Portal:Shqipëria/Jetëshkrimi 2
Theofan Stilian Noli, i njohur më mirë si Fan Noli (6 janar 1882 - 13 mars 1965) ishte shkrimtar, studiues, diplomat, politikan, historian, orator, dhe themeluesi i Kishës Ortodokse Shqiptare, i cili shërbeu si kryeministër dhe regjent i Shqipërisë në vitin 1924, gjatë Revolucionit të qershorit.
Fan Noli nderohet në Shqipëri si një kampion i historisë, letërsisë, teologjisë, diplomacinë, gazetarisë, muzikës dhe unitetit kombëtar. Ai ka luajtur një rol të rëndësishëm në konsolidimin e gjuhës shqipe si gjuhë kombëtare të Shqipërisë me përkthime të shumta nga kryeveprat e letërsisë botërore. Kontributet i tij në literaturën e gjuhës angleze janë gjithashtu të shumëfishtëa. Si një studiues dhe autor i një sërë publikimesh mbi Skënderbeun, Shekspirin, Bethovenin, tekste fetare dhe përkthime.
Kreu studimet në Harvard dhe u shugurua prift në vitin 1908, duke krijuar në këtë mënyrë Kishën Shqiptare dhe ngritjen e gjuhës shqipe me përdorimin kishtar. Ai banuar shkurtimisht në Shqipëri pas shpalljes së pavarësisë 1912. Pas Luftës së Parë Botërore, Noli udhëhoqi përpjekjet diplomatike për ribashkimin e Shqipërisë dhe mori mbështetjen e presidentit amerikan Wilson. Më vonë ai ndoqi një karrierë diplomatike-politike në Shqipëri dhe me sukses drejtoi kërkesën e Shqipërisë për anëtarësim në Lidhjen e Kombeve.
Një figurë e respektuar i cili mbeti kritik i korrupsionit dhe padrejtësisë në qeverinë shqiptare, Fan Noli u pyetën për të udhëhequr revolucionin qershor 1924. Ai pastaj shërbeu si kryeministër derisa qeveria e tij revolucionare u rrëzua nga Ahmet Zogu. Ai u internua në Itali dhe u vendosën përgjithmonë në Shtetet e Bashkuara në vitin 1930, marrjen e shtetësi amerikane dhe duke rënë dakord për t'i dhënë fund përfshirjen e tij politike. Ai e kaloi pjesën tjetër të jetës së tij si një lider akademiku, fetare dhe shkrimtar.