Kulla e Rrugës së Gjerë
Kulla e Rrugës së Gjerë i njohur fillimisht si Torre della Giddida [1] dhe gjithashtu i quajtur Kulla Mwejġel [2] është një kullë vrojtimi e vogël afër Żabbar, Maltë . Ësshtë ndërtuar në 1659 si kulla e nëntë e De Redin . Kulla pësoi dëmtime të mëdha në shekullin e 20-të, me pjesë të strukturës që u shkatërruan, por ajo u restaurua midis 2008 dhe 2009 dhe tani është në gjendje të mirë.
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kulla e Rrugës së Gjerë u ndërtua në 1659 në bregun në lindje të Portit të Madh . [3] Emri i saj do të thotë "Rruga e gjerë", për shkak të shtrirjes së gjerë të vijës bregdetare që duhej të mbronte. [4] Ai ndjek modelin standard të kullave De Redin, që ka një plan katror me dy kate dhe një frëngji në çati. Kulla e Rrugës së Gjerë kishte kullën Santa Maria delle Grazie në vështrimin e saj në perëndim dhe Kullën qonqor në lindje, por këto nuk ekzistojnë sepse u shkatërruan nga ushtria britanike.
Në fillim të shekullit të 20-të, pjesa e pasme e kullës ishte shembur dhe kulla ishte në rrënoja, por ajo u restaurua në vitet 1930. Parapet dhe frëngjia e kullës u hoqën në Luftën e Dytë Botërore dhe kutitë e pilulave u ndërtuan në afërsi të saj. Kulla u dëmtua më tej kur një avion u rrëzua afër saj. [5]
Ditët e sotme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Pas luftës, kulla ra përsëri në një gjendje të shkatërruar, me një pjesë të themeleve të saj që ishin shembur. Në 2004, ajo iu dorëzua Fondazzjoni Wirt Artna. Restaurimi filloi katër vjet më vonë në shtator 2008, [6] dhe përfundoi deri në mars 2009. Gjatë restaurimit, tiparet e hequra gjatë Luftës së Dytë Botërore u rindërtuan gjithashtu. [7]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Ġrajjet Malta - It-Tielet Ktieb (në maltisht) (bot. 4). Sliema: Department of Education. 2006. fq. 81.
- ^ "Il-Fortifikazzjonijiet fi zmien l-Ordni". vivait36.weebly.com (në maltisht). Marrë më 28 qershor 2016.
- ^ Zammit, Vincent (1992). Il-Gran Mastri – Ġabra ta' Tagħrif dwar l-Istorja ta' Malta fi Żmienhom – L-Ewwel Volum 1530-1680 (në maltisht). Valletta: Valletta Publishing & Promotion Co. Ltd. fq. 236.
- ^ "Towns and Villages in Malta and Gozo". Malta-The George Cross Island (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 31 maj 2015.
- ^ "Commencement of Works - Xghajra Tower". Vaults Co. Ltd. (në anglisht). tetor 2008. Arkivuar nga origjinali më 31 maj 2015.
- ^ Baldacchino, Lisa Gwen (20 shtator 2008). "17th century tower in Xgħajra being restored". Times of Malta (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 1 qershor 2015.
- ^ "Completion of Works – Xghajra Tower". Vaults Co. Ltd. (në anglisht). mars 2009. Arkivuar nga origjinali më 31 maj 2015.