Jump to content

Shkrimi latin

Checked
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Shkrimi latinicë)

Deri më sot shkrimi më i përsosur dhe më i bukur që e ka krijuar njerzimi është shkrimi latin. Shkrimi latin ka pasur rrugë të gjatë zhvillimi, transformime të shumta derisa u formua shkrimi kapital romak. Dhe në bazë të këtij shkrimi është punuar pamja e shkrimeve të shumta të latinicës, çirilicës dhe alfabetit.

Në fillim shkrimi latin ka qenë vetëm shkrim versal (shkrim me shkronja të mëdha). Shkronjat kurent (të vogla) linden më vonë, gjatë transformimit.

Shkrimi latin i ka gjithsejt 26 shenja të shkronjave bazë:

  • Verzal
ABCDEFGHIJKLMN
OPQRSTUVWXYZ
  • Kurent
abcdefghijklmn
opqrstuvwxyz


Shenjat diakritike të shkronjave

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përveç shenjave të shkronjave të lartpërmendura, shkronjat latine të gjuhëve evropiane i kanë edhe shenjat shtesë që quhen shenja diakritike:

Shqipe
â ë ç
Â Ë Ç
Daneze
é à å è æ ø
É À Å È Æ Ø

Esperanto

ĉ ĝ ĥ ĵ ŝ ŭ
Ĉ Ĝ Ĥ Ĵ Ŭ

Estoneze

š ž ä ö ü õ
Š Ž Ä Ö Ü Õ

Finlandeze

å ä ö š ž
Å Ä Ö Š Ž

Franceze

é à è ù à è î ô û ë ï ü ç æ
É À È Ù Â Ê Ĭ Ô Û Ë Ï Ü С Æ

Gjermane

ä ö ü
Ä Ö Ü

Italiane

à è í ï ò ù
À É Ì Ï Ó Ú

Serbe-Kroate

á é ć đ č š ž
À Ė Ć Đ Č Š Ž

Letoneze

ā ē ī ō ū ģ ķ ļ ņ ŗ č š ž
Ā Ē Ī Ō Ū Ģ Ķ Ļ Ņ Ŗ Č Š Ž

Norvegjeze

é à å ô æ ø
É À Å Ô Æ Ø

Polake

ċ ń ó ś ż ą ę ł ż
Ċ Ń Ó Ś Ż Ą Ę Ł Ż

Portugeze

á ė í ó ú á ė ô ã ç ë ï ü
Á Ė Í Ó Ú Á Ė Ô Ã Ç Ë Ï Ǖ

Rumune

à í ú á î ă ě ĭ ş ţ
À Í ÚÁ Ê Î Ă Ě Ĭ Ş Ţ

Suedeze

å ä ö
Å ÄÖ

Sllovene

č š ž
Č Š Ž

Spanjolle

á é í ó ù ñ ü
Á É Í Ó Ú Ñ Ü

Turke

ç ğ i ş â ê ĭ ŭ ö ü
Ç Ğ İ Ş Â Ê Ĭ Ŭ Ö Ü

Hungareze

á é í ó ú ő ű ö ü
Á É Í Ó Ú Ő Ű Ö Ü

Numrat:

1234567890

Interpunkcionet:

. , : ; ! ? ,, ‘ ) + - =