Jump to content

Teatri i Çekisë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Teatri i Republikës Çeke ka traditë të pasur në të gjitha zhanret përfshirë dramën, operën, baletin dhe vallet, teatrin e kukullave, teatrin e zi etj.

Teatri çek luajti një rol të rëndësishëm në historinë e teatrit që nga Mesjeta. Në shekullin e 19-të, teatri ishte pjesë e Ringjalljes Kombëtare Çeke. Më vonë, në shekullin e 20-të, shumë krijues të njohur të teatrit ndikuan në artin e teatrit evropian. Ndërmjet viteve 1739-1783, Divadlo v Kotcích (Teatri në Kotce) gëzonte kulmin e tij si teatri i dytë i operës publike në Pragë. Teatri i operës së Franz Anton von Sporck ishte gjithashtu një teatër i njohur publik në këtë kohë. Teatri  Stavovské divadlo fillimisht u ndërtua me synimin për të prodhuar drama gjermane dhe opera italiane, por veprat u realizuan edhe në gjuhë të tjera. Veprat çeke u realizuan së pari në vitin 1785 për të arritur një audiencë më të gjerë çeke, por në vitin 1812 ato u bënë tipare të rregullta të së dielës dhe të festave të ndryshme. Natyra disi politike e këtyre shfaqjeve më vonë çoi në idenë e themelimit të Teatrit Kombëtar pas vitit 1848 me humbjen e revolucionit dhe largimin e J. K. Tyl.

Para viteve 1860 pothuajse të gjitha institucionet kulturore në Pragë, duke përfshirë teatrin dhe operën, ishin në duart e Austrisë. Bohemia ishte një provincë e Perandorisë Habsburge, dhe sipas sundimit absolut të regjimit, shumica e aspekteve të kulturës çeke dhe jetës kombëtare ishte dekurajuar ose shtypur. Absolutizmi u hoq zyrtarisht nga një dekret i perandorit Franz Josef më 20 tetor 1860, i cili çoi në një ringjallje kulturore çeke. Drama e Republikës Çekosllovake ndoqi të njëjtin evolucion stilistik si poezia dhe proza (ekspresionizëm).


Lista e regjisorëve të njohur

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Alfréd Radok
  • Otomar Krejča
  • Jan Kačer
  • Petr Lébl
  • Jan Antonín Pitínský
  • Jan Nebeský
  • Jiří Chlup

Lista e projektuesve të njohur skenik

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Josef Svoboda
  • Jaroslav Malina

Lista e aktorëve të njohur të teatrit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Jan Tříska
  • David Prachař
  • Karel Roden
  • Miroslav Táborský
  • Jiří Ornest
  • Tomáš Töpfer
  • Daniela Kolářová
  • Marie Málková
  • Iva Janžurová
  • Karel-Romana Dutkovski

Lista e teatrove dhe kompanive teatrore të rëndësishme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Národní divadlo (Teatri kombëtar)
  • Opera shtetërore e Pragës
  • Teatri kombëtar i kukullave
  • Divadlo Spejbla a Hurvínka (Teatri i parë çek i kukullave)

Lista e festivaleve të rëndësishme të teatrit çek

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Teatri i rajoneve evropiane
  • Teatri PlzenMateřinka
  • Festivali veror i Shekspirit
  • Festivali Ndërkombëtar i Zero Point
  • Çmimi Alfréd Radok
  • Çmimi Thalie

Shkollat teatrore çeke

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Akademia e Arteve Performuese në Pragë
  • Janáček Akademia e Muzikës dhe e Arteve Performuese