Henri Poincare: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Armend (diskuto | kontribute) |
Armend (diskuto | kontribute) |
||
Rreshti 30: | Rreshti 30: | ||
==Lidhje të jashtme== |
==Lidhje të jashtme== |
||
*Online English translations of whole works by Poincaré: |
|||
**''[http://www.carlmanchester.net/poincare The Sciences and the Humanities.]'' |
**''[http://www.carlmanchester.net/poincare The Sciences and the Humanities.]'' |
||
**''[http://www.brocku.ca/MeadProject/Poincare/Poincare_1905_toc.html Science and Hypothesis.]'' |
**''[http://www.brocku.ca/MeadProject/Poincare/Poincare_1905_toc.html Science and Hypothesis.]'' |
||
*{{gutenberg author| id=Henri+Poincaré | name=Henri Poincaré}} |
|||
* {{MathGenealogy |id=34227}} |
|||
* {{MacTutor Biography|id=Poincare}} |
|||
[[Kategoria:Matematikanë francez]] |
[[Kategoria:Matematikanë francez]] |
Versioni i datës 8 shkurt 2009 18:57
Jules Henri Poincaré (shqipto Zhyl Anri Puankare)(29 prill 1854 – 17 korrik 1912) ishte matematikan , teoricirn i fizikës dhe në përgjithësi filozof i shkencës. Poincaré shpesh përshkruhet si ,,universalisti i fundit,, i cili shkëlqeu në të gjitha fushat e matematikës të cilat ekzistonin në kohën e tij.
Si matematikan dhe fizikan ai dha kontribute fundamentale dhe origjinale në mmatematikë dhe në mekanikën qiellore. Është i njohur për formulimin e hipotezës Poincaré, njëri ndër problemet më të famshëm në matematikë. Në kërkimet e tij për problemi i tre trupave, Poincaré ishte i pari i cili e zbuloi sistemin kaotik deterministik i cili solli deri te themelimi i një dege tëre në matematikë të ashtuquajtur Teoria e kaosit. Ai konsiderohet edhe njëri ndër themeluesit e topologjisë.
Poincaré e formuloi parimin e relativitetit dhe Transformimet Lorentz në formë simetrike. Poincaré e zbuloi transformimin relativist të shpejtësisë dhe me këtë ishte në gjendje ti formulojë të gjitha Ekuacionet e Maxwell'it, hap tjetër i rëndësishëm ishte formulimi i teorisë speciale të relativitetit.
Grupi Poincaré që përdoret në fizikë dhe matematikë mori emrin sipas tij.
Vepra të tij
Nga filozofia e shkencës:
- 1902. Shkenca dhe hipoteza
- 1905. Vlera e shkencës
- 1908. Shkenca dhe metoda (Science et Methode)
Nga topologjia algjebrike:
- 1895. Analysis situs . Studim sistematik nga [[topologjia].
Nga mekanika qiellore:
- 1892–99. Një metodë e re në mekanikën qiellore 3 vëllime.
- 1905–10. Leksione nga mekanika qiellore.
Nga filozofia e matematikës:
- Nga Kanti te Hilberti: Libra mbi bazat e matematikës, 2 vëllime. i cili i përmba këto punime:
- 1894, "Mbi natyrën e rezonimit matematikor,"
- 1898, "Bazat e gjeometrisë,"
- 1900, "Intuita dhe Logjika në matematikë,"
- 1905, "Matematika dhe Logjika,
- 1910, "Mbi numrat transfinit,"