Jump to content

Arsimi në Ukrainë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ukraina prodhon e numrin e katërt më të madh të të diplomuarve akademik në Evropë.

Ukraina është gati 100% me të shkolluar.[1]

11 vite të shkollimit janë të detyrueshme. Si rregull, shkollimi fillon në moshën 6 vjeç, përveç nëse ditëlindja juaj është më 1 ose pas 1 shtatorit. ose në shkurt 29,[sqarime të nevojshme].[2]

Sipas ish - Kryetarit të Verkhovna Rada (parlamenti ukrainas), Volodymyr Lytvyn, shuma e buxhetit të financimit për sferën e arsimit ka arritur në rreth 6% të PBB-së së Ukrainës në nëntor të vitit 2009.[3]

Sistemi arsimor i Ukrainës

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sistemi arsimor i Ukrainës është i organizuar në pesë nivele: arsimin parashkollor, fillor, të mesëm, të lartë dhe arsimin pasuniversitar.

Në vitin 2010 një total prej 56% e fëmijëve të moshës një deri në gjashtë vjeç ka pasur mundësinë për të ndjekur arsimin parashkollor, Ministria e Arsimit dhe Shkencës në Ukrainë raportoi në gusht të vitit 2010.[4]

Shkollat marrin 50% të fondeve të tyre nga buxheti i qytetit dhe 50% nga buxheti kombëtar i qeverisë.[5] Kabineti i Ministrave të Ukrainës synon tu japë shkollave të përgjithshme të arsimit mundësi që në mënyrë të pavarur të menaxhojnë burimet financiare të caktuara nga buxheti i shtetit duke filluar nga data 1 janar 2010.[6]

Klasa Mosha Niveli shkollor Akreditimi
1 6/7 fillor Niveli I-rë
2 7/8
3 8/9
4 9/10
5 10/11 i mesëm, bazë Niveli II-të
6 11/12
7 12/13
8 13/14
9 14/15
10 15/16 arsimi i mesëm i plotë Niveli III-të
11 16/17

Aktualisht në Ukrainë, shkolla në kuptimin e ngushtë është e dedikuar për fëmijë dhe të rinj që marrin pjesë në të midis moshës 6 deri në 17. Ka disa lloje të institucioneve të Arsimit të Përgjithshëm. Disa shkolla mund të jenë e shkolla me konvikt dhe të quajtura shkolla-internat apo lyceum-internat.

  • Shkolla e mesme e Arsimit të Përgjithshëm (ZOSh) ose Shkolla e Mesme
  • Lyceum (Tekhnikum në kohërat Sovjetike)
  • Gjimnazi

Institucioni quhet Shkolla e Mesme e Arsimit të Përgjithshëm (ZOSh) ose thjesht Shkolla e Mesme dhe zakonisht kombinon nivelin fillor dhe të mesëm të arsimit. Sistemi për herë të parë u prezantua në vitin 1958 dhe ka përfshirë një sistem të klasës së 11-të, ndërsa në vitin 1965 ishte shkurtuar për sistemin e klasës së 10-të. Shumica e shkollave të mesme kanë tre niveleve të akreditimit për Arsimin e Përgjithshëm. Disa shkolla të largëta mund të jenë me dy nivele që është një kërkesë minimale për gjithë shkollën e mesme.

Arsimi fillor dhe i mesëm është i ndarë në tre nivele të akreditimit të arsimit të përgjithshëm: I - "më të rinj", II - "të mesëm", dhe III - "të lartë". Nivelin I i akreditimit përbën klasat 1 deri në 4. Klasat 5-9 zakonisht konsiderohen si një nivel i II-të i akreditimit ose një arsim i mesëm bazë, ndërsa 10-11 janë niveli III. Pavarësisht nga emrat, studentët  zakonisht studiojnë në të njëjtin institucion shkollor gjatë gjithë arsimit fillor dhe të mesëm. Shkollimi fillor zgjat 4 vjet dhe shkolla e mesme 5.

