Tezgjahu

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Tezgjah)
Tezgjahu tradicional me tela

Një tezgjah ose gjergjef është pajisje që përdoret për të endur rroba dhe sixhade.

Qëllimi themelor i çdo tezgjah është që të mbajë fijet e deformimit nën tension për të lehtësuar gërshetimin e fijeve të indeve. Forma e saktë e tezgjahut dhe mekanika e tij mund të ndryshojnë, por funksioni bazë është i njëjtë.

Zhvillimi i tezgjahut ishte vendimtar për industrializimin e hershëm të Evropës. Një përparim ishte vegjě fluturuese e shpikur më 1733 nga anglezi John Kay dhe mundësoi thurje më të shpejtë. Ajo u pasua nga makina tjerrëse Spinning jenny, e projektuar nga James Hargreaves.

Patenta e parë për tezgjahun mekanik u mor nga prifti britanik Edmund Cartwright në vitin 1785. Teknologjia u zhvillua nga mekanikë si Joseph-Marie Jacquard i cili përfundoi tezgjahun Jacquard në fillim të shekullit të 19-të - aplikimi i parë i njohur i udhëzimeve duke përdorur karta të shpuara, e cila bëri të mundur që çdo fije devijim individual të mund të kontrollohej në mënyrë të pavarur nga të tjerat.