Villa Tugendhat

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Villa Tugendhat është një ndërtesë historike në lagjen e pasur të Černa Pol në Brno, Republika Çeke. Është një nga prototipat e rinj të arkitekturës moderne në Evropë dhe është projektuar nga arkitekti gjerman Ludwing Mies van der Rohe. Ndërtuar me beton të përforcuar ndërmjet viteve 1928 dhe 1930 për Fritz Tugendhat dhe gruan e tij Greta, vila u bë shpejt një ikonë e modernizimit.

Është një ndërtesë trekatëshe dhe gjendet në një shpat kodre në jug-perëndim. Kati përdhes përbëhet nga zonat kryesore, konservatorin dhe tarracën, dhomat e kuzhinave dhe të shërbëtorëve. Kati i parë ka hyrjen kryesore nga rruga me një kalim në tarracë, hyrjen në korridor dhe dhoma për prindërit dhe fëmijët.

Arkitekti Mies krijoi një shembull të shkëlqyer të arkitekturës së hershme të funksionalizimit, përdori një kornizë revolucionare të hekurit, e cila ia mundësoi të hiqte dorë nga muret mbështetëse dhe të organizonte brendësinë, në mënyrë që të arrinte një ndjenjë hapësire dhe drite. Mies ka specifikuar të gjitha orenditë në bashkëpunim me projektuesin e brendshëm Llilly Reich. Kostoja ishte shumë e lartë për shkak të metodës së pazakontë të ndërtimit, materialeve luksoze dhe përdorimit të teknologjisë moderne për ngrohje dhe ventilim.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vila filloi ndërtimin në verën e vitit 1929 dhe përfundoi pas 14 muajsh. Flitz dhe Greta Tugendhat gëzuan vetëm 8 vite në vilë, para se të iknin nga Çekosllovakia me fëmijët e tyre më 1938. Pastaj ata jetuan në Zvicër dhe kurrë nuk u kthyen më në vilë. Ajo u konfiskua nga Gestapo më 1939 dhe u përdor si apartament dhe zyrë. Brendësia e saj u ndryshua dhe shumë pjesë u zhdukën. Ajo pësoi dëme të konsiderueshme gjatë luftimeve në fund të Luftës së Dytë Botërore dhe më vonë shërbeu si lagje dhe stalla për ushtrinë sovjetike. U riparua pjesërisht dhe u përdor për qëllime të ndryshme, për shembull si qendër fizioterapie për fëmijë për disa dekada pas Luftës së Dytë Botërore. Greta Tugendhat u kthye në vilë më 1968 me një arkitekt të shquar nga studioja e Mies në Çikago dhe i shpjegoi atij dizajnin origjinal, sipas të cilit një grup arkitektësh çekë u munduan ta riparonin. Që nga viti 1994 kjo vilë ka qenë e hapur për publikun si një muze i administruar nga qyteti Brno.