Ángela Acuña Braun
Ángela Acuña Braun | |
|---|---|
| U lind në | 2 tetor 1888 |
| Vdiq | Gabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti |
| Kombësia | Kostarikane |
| Emrat e tjerë | Ángela Acuña de Chacón |
| Profesioni | avokate, shkrimtare, diplomate |
| Vite aktiviteti | 1917–1954 |
Ángela Acuña Braun (2 tetor 1888 – 10 tetor 1983) ishte një avokate kostarikane që u bë avokatja e parë grua në Amerikën Qendrore. Ajo ishte, gjithashtu, një feministe dhe një aktivist për të drejtën e votës së grave e cila ka punuar për shumë vite për të siguruar të drejtat për gratë dhe për të rishikuar kodet civile për të mbrojtur fëmijët. Ajo ishte delegate e Kosta Rikës në Komisionin Ndër-Amerikan të Grave për trembëdhjetë vjet, themeloi Liga Feminista Costarricense dhe kapitullin e Kosta Rikës për Unión de Mujeres Americanas. Specialiteti i saj ligjor ishte në ligjin ndërkombëtar për të drejtat e njeriut dhe mbrojtjen e grave dhe fëmijëve. Ajo bëri studime të shumta për ligjin dhe implikimet e tij për gratë dhe të miturit. Ajo ishte delegate në Komisionin Ndër-Amerikan për të Drejtat e Njeriut për dymbëdhjetë vjet. Shumica e shkrimeve të saj ishin në çështje ligjore, por ajo ka punuar për dy dekada në një enciklopedi të grave të Kosta Rikës.
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ángela Acuña Braun lindi më 2 tetor 1888 në Cartago, Kosta Rika.[1] Shkolla e saj e gramatikës ishte Shkolla e Vajzave Nr. 2, tani e quajtur "Escuela Julia Lang" dhe ajo në shkollën e mesme ajo shkoi në "Shkollën e Mesme për Vajza" ndërmjet viteve 1901 dhe 1905. Në vitin 1906, Acuna studioi në Francë dhe Angli dhe u ekspozua ndaj lëvizjes për të drejta të votimit në Evropë [2] për të vazhduar shkollimin e saj, por nuk u lejua të hynte në universitet. Ajo u regjistrua në Liceo de Costa Rika si e vetmja studente femër, me qëllim të marrjes së diplomës bachelor në shkencat humane. Ajo filloi të botonte artikuj në revista dhe gazeta, ndonjëherë duke përdorur një pseudonim, duke ngritur shqetësimin për barazinë e grave.[3] Pas një viti studimi, ajo u lejua të hyjë në shkollën e drejtësisë dhe tre vjet më vonë, ajo u diplomua me një diplomë të Drejtësisë. Në vitin 1915 ajo themeloi revistën Figaro duke ftuar shkrimtarë nga të gjitha Amerika për të marrë pjesë dhe më pas në vitin 1916, ajo paraqiti në Kongresin e Kosta Rikës një propozim reformash për kodin civil.[4]
Pjesa e fundit e karrierës së Acuña u shpenzua ndërkombëtarisht në poste diplomatike që përfaqësonte Kosta Rikën. Ajo bëri një studim krahasues mbi ligjet mbi gratë për Bashkimin Panamerikan në vitin 1953, i cili u paraqit në Konferencën e Caracas-it të Komisionit Ndër-Amerikan të Grave. Midis 1955 dhe 1956, ajo organizoi dhe shkroi dokumentet qeverisëse për kapitullin e Kosta Rikës të "Unión de Mujeres Americanas". Në vitin 1957, Acuna u emërua ambasadore e Kosta Rikës në Organizatën e Shteteve Amerikane dhe u emërua "Gruaja e Amerikës".[4] Midis 1960 dhe 1972, ajo ishte delegati i Kosta Rikës në Komisionin Ndër-Amerikan për të Drejtat e Njeriut (IACHR).[5] Më 28 shtator 1982, asaj iu dha "Benemérita de la Patria" (një çmim për shërbimin meritor në atdhe) nga Kosta Rika.[2]
Acuña vdiq më 10 tetor 1983, në San Jose, Kosta Rikë.
Vepra të zgjedhura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- "Hacia el matrimonio" Raza (Medellin) Vol. 8,No. 48, p. 65 (1950) (spanjisht)
- Edad mínima para contraer matrimonio Washington, D.C.: Unión Panamericana, (1951) (spanjisht)
- Los Derechos humanos al alcance de los niños Washington, D.C.: Unión Panamericana, (1962) (spanjisht)
- Human rights at the level of school children Washington, D.C.: Unión Panamericana, (1962) (anglisht)
- El derecho a la vida Washington, D.C.: Unión Panamericana, (1966) (spanjisht)
- La mujer costarricense a través de cuatro siglos San José, Costa Rica: Impr. Nacional, (1969–70) (spanjisht)
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Ángela Acuña Braun (1888–1983)". Organización de Estados Iberoamericanos (në spanjisht). Organización de Estados Iberoamericanos. 2005. Marrë më 1 gusht 2015.. Organización de Estados Iberoamericanos (2005). Vizituar në 1 gusht 2015.
- ^ a b "Ángela Acuña Braun" (PDF). Comunidad Educativa de Centroamérica y República Dominicana (në spanjisht). San José, Costa Rica: Ministerio de Educación Pública. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 shtator 2015. Marrë më 2 gusht 2015.. Ministerio de Educación Pública. Vizituar në 2 gusht 2015.
- ^ Solano Arias, Marta E. (janar–qershor 2014). "A 90 años de la fundación de la Liga Feminista Costarricense: los derechos políticos" (PDF). Revista Derecho Electoral (në spanjisht). San José, Costa Rica: Tribunal Supremo de Elecciones República de Costa Rica (17): 357–375. ISSN 1659-2069. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 25 prill 2018. Marrë më 2 gusht 2015.
- ^ a b Santana, Robert (8 dhjetor 2014). "Beneméritos de la Patria: Ángela Acuña Brawn". Asamblea Legislativa de a República de Costa Rica (në spanjisht). San José, Kosta Rika: Asamblea Legislativa de a República de Costa Rica. Arkivuar nga origjinali më 2 prill 2016. Marrë më 1 gusht 2015.
- ^ "Former IACHR Commissioners". OAS (në anglisht). Organization of American States. Marrë më 3 gusht 2015.