Bënça: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Marbott (diskuto | kontribute) rregullim i sintaksës |
Kam ndryshuar gabimet e pafundme ortografike , subjektivizmin i cili nuk ka vend ne nje faqe te Wikipedia , kam shtuar foto ilustruese. |
||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
'''Bënça''' fshat që shtrihet në jug të qytetit [[Tepelena|Tepelenë]] dhe është 6 km larg tij. |
'''Bënça''' fshat që shtrihet në jug të qytetit [[Tepelena|Tepelenë]] dhe është 6 km larg tij. |
||
Emri i fshatit Bënçë vjen nga banoret |
Emri i fshatit Bënçë vjen nga banoret Ilirë që me themelimin e tij në [[Shekulli II p.e.s.|shekullin e dyte p.e.s.]] Bënça kufizohet me këto fshatra përreth saj : në veri me qytetin e Tepelenës, në jug të saj kufizohet me fshatin [[Lekdush]],që bënë pjesë në krahinën e [[Kurvelesh]]it, në pjesën e lindjes ajo kufizohet nga fshati i quajtur [[Luzat]], ndërsa në perëndim ajo ndahet nga fshatrat e [[Veliqoti]]t dhe [[Turani]]t. |
||
== Historia == |
|||
[[Skeda:Benca Tepelena.jpg|parapamje|227x227px|Lumi i Bënçës duke rrejdhur në drejtim të qytetit të Tepelenës. Në krah të majtë te lumit mund të shihet nje burg i vjetër. ]] |
|||
⚫ | Në luginën e Bënçës kanë jetuar disa fise Ilire si : BISHQEVI, BATHESI, BUKSHI DILQNI LUDOVA dhe TOLA. Këto emra janë te fiseve shqiptare dhe pikërisht banesat e tyre te hershme janë disa shpella që i mbajnë edhe sot e kësaj dite emrat e tyre siç janë : shpella e Bishqemit, shpella e Bathesit, shpella e Bukshit, shpella e Toles dhe gryka e Dilanit. Këto fise themeluan fshatin me emrin Bënça . Ne këto shpella kane banuar fiset e lartpërmendura ku ato kane bere një jete primitive për vete kushtet e atëhershme te shkëputur nga njeri tjetri duke jetuar ne natyre. Kjo periudhe qe unë po përshkruaj këtu i parkete komunitetit primitiv.Në fshatin e Bençës përveç emrave shqiptare Ilire ka edhe emra te huaj si: romak, sllave, islamik(turq), kjo ka ardhur si rezultat i periudhave te ndryshme historike te pushtuesve te vendit tone. |
||
== Gjeografia == |
== Gjeografia == |
||
[[Skeda:Benca Aqueduct.jpg|thumb| |
[[Skeda:Benca Aqueduct.jpg|thumb| |
||
Ujësjellësi i Bënçës |
Ujësjellësi i Bënçës |
||
|229x229px]] |
|||
]] |
|||
Sipërfaqja tokësore ku shtrihet fshati Bënçës është 5001 ha. Nga kjo sipërfaqe 105 ha është sipërfaqe toke buke, 7 ha toke frutore, 21 ha vreshta ku kultivohet rrush i një cilësie të lartë dhe përdoret për prodhimin e rakisë që njihet si raki rushi |
Sipërfaqja tokësore ku shtrihet fshati Bënçës është 5001 ha. Nga kjo sipërfaqe 105 ha është sipërfaqe toke buke, 7 ha toke frutore, 21 ha vreshta ku kultivohet rrush i një cilësie të lartë dhe përdoret për prodhimin e rakisë që njihet si raki rushi Bënça , 220 ha kullota që përdoret për bagëtitë e fshatit e kryesisht dhi, që kohet e fundit janë shtuar ndjeshëm. |
||
⚫ | 2225 ha pyje që i japin fshatit një pamje vërtetë karakteristike dhe të rrallë nga bukuria dhe resurset e saj të paçmueshme, sipërfaqe shkëmborë 390 ha ku gurët dhe shkëmbinjtë ngjajnë si statuja te madhësive gjigante ku |
||
⚫ | 2225 ha pyje që i japin fshatit një pamje vërtetë karakteristike dhe të rrallë nga bukuria dhe resurset e saj të paçmueshme, sipërfaqe shkëmborë 390 ha ku gurët dhe shkëmbinjtë ngjajnë si statuja te madhësive gjigante ku turistë dhe vizitore të shumte çuditen për bukurinë e tyre te rralle dhe se fundi 3 ha sipërfaqe troje banimi ku shtrihet fshati karakteristik i futur ne lugine dhe qe përshkohet nga lumi i Bençës qe është në të njëjtën kohë shume i frekuentueshëm për peshkimin e peshqve dhe sidomos te pestroves ( trofka në gjuhe akademike). Lumi i Bençës rrjedh nga burime të ftohta ne malet e [[Lekdushi]]t dhe [[Progonati]]t. Ky lum bashkohet me me lumin e Vjosës një kilometër në veri të qytetit të Tepelenës dhe derdhet në detin Adriatik. |
||
⚫ | |||
== Klima == |
|||
Në fshatin e Bençës përveç emrave shqiptare Ilire ka edhe emra te huaj si: romak, sllave, islamik(turq), kjo ka ardhur si rezultat i periudhave te ndryshme historike te pushtuesve te vendit tone. |
|||
Bënça ka kushte te favorshme klimaterike tokësore për zhvillimin e buqësië, blegtorisë (sidomos the dhisë). Fshati me një lartësi 225 metra mbi nivelin e detit, ka klime kontinentale . |
|||
== Besimi Fetar == |
|||
Deri në [[Shekulli VI p.e.s.|shekullin e VI p.e.s]] në Fshat nuk ka pasur besime fetare.Fshati I Bënçës u prek nga feja në [[Shekulli XII|shekullin e XII]], nga feja katolike dhe ajo islamike. Ne [[Shekulli XVI|shekullin XVI]] Bençoret ishin të besimit Muhamedan. |
|||
[[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] |
[[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] |
Versioni i datës 24 shtator 2016 16:38
Bënça fshat që shtrihet në jug të qytetit Tepelenë dhe është 6 km larg tij.