Objektivi i shkollimit të përgjithshëm është tu japë studentëve më të rinj njohuri të shkencave dhe arteve, dhe t'i mësojnë ata se si t'i përdorin praktikisht.[7] Kurrikulumi i shkollës së mesme përfshin klasat në gjuhën ukrainase, literaturën ukrainase, një gjuhë e huaj , letërsia botërore, historia e Ukrainës, historia botërore, gjeografia, algjebra, gjeometria,biologjia, kimia, fizika, edukimi fizik, muzika dhe arti. Në disa shkolla, nxënësit gjithashtu shkojnë në klasa të edukatës qytetare dhe mjedisit. Studentët ndjekin çdo klasë vetëm një herë ose dy herë në javë, megjithatë. Një pjesë e ditës së shkollës është gjithashtu kalohet në veprimtari të tilla si shah, karate, duke e bërë shfaqje, duke mësuar tregime popullore dhe këngë popullore, të korit dhe grupit. Pas shkollës, nxënësit mund të kenë mësime muzikore, futboll, hokej, apo tenis.[8]

Dita e njohurive në Donetsk, 2013

Në vitin 2001, një sistem arsimor 12-vjeçar zëvendësoi një  më të vjetër 11-vjeçar, por në vitin 2010, 11-vjeçarja u rivendos në mënyrë që asnjë nxënës të mos studioi 12 vjet në shkollën e mesme.[9]

Gjatë klasave 9 dhe 11, e cila është zakonisht rreth moshës 15 dhe 17, nxënësit kanë provime të ndryshme. Sistemi aktual i ekzaminimit është duke kaluar nëpër ndryshime. Në klasat 9 dhe 11 studentët marrin IGT (TQP - Teste Qeveritare të Pavarura), të cilat lejojnë nxënësit e klasës së njëmbëdhjetë të hyjnë në universitet pa marrë provime të veçanta të pranimit. Në vitin 2008 provimet e hyrjes u hoqën dhe IGT (TQP) u bë standardi për përcaktimin e të drejtës për hyrje.[10] Por në vitin 2010 sistemi u ndryshua përsëri.

Në vitin shkollor 2009-2010 të diplomuarit potencial janë të caktuar për t'ju nënshtruar testit të pavarur pas provimit përfundimtar të shtetit, në lëndët në vijim:  gjuha dhe letërsia e Ukrainës, historia e Ukrainës, matematika, biologjia, fizika, kimia, gjeografia, dhe një gjuhë e huaj (sipas zgjedhjes së nxënësve) në anglisht, gjermanisht, frangjisht ose spanjollisht. Rezultatet e testimit do të ketë të njëjtin status si provimet pranuese për institucionet e arsimit të lartë.[11] Por disa universitete mund të konvertojnë pikët në çertifikatën e provimit të jashtëm të pavarur sipas sistemit të tyre të klasifikimit.

Shkollimi Shtëpiak

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Arsimimi i fëmijëve në shtëpi është e ligjshme në Ukrainë dhe shprehimisht e lejuar nga Nenet 59 dhe 60 të ligjit për arsim të Ukrainës.[12]

Shkollat Ndërkombëtare

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Meridian International School, Kiev (est. 2001)
  • Kiev International School (est. 1992)
  • British International School, Ukrainë (est.1997 Niviki, 2011 Pechursk)
  • Pechersk Shkollë Ndërkombëtare, Ukrainë

