Gjyshe Marta
Gjyshe Marta (bullgarisht: Баба Марта - Baba Marta) është emri i një figure mitologjike bullgare që sjell me vete fundin e dimrit të ftohtë dhe fillimin e pranverës.
Përmbledhje
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Festa e Gjyshe Martës në Bullgari shënohet më 1 mars me shkëmbimin dhe veshjen e martenicës. Legjenda folklorike e Gjyshe Martës, me disa dallime të vogla, është e pranishme edhe në të gjitha vendet e Ballkanit. Kjo festë (legjendë) është shumë e vjetër dhe lidhet me ndryshimin e motit pas një dimri të ftohtë dhe me ngrica e që dallohet me një fillim pranveror. Edhe festa rumune Mărțișor lidhet me Baba Martën.
Baba Marta ("Gjyshe Marta") besohet të jetë një zonjë e guximshme, e cila gjithmonë duket se është inatosur me dy vëllezërit e saj, janarin dhe shkurtin, ndërsa dielli del vetëm kur ajo buzëqesh. Si folklor, ka versione të ndryshme të përrallës së Baba Martës. Njëra thotë se atë ditë ajo bën pastrimin e saj para pranverës dhe tund dyshekun e saj për herë të fundit para dimrit të ardhshëm - të gjitha pendët që dalin prej tij derdhen në tokë si bora - bora e fundit e vitit. Kjo histori mund të gjendet gjithashtu në folklorin gjerman, për shembull në legjendën "Frau Holle" ose "Nëna Hulda ".
Plazhi Baba Marta është një plazh në bregun jugor të ishullit Nelson, një ishull jashtë Antarktidës . Plazhi u emërua sipas Baba Martës.