Emri i fshatit Bënçë vjen nga banoret Ilirë që me themelimin e tij në shekullin e dyte p.e.s. Bënça kufizohet me këto fshatra përreth saj : në veri me qytetin e Tepelenës, në jug të saj kufizohet me fshatin Lekdush,që bënë pjesë në krahinën e Kurveleshit, në pjesën e lindjes ajo kufizohet nga fshati i quajtur Luzat, ndërsa në perëndim ajo ndahet nga fshatrat e Veliqotit dhe Turanit.
Historia
Në luginën e Bënçës kanë jetuar disa fise Ilire si : BISHQEVI, BATHESI, BUKSHI DILQNI LUDOVA dhe TOLA. Këto emra janë te fiseve shqiptare dhe pikërisht banesat e tyre te hershme janë disa shpella që i mbajnë edhe sot e kësaj dite emrat e tyre siç janë : shpella e Bishqemit, shpella e Bathesit, shpella e Bukshit, shpella e Toles dhe gryka e Dilanit. Këto fise themeluan fshatin me emrin Bënça . Ne këto shpella kane banuar fiset e lartpërmendura ku ato kane bere një jete primitive për vete kushtet e atëhershme te shkëputur nga njeri tjetri duke jetuar ne natyre. Kjo periudhe qe unë po përshkruaj këtu i parkete komunitetit primitiv.Në fshatin e Bençës përveç emrave shqiptare Ilire ka edhe emra te huaj si: romak, sllave, islamik(turq), kjo ka ardhur si rezultat i periudhave te ndryshme historike te pushtuesve te vendit tone.
Gjeografia
Sipërfaqja tokësore ku shtrihet fshati Bënçës është 5001 ha. Nga kjo sipërfaqe 105 ha është sipërfaqe toke buke, 7 ha toke frutore, 21 ha vreshta ku kultivohet rrush i një cilësie të lartë dhe përdoret për prodhimin e rakisë që njihet si raki rushi Bënça , 220 ha kullota që përdoret për bagëtitë e fshatit e kryesisht dhi, që kohet e fundit janë shtuar ndjeshëm.
2225 ha pyje që i japin fshatit një pamje vërtetë karakteristike dhe të rrallë nga bukuria dhe resurset e saj të paçmueshme, sipërfaqe shkëmborë 390 ha ku gurët dhe shkëmbinjtë ngjajnë si statuja te madhësive gjigante ku turistë dhe vizitore të shumte çuditen për bukurinë e tyre te rralle dhe se fundi 3 ha sipërfaqe troje banimi ku shtrihet fshati karakteristik i futur ne lugine dhe qe përshkohet nga lumi i Bençës qe është në të njëjtën kohë shume i frekuentueshëm për peshkimin e peshqve dhe sidomos te pestroves ( trofka në gjuhe akademike). Lumi i Bençës rrjedh nga burime të ftohta ne malet e Lekdushit dhe Progonatit. Ky lum bashkohet me me lumin e Vjosës një kilometër në veri të qytetit të Tepelenës dhe derdhet në detin Adriatik.
Klima
Bënça ka kushte te favorshme klimaterike tokësore për zhvillimin e buqësië, blegtorisë (sidomos the dhisë). Fshati me një lartësi 225 metra mbi nivelin e detit, ka klime kontinentale .
Besimi Fetar
Deri në shekullin e VI p.e.s në Fshat nuk ka pasur besime fetare.Fshati I Bënçës u prek nga feja në shekullin e XII, nga feja katolike dhe ajo islamike. Ne shekullin XVI Bençoret ishin të besimit Muhamedan.