Niveli universitar

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Universiteti Chernivtsi

Arsimi i lartë është ose financim shtetëror ose privat. Studentët që studiojnë në kurriz të shtetit marrin një bursë standarde nëse notat mesatare të tyre në provimet në fund të semestrit dhe provimet e diferencuara është të paktën 4 (shih sistemin më poshtë); ky rregull mund të jetë i ndryshëm në disa universitete. Në rastin e të gjitha notave duke qenë më e larta (5), bursa është rritur me 25%. Për shumicën e studentëve në niveli i subvencioneve të qeverisë nuk është i mjaftueshëm për të mbuluar shpenzimet e tyre themelore të jetesës. Shumica e universiteteve sigurojnë shtëpi strehimi për studentë jashtë qytetit. Gjithashtu, është e zakonshme për bibliotekat të furnizohen me libra të nevojshëm për të gjithë studentët e regjistruar. Ka dy gradë që jepen nga universitetet e Ukrainës: Diplomë Bachelor (4 vjet) dhe Master (5–6 vjeçare). Këto gradë janë futur në përputhje me procesin e Bolonjës, në të cilën Ukraina është duke marrë pjesë. Historikisht, diploma e specialistit (zakonisht 5 vjet) është gjithashtu ende duke u dhuruar; ajo ishte  grada e vetme e dhënë nga universitetet në kohërat Sovjetike.

  • Kiev Universiteti mjekësor i UAFM
  • Kiev Universiteti gjuhësor kombëtar
  • Kiev Universiteti kombëtar i tregtisë dhe ekonomisë
  • Kiev Universiteti kombëtar ekonomik
  • Krime Universiteti shtetëror mjekësor
  • Universiteti Chernivtsi (Yuriy Fedkovych Chernivtsi Universiteti kombëtar)
  • Dnipropetrovsk Universiteti kombëtar
  • Ukraina Lindore, Volodymyr Dahl Universiteti kombëtar
  • Donetsk Universiteti kombëtar
  • Kharkiv Instituti Politeknik
  • Kharkiv Universitetin (Karazin Kharkiv Universiteti kombëtar)
  • Kiev Instituti Politeknik
  • Universiteti kombëtar i Aviacionit
  • Lugansk Universiteti shtetëror mjekësor
  • Lviv Politeknik
  • Lviv Universiteti (Ivan Franko Universiteti kombëtar i Lviv)
  • Akademia Kombëtare e Arteve të bukura dhe Arkitekturës
  • Universiteti kombëtar i minierës
  • Universiteti kombëtar i akademisë Kiev-Mohyla
  • Nizhyn Gogol Universiteti Shtetëror
  • Universiteti Odessa (I. I. Mechnikov Universiteti kombëtar Odessa)
  • Universiteti kombëtar ekonomik Odessa
  • Akademia Ostroh
  • Universiteti Poltava i Ekonomisë dhe Tregtisë
  • Universiteti shtetëror i Telekomunikacionit
  • Taras Shevchenko Universiteti kombëtar i Kievit
  • Tavrida Universiteti kombëtar V. I. Vernadsky
  • Ternopil Universiteti kombëtar ekonomik
  • Mjekësia e Ukrainës Dhe Akademia Dentare
  • Universiteti kombëtar Zaporizhzhya
  • Kharkiv Universiteti kombëtar i Ekonomisë Komunale

Niveli i studimeve pasuniversitare

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Mbi marrjen e një Diplomë Master ose Specialist, një student mund të hyjë në një universitet ose një institut shkencor për të ndjekur studimet e arsimit. Në nivelin e parë të arsimit pasuniversitar është aspirantura që zakonisht rezulton në gradën Kandydat Nauk (Kandidat i Shkencave). Kandidatët duhet të kalojë tre provimet kualifikuese (në fushën e specialitetit, në një gjuhë të huaj sipas zgjedhjes së tyre dhe në filozofi), të publikojë të paktën tre artikuj shkencorë, të shkruajë një disertacioni dhe ta mbrojë atë. Kjo gradë është afërsisht e barabartë me Ph. D. në Shtetet e Bashkuara.[13] Pas diplomimit studenti mund të vazhdojë studimet e arsimit. Kjo merr nga dy deri në katër vjet të studimit në doktoraturë. Rezultatet shkencore të rëndësishme duhet të jenë të siguruara dhe të publikohen, dhe një tezë e re të shkruhet. Kjo prodhon një gradë Doktor Nauk (Doktor i Shkencave), por më shumë në mënyrë tipike është duke punuar në universitetin ose institutin shkencor me përgatitjen paralele të tezës. Koha mesatare mes marrjes së gradave Kandidat dhe Mjek është rreth 10 vjet, dhe shumica e Mjekëve të rinjë janë 40 dhe më shumë vjeçarë. Vetëm një nga katër kandidatët arrin këtë gradë. Kandidat Nauk mund të mbajë pozicionin "Profesor i Asociuar" në universitete, ose Studiues/Studiues i Lartë në institute shkencore. Doktor Nauk mund të mbajë pozitën e plotë si profesor, shef i laboratorit ose poste tjera barazisht të larta. Ministria e Arsimit dhe Shkencës të Ukrainës është duke marrë parasysh ndryshimin e stilit Sovjetik të gradave Kandidat Nauk dhe Doktor Nauk në Mjeku i Filozofisë dhe Mjek i pajisur, siç ka ndodhur në disa vende të tjera ish-Sovjetike. [citim i duhur]

