Teatri i Çekisë
Teatri i Republikës Çeke ka traditë të pasur në të gjitha zhanret përfshirë dramën, operën, baletin dhe vallet, teatrin e kukullave, teatrin e zi etj.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Teatri çek luajti një rol të rëndësishëm në historinë e teatrit që nga Mesjeta. Në shekullin e 19-të, teatri ishte pjesë e Ringjalljes Kombëtare Çeke. Më vonë, në shekullin e 20-të, shumë krijues të njohur të teatrit ndikuan në artin e teatrit evropian. Ndërmjet viteve 1739-1783, Divadlo v Kotcích (Teatri në Kotce) gëzonte kulmin e tij si teatri i dytë i operës publike në Pragë. Teatri i operës së Franz Anton von Sporck ishte gjithashtu një teatër i njohur publik në këtë kohë. Teatri Stavovské divadlo fillimisht u ndërtua me synimin për të prodhuar drama gjermane dhe opera italiane, por veprat u realizuan edhe në gjuhë të tjera. Veprat çeke u realizuan së pari në vitin 1785 për të arritur një audiencë më të gjerë çeke, por në vitin 1812 ato u bënë tipare të rregullta të së dielës dhe të festave të ndryshme. Natyra disi politike e këtyre shfaqjeve më vonë çoi në idenë e themelimit të Teatrit Kombëtar pas vitit 1848 me humbjen e revolucionit dhe largimin e J. K. Tyl.
Para viteve 1860 pothuajse të gjitha institucionet kulturore në Pragë, duke përfshirë teatrin dhe operën, ishin në duart e Austrisë. Bohemia ishte një provincë e Perandorisë Habsburge, dhe sipas sundimit absolut të regjimit, shumica e aspekteve të kulturës çeke dhe jetës kombëtare ishte dekurajuar ose shtypur. Absolutizmi u hoq zyrtarisht nga një dekret i perandorit Franz Josef më 20 tetor 1860, i cili çoi në një ringjallje kulturore çeke. Drama e Republikës Çekosllovake ndoqi të njëjtin evolucion stilistik si poezia dhe proza (ekspresionizëm).
Lista e regjisorëve të njohur
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Alfréd Radok
- Otomar Krejča
- Jan Kačer
- Petr Lébl
- Jan Antonín Pitínský
- Jan Nebeský
- Jiří Chlup
Lista e projektuesve të njohur skenik
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Josef Svoboda
- Jaroslav Malina
Lista e aktorëve të njohur të teatrit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Jan Tříska
- David Prachař
- Karel Roden
- Miroslav Táborský
- Jiří Ornest
- Tomáš Töpfer
- Daniela Kolářová
- Marie Málková
- Iva Janžurová
- Karel-Romana Dutkovski
Lista e teatrove dhe kompanive teatrore të rëndësishme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Národní divadlo (Teatri kombëtar)
- Opera shtetërore e Pragës
- Teatri kombëtar i kukullave
- Divadlo Spejbla a Hurvínka (Teatri i parë çek i kukullave)
Lista e festivaleve të rëndësishme të teatrit çek
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Teatri i rajoneve evropiane
- Teatri PlzenMateřinka
- Festivali veror i Shekspirit
- Festivali Ndërkombëtar i Zero Point
Çmimet teatrore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Çmimi Alfréd Radok
- Çmimi Thalie
Shkollat teatrore çeke
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Akademia e Arteve Performuese në Pragë
- Janáček Akademia e Muzikës dhe e Arteve Performuese