Jump to content

Lavdërimi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Lavdërimi si një formë e ndërveprimit shoqëror shpreh njohjen, sigurinë ose admirimin.

Lavdërimi shprehet me verbalisht, si dhe me gjuhën e trupit (shprehjet e fytyrës dhe gjestet).

Lavdërimi verbal konsiston në një vlerësim pozitiv të atributeve ose veprimeve të tjetrit, ku vlerësuesi supozon vlefshmërinë e standardeve mbi të cilat bazohet vlerësimi.[1]

Si një formë e manipulimit shoqëror, lavdërimi bëhet një formë shpërblimi dhe nxit përforcimin e sjelljes duke kushtëzuar. Ndikimi i lavdërimit te një individ mund të varet nga shumë faktorë, duke përfshirë kontekstin, kuptimet që lavdërimi mund të përcjellë dhe karakteristikat dhe interpretimet e marrësit.[2] Ndërsa lavdërimi mund të ndajë disa marrëdhënie parashikuese (si pozitive ashtu edhe negative) me shpërblime të prekshme (materiale), lavdërimi priret të jetë më pak i spikatur dhe i pritshëm, përcjell më shumë informacion rreth kompetencës dhe zakonisht jepet më shumë menjëherë pas sjelljes së dëshiruar.[2]

Lavdërimi është i ndryshëm nga njohja ose reagimi (forma më neutrale të njohjes) dhe nga inkurajimi (i orientuar shprehimisht nga e ardhmja).[3]

Lavdërimi jepet në të gjithë hierarkinë shoqërore, si brenda grupit ashtu edhe ndaj një grupi jashtë; është një aspekt i rëndësishëm në rregullimin e hierarkisë sociale dhe ruajtjen e kohezionit në grup, duke ndikuar në potencialin e veprimit politik dhe përmbysjes shoqërore. Kur jepet nga një individ dominues, ai merr formën e njohjes dhe sigurimit; kur i jepet nga një i nënshtruar një individi dominues, ai merr formën e nderimit, admirimit ose ngazëllimit ose hyjnizimit.[4] Lavdërimi i perëndive mund të jetë pjesë e riteve dhe praktikave fetare (shih për shembull lutjen e lavdërimit, lavdërimit dhe adhurimit).

  1. ^ Kanouse, D. E.; Gumpert, P.; Canavan-Gumpert, D. (1981). "The semantics of praise". New Directions in Attribution Research. 3: 97–115. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b Henderlong, Jennifer; Lepper, Mark R. (2002). "The effects of praise on children's intrinsic motivation: A review and synthesis". Psychological Bulletin. 128 (5): 774–795. doi:10.1037/0033-2909.128.5.774. PMID 12206194. S2CID 9601124. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Henderlong, Jennifer; Lepper, Mark R. (2002). "The effects of praise on children's intrinsic motivation: A review and synthesis". Psychological Bulletin. 128 (5): 774–795. doi:10.1037/0033-2909.128.5.774. PMID 12206194. S2CID 9601124. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Sweetman, Joseph; Spears, Russell; Livingstone, Andrew G.; Manstead, Antony S.R. (2013). "Admiration regulates social hierarchy: Antecedents, dispositions, and effects on intergroup behavior". Journal of Experimental Social Psychology. Elsevier BV. 49 (3): 534–542. doi:10.1016/j.jesp.2012.10.007. ISSN 0022-1031. PMC 3657193. PMID 23690651. We demonstrate that manipulating the legitimacy of status relations affects admiration for the dominant and that this emotion negatively predicts political action tendencies aimed at social change. In addition, we show that greater warmth and competence lead to greater admiration for an outgroup, which in turn positively predicts deferential behavior and intergroup learning. We also demonstrate that, for those with a disposition to feel admiration, increasing admiration for an outgroup decreases willingness to take political action against that outgroup. Finally, we show that when the object of admiration is a subversive 'martyr,' admiration positively predicts political action tendencies and behavior aimed at challenging the status quo. These findings provide the first evidence for the important role of admiration in regulating social hierarchy. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)