Universitetet e Ukrainës përdorin një shkallë 5-pikëshe tradicionale:

  • "5" = "i shkëlqyer"
  • "4" = "i mire"
  • "3" = "kënaqshëm"
  • "2" = "pakënaqshëm".

"5", "4", "3" mund të përshkruhen si "Kalim", "2" - si "Dështim". Studentët që marrin një notë jokaluese "2", kanë dy herë më shumë shanse për të kaluar një provim. Që nga viti 2006 (dhe madje edhe më herët në disa universitete), studentët e universitetit janë vlerësuar në një shkallë vlerësimi nga 0 deri në 100. Këto nota mund të transformohen në shkallë 5-pikëshe përafërsisht si vijon (ky sistem mund të ndryshojë pak nga universiteti në universitet dhe mund të ndryshojë nga koha në kohë):

  • nga 90 deri në 100 do të thotë "5"—A
  • nga 75 në 89 do të thotë "4"—B,C
  • nga 60 deri në 74 do të thotë "3"—D
  • nga 0 në 59 do të thotë "2"—E

Të dyja shkalla e vlerësimit dhe me shkalla 5-pikëshe janë përdorur në regjistrat e universitetit. Disa pedagogë preferojnë të përdorin A-F-shkallën e pikëve për të vlerësuar studentët e tyre gjatë kalimit të provimeve.

Si për shkollat e mesme, ata kanë përdorur edhe shkallën 5-pikëshe të sipër-përmendur deri në vitin 2000. Që nga viti 2000 shkollat e mesme përdorin një shkallë 12-pikëshe, e cila mund të shndërrohet në shkallë tradicional 5-pikëshe si më poshtë:[citim i duhur]

  • "12" = "5+"
  • "11" = "5"
  • "10" = "5-"
  • "9" = "4+"
  • "8" = "4"
  • "7" = "4-"
  • "6" = "3+"
  • "5" = "3"
  • "4" = "3-"
  • "3" = "2+"
  • "2" = "2"
  • "1" = "2-"

Këtu shenjat "+" dhe "-" tregojnë përkatësisht një version më të mirë dhe të keq të notës, për shembull, "4-" do të thotë "diçka më e keqe se sa mirë".

