Eugene Charles Catalan: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
v roboti shtoj: eu:Eugène Charles Catalan |
v r2.7.2) (roboti shtoj: ko:외젠 샤를 카탈랑 |
||
| Rreshti 31: | Rreshti 31: | ||
[[hu:Eugène Charles Catalan]] |
[[hu:Eugène Charles Catalan]] |
||
[[it:Eugène Charles Catalan]] |
[[it:Eugène Charles Catalan]] |
||
[[ko:외젠 샤를 카탈랑]] |
|||
[[nl:Eugène Charles Catalan]] |
[[nl:Eugène Charles Catalan]] |
||
[[no:Eugène Charles Catalan]] |
[[no:Eugène Charles Catalan]] |
||
Versioni i datës 4 mars 2013 14:50
Eugène Charles Catalan (lexo Ezhen Sharl Katallan) (30 maj1814 – 14 shkurt 1894) ishte matematikan belg i njohur kryesisht për koontributin e tij në kombinatorikë dhe teorinë e numrave.
Biografia
Catalani lindi në Bruges (sot i takon Belgjikës, por atëherë i takonte mbretërisë franceze), bir i vetëm i një argjendari francez. Në vitin 1825, ai erdhi në Paris dhe mësoi matematikë në École Polytechnique, ku u takua me matematikanin e shquar Joseph Liouville (1833). Më 1834 pas diplomimit ai u emërua si mësues në Châlons-en-Champagne. Catalani u këthye prapë në École Polytechnique, nën mbikqyrjen e Liouvilleit mori titullin doktor i matematikës. Pastaj u emërua si ligjërues i gjeometrisë deskriptive në Charlemagne College.
Në vitin 1865 në Universitetin e Liègeit e drejtoi katedrën e analizës. Në vitin 1883, u punësua në Akademinë belge të shkencave ku kontribuonte në fushën e teorisë cë numrave. Vdiq në Liège.
Veprat
Ai punoi në thyesat e pafundme, Gjeometri deskriptive, teorinë e numrave dhe në Kombinatorikë. Ai në vitin 1844 e dha të ashtuquajturën hipotezë të Catalanit e cila u vërtetua si e saktë në vitin 2002 nga matematikani rumun Preda Mihăilescu. Ai i futi në matematikë Numrat e Catalanit të cilat paraqiten si zgjidhje ose gjatë zgjidhjeve të shumë problemeve nga Kombinatorika.