Lojra Popullore Shqiptare

Lojra Popullore Shqiptare

Lojëra tradicionale për zhvillimin e shkathtësisë e të mprehtësisë dhe forcimin fizik, që pjesërisht kanë natyrën e një gare, të një argëtimi dhe të një shfaqjeje.

Lojërat popullore shqiptare përbëjnë një pjesë të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të kombit shqiptar. ^[1] Ato kanë një histori të gjatë dhe janë ndërlidhur ngushtë me zhvillimin fizik dhe mendor të brezave të rinj. Këto lojëra, përveç aspektit argëtues, kanë shërbyer gjithashtu si mjete për përgatitjen luftarake, sidomos në periudha historike të rëndësishme si ajo e Skënderbeut dhe gjatë Luftës Nacionalçlirimtare (ANÇ).

Historia dhe Zhvillimi

Në kohën e Skënderbeut, lojërat popullore përfshiheshin në përgatitjen luftarake të të rinjve. Lojërat si gjuajtja në shenjë dhe vrapimet me kuaj ndihmonin në rritjen e aftësive të nevojshme për luftëtarët. Në kohët më moderne, gjatë Luftës ANÇ, lojërat popullore shërbyen si mjete të kalitjes fizike dhe argëtimit për partizanët, duke kontribuar në moralin dhe unitetin e tyre.

Pas Çlirimit të Shqipërisë, lojërat popullore u mblodhën, u studiuan dhe u përfshinë në programet e shkollave dhe kolektivave fizkulturore. Këto lojëra bëjnë pjesë në festat sportive dhe spartakiadat kombëtare, duke u bërë pjesë e jetës sociale dhe kulturore të vendit. Festivali i parë kombëtar i lojërave popullore u zhvillua në vitin 1971 në dy zona: Peshkopi dhe Lushnjë. Festivali i katërt u mbajt në Shkodër në vitin 1981.

Lojërat sipas Grupeve Mosha

Lojërat popullore shqiptare ndahen në disa kategori kryesore, të cilat dallohen sipas moshave dhe gjinisë.

Burrat

Gjuajtja në shenjë: Një lojë që kërkon saktësi dhe përqendrim.

Mundja: Një sport tradicional që zhvillon forcën dhe aftësitë fizike.

Vrapimet me kuaj: Një lojë që kërkon aftësi të larta të kalorësisë dhe shpejtësi.

Fëmijët

Ta lashë: Një lojë me vrapime dhe kërcime.

Kukafshehtas: Një lojë e njohur për fshehje dhe kërkim.

Pëllëmbët: Një lojë me duar që zhvillon koordinimin dhe reagimin.

Vajzat dhe Gratë

Loja e kapuçave ose filxhanave: Një lojë që kërkon shkathtësi dhe përqendrim.

Kolovajza: Një lojë e shoqëruar me këngë dhe valle. Kush e merr shaminë: Një lojë që zhvillon shpejtësinë dhe reflekset.

Lojërat Rajonale dhe Kombëtare

Disa lojëra janë të kufizuara sipas krahinave të caktuara, por shumica e lojërave popullore shqiptare janë mbarëshqiptare.^[2]

Disa nga lojërat më të njohura përfshijnë:

Sibrezahypthi ose Kalaja Dibrançe: Një lojë që kërkon aftësi strategjike dhe fizike.

Loja e kapuçash ose filxhanash: Një lojë që zhvillon aftësitë motorike dhe shkathtësinë.

Kolovajza: Një lojë e përbashkët për shumë rajone që bashkon vallëzimin dhe këngën.

Kush e merr shaminë: Një lojë që nxit shpejtësinë dhe reagimin.

Rëndësia Kulturore dhe Gjuhësore

Studimi i lojërave popullore shqiptare ka një interes të veçantë si pjesë përbërëse e kulturës popullore shqiptare. Ato jo vetëm që pasqyrojnë traditat dhe zakonet e ndryshme të shqiptarëve, por edhe ndihmojnë në ruajtjen dhe pasurimin e gjuhës shqipe. Emërtimet dhe terminologjia e përdorur në këto lojëra ofrojnë një pasuri të rëndësishme për gjuhësinë dhe studimet kulturore.

Lojra popullore per femij

Disa lojra Qe mund ti luani me femijet tuaj jane: ^[3]

loja msheftas

loja msheftas luhet me shumë se 2persona dhe dikush ti mbyll syt tek muri dhe tjeteri te shkoj te fshehet kjo eshte nje lojë popullore

loja telefoni I prishur

loja telefoni I prishur luhet me shum se 4 persona njeri duhet tja thot tjetrit nje fjal ne vesh dhe tjetri te ja qelloj eshte nje loje popullore dhe shum e mir

loja me litar

loja me litar luhet me shumë se 3 veta Dy vet duhet ta mbajn litarin dhe njeri te kercej mbi litar pa e prekur litarin

Keto jane disa loja popullore Qe mund ti luani ne shtepi

^ https://www.votramagazine.com/rubrika-lojra-popullore-qe-luhen-ne-trevat-shqiptare/
^ https://wiki.shqipopedia.org/loj%C3%ABrat-popullore/
^ "Albania. Republika Popullore e Shqiperisë", Minerva. Internationales Verzeichnis Wissenschaftlicher Institutionen, De Gruyter, fq. 51–51, 1972-12-31, marrë më 2024-11-26 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] ttps://www.votramagazine.com/rubrika-lojra-popullore-qe-luhen-ne-trevat-shqiptare/

[2] ttps://wiki.shqipopedia.org/loj%C3%ABrat-popullore/

[3] "Albania. Republika Popullore e Shqiperisë", Minerva. Internationales Verzeichnis Wissenschaftlicher Institutionen, De Gruyter, fq. 51–51, 1972-12-31, marrë më 2024-11-26 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]