Jump to content

Observatori Pierre Auger

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Pierre Auger)
Observatori Pierre Auger

Pierre Auge është observator i rrezeve kozmike, ai për llojin e tij është ndër më të mëdhenjët deri më tani (2005). Ky observator tri herë më i madhë se Parisi gjendet në Argjentinë dhe është i përbër nga një rrjetë teleskopësh dhe nga rilevatorë uji të instaluar në Andre-së në një klartësi mbi detare prej afro 1500 metrave. Qëllimi i ndërtimit të tij është observimi i rrezeve kozmike dhe i enegjisë ekstreme.

Observatori u emërua sipas fizikantit francez Pierre Victor Auger. Projekti i pkëtij observatori u propozua në vitin 1992 nga Jim Cronin dhe Alan Watson. Tani mbri 200 fizicient nga 55 institute nga e gjith bota janë duke u përpjekur të kolaborojnë pjesën jugore. 15 vendet pjesmarrëse për këtë projekt kan ndarë një buxhet prej 50 milion dollarëve amerikan.

Ndërtimi i tij ka zgjatur pas 13 vite dhe është kondtribut i bashkpunimit të 15 vendeve më të zhvilluara perëndimore si: ShBA, Gjermania, Italia, Franca, Britania e Madhe, Spanja etj. Hapsira që zë ky është rreth 3 mijë kilometra katror në provincën e Mendozës. Në përgjthsi ka një sistem prej 1600 rilevatorëve që përmbajnë 12 tonelata ujë që shërbejnë për të kapur rrezet në tokë dhe 24 teleskopë për të kapur rrezet e atmosferës.

Kordinimi i të dhënave të marrura nga gjithësia bëhet në një rrjetë të gjërë (teknikës së lartë informatike). Në këtë projekt janë të kyçur rreth 270 shkencëtarë të shpërndarë në 60 laboratore anembanë botës.