Fatányéros
Grilli i përzier hungarez ose Fatányéros[1] është një pjatë tradicionale hungareze për barbekju me mish të përzier (ose pecsenye në hungarisht), me prejardhje nga Transilvania.
Pjata Fatányéros ishte në meny që nga viti 1900 në restorantin e famshëm Wampetich (më vonë Gundel) në Parkun e Qytetit (Városliget) në Budapest, si "fatányéros - skarë e përzier hungareze në pjatë druri".[2] Pjata shërbehej në pjatë druri, dhe përmbante feta të pjekura në skarë viçi, viçi, koteleta derri, dhe një fetë mëlçie pate dhe një fetë proshutë - të pjekura në skarë ose të pjekur në hell. Si pjatë e dytë shërbehen patate të skuqura ose feta të trasha patatesh të skuqura, së bashku me sallatën jeshile të freskët të përzier, me një thikë të madhe me motive hungareze të ngulura në mes të biftekut.
Biftekët e quajtur pecsenye janë pjesë e kuzhinës tradicionale hungareze dhe mund t'i referohen çdo lloj mishi të skuqur në tigan: mish derri, viçi, shpendë ose gjahu. Pecsenye ose biftekë të tjerë hungarezë janë për shembull Cigánypecsenye (pjekje cigane).
Këto biftekë shpesh shërbehen në një pjatë druri, si Bakonyi pecsenye, Tordai pecsenye or Erdélyi fatányéros, të rregulluar në një mënyrë shumë dekorative me zbukurim, perime të skuqura dhe sallatë.
Libri suedez Maträtternas historia, libri më i mirë i shpërblyer në historinë e kuzhinës 2020 nga Gourmand Awards, ka një teori të ndryshme për prejardhjen e Plankstek. Në kulturën ushqimore të amerikanëve vendas, ata gatuanin fisk dhe ndonjëherë mish në një tullë qershie mbi zjarr të hapur. Herën e parë që kursi shfaqet në Nju Jork në librin e kuzhinës Charles Ranhofer The Epicurean nga 1893.
Pjata është e njohur në Suedi si plankstek ("biftek në një dërrasë") dhe ishte në kulmin e popullaritetit atje në vitet 1970. Në Suedi, zakonisht shërbehet me patate dukeshë, perime dhe salcë Béarnaise.[3]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Gundel, Karoly (1992). Gundel's Hungarian cookbook (në anglisht). Budapest: Corvina. fq. 83. ISBN 963-13-3600-X. OCLC 32227400.
- ^ "Famous Hungarian recipes" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2016-09-16. Marrë më 2016-09-05.
- ^ Duxbury, John (2018-04-27). "Recipe: How to make classic Swedish steak on a plank". The Local (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2020-10-26. Marrë më 2020-10-24.