re,me prekupacione,qё mund tё ketё çdo i ri ,tё triumfoj nё ndёrgjegjen e tij ,humanizmi njerёzor,mbi dёshirat dhe aspiratat qё mund tё ketё njё moshё tё tillё!? Humanizmi i tij lindi si nevojё shpirtёrore pёr tё parё njerёz tё qeshur e tё gёzuar,pa lot ndёr sy,pa brenga nё shpirtё,pa dhimbje e fatkeqёsi,prandaj zgjodhi pushkёn,pёr tё luftuar antihumanizmin qё podhonte dhimbje ,lot,gjak e varre masive nё Kosovёn martire. Ndonёse heronjtё e Kosovёs u gjendёn pёrballё situatave sa tё vёshtira aq dhe tё domosdoshme,ishin tё detyruar qё tё pёrballonin me luftё e gjak situata tё tilla,ndёrsa Halit Coka jashtё çdo rreziku tё till,e quajti obligim dhe mori vendim sa historik aq dhe patriotik pёr tё luftuar nё krah tё popullit tё Kosovёs.Kёtu qёndon maja mё e lartё e heroizmit,patriotizmit,nacionalizmit dhe e atdhetarizmit tё Halit Cokёs, qё populli i Kosovёs ёshtё mё mirёnjohёs se bijve tё tyre,pasi ky ka bёrё rrugё mё tё gjatё nё kushte tё vёshtira shpirtёror ,e klimaterike, luftoi me vetёmohim deri sa dhuroi dhe jetёn pёr Kosovёn. Njё obligim mё shumё! ….

          Njё nderim mё i veҫantё.

E nёqoftёse ka ndonjё piramidё e ndёrtuar me burra dhe heronjё e Kosovёs,njё vend me rёndёsi kulmi i sajё, i takon djalit nga shqipёria,vullnetarit humanist,patriotit shembullor,nacionalistit demokratik Halit Riza COKA.Veprimtaria dhe lufta e pa epur e Haliitt ,nё trojet e Kosovёs,lartёson mё shumё sё kurrё,njё heroizёm qё kalon kufirin e atdhetarisё duke qёndruar patriot mё i madh,nacionalist modern i kohёs ,humanistё shembullor i shekullit modern,njё trimёri e rrallё e gёrshetuar me zgjuarёsinё bёri qё trimёria tё shkёlqejё fort dhe vetёm fort!……Vendosmёria e patundёr,iniciativa e madhe pёr ideale tё larta njerёzore e shumё tё rralla qё ndodhin po rrallё, e bёn qё Halit Coka tё jetё njё hero i kompletuar,me veti tё rralla,qё shkёlqyen nё front tё luftёs plot zjarr,qё i dhanё Kosovёs Lirinё, pavarsinё dhe shkёlqimin historik nё njё shekull tё ri.Akti sublim i Halit Cokёs nuk buroj nga ambjenti ku jetoi e punoi.Nuk pati nё vendin e tij njerёz qё derdhnin lot,nuk pati nё vendin e tij fёmijё,gra ,burra e pleq ,apo varre massive. Ato ,Haliti, i pa larg!……shumё larg!…..nё Kosovё nё gjymtyrёn e trupit tonё ndarё prej mё se njё shekull nga trupi ynё i helmuar!Mori rrugё tё gjatё e me pushkё nё dorё luftoi pёr tё mbrojtur jetё tё pafajshme,pёr tё tharё lotёt qё rridhnin pa fund nga sytё e pafajshёm,pёr tё mos patur mё vorreza masive. Qё Kosovarёt tё gёzojnё,qeshin,e tё shijojnё tё ardhmen me plot optimizёm,me plot endrra tё mira e tё gёzushme.Shumё u thanё , por duhet njё roman qё tё shkruaj njё jetё tё shkurtёr me heroizёm kaq tё madh.

Ky  hero i Kosovёs e ka emrin HALIT  COKA!

Kushtuar Halit Riza Coka. Punova mё zemёr e shpirtё,pёr tё skalitur nё mendjen tonё ,ju Halit Coka!.Dhe kur njeriu tё vlerson e tё don,ka shumё vёshtirёsi tё pёrshkruaj atё qё din dhe ndjen pёr njё personazh tё tillё me vyrtyte tё tilla.

