100 vjet teatër në Shkodër : 1879-1979
100 vjet teatër në Shkodër: 1879-1979 - Një pasqyrë historike mbi teatrin në qytetin e Shkodrës
Libri "100 vjet teatër në Shkodër: 1879-1979" [1], shkruar nga Andrea Skanjeti dhe redaktuar nga Marjan Skanjeti dhe Zef Skanjeti, është një vepër monumentale që përmbledh një shekull histori të teatrit në Shkodër, një nga qendrat më të rëndësishme kulturore në Shqipëri. Ky libër u botua në Tiranë nga shtëpia botuese "Kad" në vitin 2002 dhe përmban 448 faqe të pasura me kujtime, informacione historike, dhe analiza mbi zhvillimin e teatrit amator dhe profesionist në këtë qytet.
Ky botim përmbledh kujtime dhe ngjarje nga një periudhë e gjatë, duke filluar nga viti 1879, kur në Shkodër u zhvilluan përpjekjet e para për krijimin e një trupe teatrore, e deri në vitin 1979, një vit që shënon përvjetorin e 100-të të jetës teatrore të qytetit. Libri ofron një pasqyrë të detajuar të evoluimit të teatrit amator dhe profesionist, si dhe të ndikimit të tij në kulturën e përgjithshme të Shqipërisë.
Në përmbajtje, autori përfshin një numër të madh aktorësh dhe regjisorësh të njohur nga Shkodra, të cilët kanë kontribuar në zhvillimin e skenës teatrore në qytet. Ai gjithashtu përfshin skena të njohura nga shfaqje të ndryshme dhe ndodhi të rëndësishme kulturore që kanë shënjuar rrugëtimin e teatrit në këtë qytet.
Teatri në Shkodër ka një histori të pasur që daton që në fund të shekullit të 19-të. Qyteti, një qendër kulturore dhe arsimore, u bë vendi ku për herë të parë filluan shfaqjet teatrore në Shqipëri, të mbështetura nga entuziastë lokalë dhe intelektualë që synonin zhvillimin e artit dhe kulturës në një kohë kur Shqipëria ishte ende nën sundimin osman.
Në periudhën e parë, teatri kishte një natyrë kryesisht amatore, me shfaqje që zhvilloheshin në ambjente të ndryshme të qytetit, përfshirë shkollat dhe kishat. Megjithatë, me kalimin e kohës dhe sidomos pas shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë në 1912, teatri në Shkodër mori formën e një institucioni më të strukturuar dhe filloi të tërheqë audiencë të gjerë nga të gjitha shtresat e shoqërisë.
Libri ofron një vështrim të detajuar mbi aktorët dhe regjisorët që kanë kontribuar në historinë e teatrit shkodran. Gjithashtu, përmendet edhe ndikimi i trupave teatrore amatore dhe profesioniste që kanë krijuar një bazë të fortë kulturore, duke ruajtur identitetin dhe gjuhën shqipe përmes artit.
Kontributi i teatrit të Shkodrës nuk kufizohet vetëm në qytetin e Shkodrës. Ky teatër ka luajtur një rol të rëndësishëm në kulturën kombëtare shqiptare, duke ndihmuar në formimin e skenës teatrore kombëtare dhe në zhvillimin e një tradite të fortë teatrale që mbetet e gjallë edhe sot.
Libri "100 vjet teatër në Shkodër: 1879-1979" është një dëshmi e rëndësishme për çdo studiues apo adhurues të historisë së artit dhe kulturës shqiptare. Ai përfaqëson një përmbledhje të kujtimeve, përvojave dhe ngjarjeve që kanë ndihmuar në formimin e identitetit kulturor të qytetit të Shkodrës dhe të vetë Shqipërisë.
Shënime për botimin Libri është botuar nga shtëpia botuese "Kad" në Tiranë në vitin 2002, dhe përmban 448 faqe. Teksti është i ndërtuar me kujtime, përshkrime të ngjarjeve dhe figurave historike, duke sjellë në vëmendje rrugëtimin 100-vjeçar të teatrit shkodran.