Çamëria : vendi, popullsia dhe jeta ekonomike
Çamëria: vendi, popullsia dhe jeta ekonomike
Autor: Selman Sheme
Redaktor: Rami Memushaj
Titulli: Çamëria: vendi, popullsia dhe jeta ekonomike: monografi
Botuar nga: Progres, Tiranë, 2005
ISBN: 9992788259
Përshkrimi fizik: 336 faqe, me ilustrime dhe harta (përfshirë një hartë të Çamërisë), 21 cm
Monografia "Çamëria: vendi, popullsia dhe jeta ekonomike" [1] e autorit Selman Sheme, me redaktim nga Rami Memushaj, është një punim thelbësor që trajton në mënyrë të detajuar trevën historike të Çamërisë. Ky libër është një studim i plotë që përqendrohet në aspekte gjeografike, historike, sociale dhe ekonomike të rajonit të Çamërisë, një zonë e rëndësishme etnike shqiptare e njohur për trashëgiminë e saj të veçantë kulturore dhe etnike në Epir, e shtrirë kryesisht në Greqi dhe Shqipëri.
Përmbajtja kryesore
1. Gjeografia e Çamërisë
- Çamëria, si një rajon gjeografik, përfshin një zonë që shtrihet në pjesën veriore të Greqisë dhe kufizohet me Shqipërinë. Libri përmban detaje të hollësishme rreth relievit, klimës, burimeve natyrore dhe pozicionit strategjik të rajonit.
- Me ilustrime dhe harta, Sheme dokumenton veçoritë natyrore të trevës, duke përfshirë kodrat, luginat, lumenjtë dhe hapësirat pjellore të kësaj zone të Epirit, e cila ka pasur një rëndësi të madhe për rajonin në përgjithësi.
2. Popullsia dhe trashëgimia kulturore
- Libri analizon përbërjen etnike të Çamërisë, ku popullsia shqiptare çame përbënte një pjesë të madhe të kësaj treve para zhvendosjeve të detyruara të popullsisë gjatë dhe pas Luftës së Dytë Botërore.
- Trashëgimia e pasur kulturore, zakonet dhe traditat e çamëve dhe arbëreshëve në Çamëri, janë përshkruar në detaje, për të dokumentuar rolin që ky komunitet ka luajtur në historinë dhe kulturën shqiptare dhe ballkanike. Fokusi është edhe në çështjet etnike dhe tensionet që janë zhvilluar në këtë zonë për shkak të përplasjeve politike dhe kulturore.
3. Jeta ekonomike e Çamërisë
- Në kapitullin mbi jetën ekonomike, Sheme i kushton një vëmendje të veçantë ekonomisë bujqësore të rajonit, që ka qenë burimi kryesor i jetesës për popullsinë çame. Zhvillimi i bujqësisë, blegtorisë, tregtisë dhe peshkimit përshkruhen si elemente kyçe të ekonomisë tradicionale të rajonit.
- Libri ofron një analizë të ndikimeve ekonomike të shekujve të kaluar dhe të ndërhyrjeve të ndryshme që kanë ndikuar në rrjedhën ekonomike të Çamërisë. Pas shpërnguljeve të popullsisë çame, ekonomia e rajonit ka kaluar në duart e popullsive të reja, dhe këto ndryshime janë pasqyruar edhe në strukturën ekonomike dhe në zhvillimin demografik të zonës.
Aspektet historike dhe çështja çame
- Sheme prek edhe historinë komplekse të Çamërisë në kontekstin e përplasjeve midis Greqisë dhe Shqipërisë. Një vëmendje e veçantë i është kushtuar çështjes çame, ku spikat përjashtimi dhe shpërngulja e popullsisë çame pas Luftës së Dytë Botërore, duke rezultuar në një dramë humanitare dhe etnike.
- Autori eksploron marrëdhëniet historike të shqiptarëve çamë me fqinjët grekë, duke përmendur situatat e vështira që kanë kaluar këto komunitete dhe efektet afatgjata të ngjarjeve historike në popullsinë çame dhe identitetin e saj kulturor dhe etnik.
Libri përfshin një bibliografi të zgjeruar, me referenca që ndihmojnë në një kuptim të thellë të studimeve mbi Çamërinë. Shënimet bibliografike në fund të librit (faqet 329-335) janë një burim i çmuar për studiuesit dhe lexuesit që duan të zgjerojnë njohuritë e tyre mbi këtë temë. Bibliografia përfshin vepra të autorëve shqiptarë dhe ndërkombëtarë, dokumente historike, si dhe të dhëna gjeografike e ekonomike.
Monografia Çamëria: vendi, popullsia dhe jeta ekonomike konsiderohet një burim i rëndësishëm për studimet shqiptare dhe ballkanike. Ky libër sjell një përshkrim të pasur dhe objektiv të trevës së Çamërisë dhe ka ndihmuar në zgjerimin e njohurive mbi historinë dhe zhvillimet shoqërore të rajonit, duke i dhënë rëndësi edhe çështjes çame si një element i rëndësishëm historik dhe identitar.
Ky libër mbetet një vepër e rëndësishme në literaturën mbi trevat shqiptare dhe çështjet etnike të rajonit të Ballkanit, duke kontribuar në ruajtjen e kujtesës historike për popullsinë dhe jetën ekonomike të kësaj treve të rëndësishme.