Përdorimi i gjuhëve në Institucionet Edukative

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin akademik 2000/2001, 70% e studentëve që marrin pjesë në shkollat gjuhësore-ukrainase, ndërsa 29% studionin në shkollat e gjuhës ruse. Ka shkolla me mësim në gjuhën rumune, Crimean Tatar, hungareze dhe polake në rajonet e populluara nga këto grupe. Historikisht, gjuha e instruksionit shpesh ka ndryshuar në Ukrainë. Kur Ukraina ishte pjesë e Perandorisë Ruse, gjuha ukrainase ishte e kufizuar, dhe rusët dominuan në mesin e elitës, të cilët kishin qasje në shkolla. Politikat fillestare të Bolshevikëve ishin mbështetës të gjuhëve lokale, dhe shumë shkolla në gjuhën ukrainase u hapën, me qëllimin afatgjatë për të marrë shpëtimin e analfabetizmit. Nga mesi i viteve 1930 në mesin e viteve 1980, politikat e qeverisë Sovjetike favorizuan Rusofikimin. Në vitet 1970 dhe 1980, numri i shkollave në gjuhën ruse vazhdimisht është rritur në kurriz të shkollave në gjuhën ukrainase.. Pasi Ukraina fitoi pavarësinë trendi është i kundërt. Megjithatë, rifutja e studimit zyrtare në gjuhën ukrainase ka marrë më shumë kohë se sa pritej. Në disa shkolla që janë përpjekur për të kaluar në ukrainisht, një pjesë ose shumica e udhëzimit ende është dhënë në gjuhën ruse. Në universitete ka prirje të ngjashme. Në vitin akademik 1991/92, sipas Qendrës Razumkov, 49% e nxënësve të shkollës së mesme kanë marrë edukimin e tyre në gjuhë ukrainase, dhe 50% në gjuhën ruse.

Sipas Francis Cairncross (në prill 2010), "arsimi i Ukrainës është shumë kërkueshëm nga brenda, shumë të korruptuar dhe shumë të varfër që të bëjë një punë të mirë".[14] Sipas Anders Åslund (tetor 2012) pjesët më të mira të sistemit arsimor të ukrainës janë arsimimi bazë në matematikë dhe shkencë; por cilësia e arsimit të doktoraturës është e keqe, veçanërisht në menaxhimin e trajnimit, ekonomi, ligj dhe gjuhë.[15] Ai gjithashtu sinjalizoi se problemi më i madh në sistemin arsimor ukrainas është korrupsioni.[15]

Në vitin 2013 sistemi arsimor mori përqindjen e tretë më të lartë midis Ukrainasve që japin një ryshfet me 33%.[16]

  1. ^ "Ukraine". CIA World Factbook (në anglisht). 20 mars 2008. Arkivuar nga origjinali më 9 korrik 2016. Marrë më 12 prill 2016.
  2. ^ Bassis/Dhilawala. (2009).
  3. ^ Ukraine's education system should be funded at 10% of GDP, says Lytvyn Arkivuar 24 nëntor 2009 tek Wayback Machine, Interfax-Ukraine (November 23, 2009)
  4. ^ Education Ministry: Some 44 percent of children unable to attend kindergarten, Kyiv Post (August 11, 2010)
  5. ^ Tymoshenko promises to commission all unfinished schools in 2010 Arkivuar 14 mars 2012 tek Wayback Machine, Interfax-Ukraine (October 5, 2009)
  6. ^ Ukrainian schools to manage budgetary financing independently starting from January 1, says Tymoshenko Arkivuar 14 mars 2012 tek Wayback Machine, Interfax-Ukraine (October 1, 2009)
  7. ^ Bassis/Dhilawala (2009).
  8. ^ Kummer, Patricia K. (2001) Ukraine Enchantment of the World
  9. ^ http://zakon1.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=2442-17 (Ukrainian)
  10. ^ Про затвердження Порядку проведення зовнішнього незалежного оцінювання...| вiд 24.01.2008 (Ukrainian)
  11. ^ School leavers to have external independent testing after state final examination[lidhje e vdekur], Kyiv Post (October 8, 2009) [dead link]
  12. ^ Home School Legal Defense Association: Ukraine Arkivuar 14 prill 2016 tek Wayback Machine, Home School Legal Defense Association
  13. ^ Great Soviet Encyclopedia (në rusisht) (bot. 3rd). Moscow: Sovetskaya Enciklopediya. Vol. 11.
  14. ^ Education problems deeper than language, Kyiv Post (2 April 2010)
  15. ^ a b Outdated educational system translates into lagging economy, Kyiv Post (4 October 2012)
  16. ^ Transparency International Global Corruption Barometer: Ukraine has become more corrupt over the last two years, The Ukrainian Week (9 July 2013)

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]