        E pra unё dhash jo atё qё ti pate,por njё mundёsi pёr tu futur nё memorjen tonё njё figurё qё nuk do harrohet kurrё.

LUTFI COKA :Ka mbaruar shkollen e mesme pedagogjike dhe fakultetin per Matematike e Fizike.Ka punuar si mesues dhe drejtor i shkolles se mesme per vite te tera.

.

Histori na mallkon heshtjen tone

.

 Lutfi  coka/

Historia do t’na mallkoj heshtjen tonë!?

Jetojmë në një kohë të vёshtirë pёr kombin shqiptarë.Janë ulur kembёkryq mbi heroizmin e idealet e heronjëve të luftës,mbi epokën më tё lavdishme të historisë së popullit tonë,”mbretër” pa mbretëri,rapsodë pa ҫifteli,”burra”pa burrëri,”oratorë” pa fjalë,”kalorës” pa kalë,”shtetarë” pa shtet,”besnikë “pa amanet,”kronist”pa kronikë,”Atdhetarë” të mёrzitur dhe kalemxhi të shitur,pёr të bërë historinë. Historinë e shkruajne historianët,që mbështeten në dokumenta dhe fakte, akoma më shumë në arkiologjinë.Mos rrini duar kryq përballë padronëve se,zhgënjimin do e paguajmë shumë shtrejt.Veshja e tyre dhe dora në zemër mbajnë mbrenda njё gjenocid të pashoq…Pas buzëqeshjes së tyre që duket më shumё zgёrdhimje,fshihet një shpirt i zi ,që po na bën xhamёn.Ata rinë kembëkryq në lirinë e popullit,duke pështyrë bukёn e varfanjakëve, dhe duke lëpirë “gjoksin e parasë”!...Ju” kaçakёt”e parapolitikës që po grisni faqet e heroizmit të popullit tim,ju mendje të vdekura që na trembëni me presione e krisma pushkësh,ju të paditur e të pa diplomuar,qё prishni gurët e kështjellave të historisë,do jeni autorë të nënshtrimit dhe pushtimit shpirtëror e fizik të vendit tuaj.Kush jep atdheun me qera,historinë me interes,shtetin me fitim, e gëzon plotsishtë titullin famkeq të tradhërisë. Sipas oligarkisë paraja që kanë e me zullumet e vënjes së tyre,mund të blejnë historinë,kulturën,ekzistencën,lashtësinë,autoktoninë,dhe të shesin e mbulojnë poshtërsitë e tyre si,shesin pushtimin,dramat,tragjeditë,gjenocidin,skllavërinë, e popullitë zënë peng prej tyre. Parapolitikanët që i kemi votuar vetë,po sundojnë shpirtin krijues të popullit,që kanë në dorë paranë,drejtësinë,pushtetin,arsimin,kulturën,dhe gjuhën e folur.,ligjin e bëjnë për interesa të veta, dhe shumë të errta.Pas fjalës ,demagogjisë së tyre dhe buzëqeshjes fshihet një hipokrizi e madhe,dallime politike,dhe dëshprim shoqëror.Keshtu e kanë bër llogarinë .Ato nuk flasin shqip,nuk punojnë shqip,nuk gjykojnë shqip,as nuk blejnë e nuk shesin shqip.Shtetarët tanë falin gjithçka për vendin e të parëve,por do marrin ndëshkim historik që peshon më shumë se thesarët e falura prej tyre.Despotët e politikës shesin interest e vendit për të blerë sundimin e tyre. Duam paqen dhe lirinë,sejcili në vendin e vet.Duam kombet e vllazeritë sejcili me bukën e vet.Duam të shkruajmë historinë sejcili me heronjtë e vet e të vërtetë.Vetëm kështu do jemi bashkë duke qenë sejcili vetëm.Vetëm kështu jemi të lirë e të barabartë.Duam paqe e liri sejcili në vendin e vet.Duam kombet e vllazëritë secili me heronjtë e vet.Të shkruhet historia me heronjtë e vet,kështu jemi bashkë duke qenë sejcili vetëm. Fatkeqësi e madhe për kombin tonë ,kur paguhet nga shteti institucione për të humbur historinë dhe kujtesën e mrekullueshme e heroike të kombit tonë.Mallkuar kjo ditë!Mallkuar kjo parapolitikë sa sunduese dhe aq më tepër armiqsore e kombit të vet.! L.coka