Jump to content

Krijimi i parasë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Emetimi i parasë)

Krijimi i parasë, ose emetimi i parasë, është procesi me të cilin rritet oferta monetare e një vendi, ose e një rajoni ekonomik ose monetar. Në shumicën e ekonomive moderne, paraja krijohet si nga bankat qendrore ashtu edhe nga bankat tregtare. Paratë e emetuara nga bankat qendrore quhen depozita rezervë dhe janë të disponueshme vetëm për përdorim nga mbajtësit e llogarive të bankës qendrore, të cilat në përgjithësi janë banka të mëdha tregtare dhe banka qendrore të huaja. Bankat qendrore mund të rrisin sasinë e depozitave rezervë drejtpërdrejt, duke u angazhuar në operacione të tregut të hapur ose lehtësim sasior. Megjithatë, pjesa më e madhe e ofertës monetare të përdorur nga publiku për kryerjen e transaksioneve krijohet nga sistemi bankar komercial në formën e depozitave bankare. Kreditë bankare të lëshuara nga bankat komerciale zgjerojnë sasinë e depozitave bankare.[1]

Krijimi i parave ndodh kur shuma e kredive të lëshuara nga bankat rritet në raport me shlyerjen dhe mospagimin e kredive ekzistuese. Autoritetet qeveritare, duke përfshirë bankat qendrore dhe rregullatorët e tjerë të bankave, mund të përdorin politika të ndryshme, kryesisht duke vendosur norma interesi afatshkurtra, për të ndikuar në sasinë e depozitave bankare të krijuara nga bankat tregtare.[2]

  1. ^ Bell, Stephanie. "https://www.researchgate.net/profile/Stephanie-Bell-3/publication/5208277_The_Role_of_the_State_and_the_Hierarchy_of_Money/links/5895102892851c8bb672d5f2/The-Role-of-the-State-and-the-Hierarchy-of-Money.pdf" (PDF). Research Gate. Cambridge Journal of Economics. Marrë më 29 dhjetor 2023. {{cite web}}: Lidhje e jashtme në |title= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ European Central Bank (20 qershor 2017). "What is money?". European Central Bank (në anglisht). Marrë më 8 mars 2018.