Trajani: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar]

Content deleted Content added

Inline

Versioni i datës 8 gusht 2011 14:08

Trajan (latinisht: Marcus Ulpius Nerva Trajanus Augustit; 18 Shtator 53-9 Gusht 117), ishte perandori i Romës nga 98 deri 117 pas Krishtit. Lindur në një familje jo-fisnik në krahinën e Hispania Baetica, Trajani u rrit gjatë mbretërimit të perandorit Domitian. Duke shërbyer si një legjonar në Tarraconensis Hispania, në 89 Trajan mbështeti perandorin kundër një revoltë të udhëhequr nga Antonius Saturninus. Në shtator 96, Domitian u pasua nga Marcus Cocceius Nerva, një senator i vjetër dhe me fëmijë të cilët ishin provuar të ishit të papëlqyeshme për ushtrinë. Pas një viti të shkurtër dhe të trazuara në pushtet, një revoltë nga anëtarët e Gardës pretoriane detyruar atë për të miratuar Trajanin si trashëgimtar të tij dhe pasardhës. Nerva vdiq më 27 janar 98, dhe u pasua nga djali i tij të adoptuar pa asnjë incident. Si një administrator civil, Trajan është i njohur mirë për programin e gjerë të tij për publike ndërtesë e cila do të riorganizonte qytetin e Romës dhe u ndërtoj monumentet e shumta të qëndrueshme të tilla si Forumi i Trajanit, Tregu i Trajanit dhe Kolona e Trajanit. Herët në mbretërimit të tij, ai aneksoi mbretërinë Nabatean, duke krijuar krahinën e Arabisë Petraea. Pushtimin e tij të Daki pasurun perandorin më masë të madhe - provinca e re zotëronte miniera ari shumë të vlefshme. Luftën e tij kundër Perandorisë Parthian përfundoi me aneksimin e Armenisë dhe të Mesopotamisë. Fushata e tij u zgjerua deri me shtrirjen e saj territoriale. Në fund të 117, duke lundruar përsëri në Romë, Trajan u sëmur dhe vdiq nga një goditje në qytetin e Selinus. Ai ishte i hyjnizuar nga Senati dhe hiri i tij u varros nën Kolona e Trajanit. Ai u pasua nga djali i tij miratuar Adriani. Si një perandor, reputacioni i Trajanit ka duruar - ai është një nga sundimtarët më reputacion i të cilit ka mbijetuar shekujve. Çdo perandori të ri pas tij u nderua nga Senati me titullin Augusto felicior, melior Traiano ("[të] fat e Augustit dhe më mirën e Trajanit"). Në mesin e teologëve të krishterë mesjetare, Trajanit u konsiderua si një pagan i virtytshëm, ndërsa historiani Edward Gibbon popullarizoi idenë e Pesë Perandorëve të mirë, nga të cilat Trajanit ishte e dytë.

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
-{{Redirect|Traian}}
-{{Infobox Roman emperor
-|title=[[Roman emperor|13th Emperor]] of the [[Roman Empire]]
-|name
-|full name=Marcus Ulpius Trajanus <br />(from birth to adoption); <br />Caesar Marcus Ulpius Nerva Trajanus (from adoption to accession); <br />Imperator Caesar Divi Nervae filius Nerva Trajanus Optimus Augustus Germanicus Dacicus Parthicus (as emperor)
-| image= Traianus Glyptothek Munich 336.jpg
-| caption = Marble bust of Trajan.
-| reign = 28 January 98 –<br>9 August 117<br>({{age in years and days|98|1|28|117|8|9}})
-| predecessor = [[Nerva]]
-| successor = [[Hadrian]]
-| spouse 1 = [[Pompeia Plotina]]
-| spouse 1 2 =
-| issue =
- [[Hadrian]] (adoptive)
-| dynasty = [[Nervan-Antonian Dynasty|Nervan-Antonine]]
-| babai = [[Marcus Ulpius Traianus (senator)|Marcus Ulpius Traianus]]
-| nëna = [[Marcia (mother of Trajan)|Marcia]]
-| birth_date = {{Birth date|53|9|18|df=y}}
-| birth_place = [[Italica]], ancient [[Hispania]]
-| death_date = {{death date and age|117|8|9|53|9|18|df=y}}
-| death_place = [[Gazipasa|Selinus]], [[Cilicia]]
-| place of burial = Rome (ashes in foot<br />of [[Trajan's Column]], now lost.)
-|}}
 '''Trajan''' (latinisht: Marcus Ulpius Nerva Trajanus Augustit; 18 Shtator 53-9 Gusht 117), ishte perandori i Romës nga 98 deri 117 pas Krishtit. Lindur në një familje jo-fisnik në krahinën e Hispania Baetica, Trajani u rrit gjatë mbretërimit të perandorit Domitian. Duke shërbyer si një legjonar në Tarraconensis Hispania, në 89 Trajan mbështeti perandorin kundër një revoltë të udhëhequr nga Antonius Saturninus. Në shtator 96, Domitian u pasua nga Marcus Cocceius Nerva, një senator i vjetër dhe me fëmijë të cilët ishin provuar të ishit të papëlqyeshme për ushtrinë. Pas një viti të shkurtër dhe të trazuara në pushtet, një revoltë nga anëtarët e Gardës pretoriane detyruar atë për të miratuar Trajanin si trashëgimtar të tij dhe pasardhës. Nerva vdiq më 27 janar 98, dhe u pasua nga djali i tij të adoptuar pa asnjë incident.
 Si një administrator civil, Trajan është i njohur mirë për programin e gjerë të tij për publike ndërtesë e cila do të riorganizonte qytetin e Romës dhe u ndërtoj monumentet e shumta të qëndrueshme të tilla si Forumi i Trajanit, Tregu i Trajanit dhe Kolona e Trajanit. Herët në mbretërimit të tij, ai aneksoi mbretërinë Nabatean, duke krijuar krahinën e Arabisë Petraea. Pushtimin e tij të Daki pasurun perandorin më masë të madhe - provinca e re zotëronte miniera ari shumë të vlefshme. Luftën e tij kundër Perandorisë Parthian përfundoi me aneksimin e Armenisë dhe të Mesopotamisë. Fushata e tij u zgjerua deri me shtrirjen e saj territoriale. Në fund të 117, duke lundruar përsëri në Romë, Trajan u sëmur dhe vdiq nga një goditje në qytetin e Selinus. Ai ishte i hyjnizuar nga Senati dhe hiri i tij u varros nën Kolona e Trajanit. Ai u pasua nga djali i tij miratuar [[Adriani]].