Henri Poincare

Henri Poincaré

Jules Henri Poincaré (shqipto Zhyl Anri Puankare)(29 prill 1854 – 17 korrik 1912) ishte matematikan , teoricirn i fizikës dhe në përgjithësi filozof i shkencës. Poincaré shpesh përshkruhet si ,,universalisti i fundit,, i cili shkëlqeu në të gjitha fushat e matematikës të cilat ekzistonin në kohën e tij.

Si matematikan dhe fizikan ai dha kontribute fundamentale dhe origjinale në mmatematikë dhe në mekanikën qiellore. Është i njohur për formulimin e hipotezës Poincaré, njëri ndër problemet më të famshëm në matematikë. Në kërkimet e tij për problemi i tre trupave, Poincaré ishte i pari i cili e zbuloi sistemin kaotik deterministik i cili solli deri te themelimi i një dege tëre në matematikë të ashtuquajtur Teoria e kaosit. Ai konsiderohet edhe njëri ndër themeluesit e topologjisë.

Poincaré e formuloi parimin e relativitetit dhe Transformimet Lorentz në formë simetrike. Poincaré e zbuloi transformimin relativist të shpejtësisë dhe me këtë ishte në gjendje ti formulojë të gjitha Ekuacionet e Maxwell'it, hap tjetër i rëndësishëm ishte formulimi i teorisë speciale të relativitetit.

Grupi Poincaré që përdoret në fizikë dhe matematikë mori emrin sipas tij.

Vepra të tij

Nga filozofia e shkencës:

• 1902. Shkenca dhe hipoteza
• 1905. Vlera e shkencës
• 1908. Shkenca dhe metoda (Science et Methode)

Nga topologjia algjebrike:

• 1895. Analysis situs . Studim sistematik nga [[topologjia].

Nga mekanika qiellore:

• 1892–99. Një metodë e re në mekanikën qiellore 3 vëllime.
• 1905–10. Leksione nga mekanika qiellore.

Nga filozofia e matematikës:

• • Nga Kanti te Hilberti: Libra mbi bazat e matematikës, 2 vëllime. i cili i përmba këto punime:
  • 1894, "Mbi natyrën e rezonimit matematikor,"
  • 1898, "Bazat e gjeometrisë,"
  • 1900, "Intuita dhe Logjika në matematikë,"
  • 1905, "Matematika dhe Logjika,
  • 1910, "Mbi numrat transfinit,"