Mërgata palestineze
Mërgata palestineze (arabisht: الشتات الفلسطيني, al-shatat al-filastini), pjesë e mërgatës më të gjerë arabe, janë popull palestinez që jetojnë jashtë rajonit të Palestinës.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Individët palestinezë kanë një histori të gjatë migrimi. Punëtorët e mëndafshit nga Tiberias përmenden në të dhënat tatimore pariziane të shekullit të 13-të.[1] Megjithatë, vala e parë e madhe e emigrimit të të krishterëve arabë nga Palestina filloi në mesin e shekullit të 19-të; Faktorët që nxisin emigracionin përfshinin mundësitë ekonomike, shmangien e shërbimit të detyruar ushtarak dhe konfliktet e lokalizuara si konflikti civil i vitit 1860 në Malin Liban dhe Damask.[2][3][4]
Që nga Lufta Arabo-Izraelite e vitit 1948, palestinezët kanë përjetuar disa valë mërgimi dhe janë përhapur në vende të ndryshme pritëse në mbarë botën.[5] Përveç më shumë se 700,000 refugjatëve palestinezë të vitit 1948, qindra mijëra u zhvendosën gjithashtu në Luftën Gjashtë Ditore të vitit 1967. Në fakt, pas vitit 1967, një numër të rinjsh palestinezë u inkurajuan të migronin në Amerikën e Jugut.[6] Së bashku, këta refugjatë të 1948 dhe 1967 përbëjnë shumicën e mërgatës palestineze.[5][7] Përveç atyre të zhvendosur nga lufta, të tjerë kanë emigruar jashtë shtetit për arsye të ndryshme si mundësia e punës, arsimimi[8][9] dhe persekutimi fetar.[7] Në dekadën pas luftës së vitit 1967, për shembull, mesatarisht 21,000 palestinezë në vit u detyruan të largoheshin nga zonat e kontrolluara nga Izraeli.[10] Modeli i fluturimit palestinez vazhdoi gjatë viteve 1970, 1980 dhe 1990.
Popullsia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në mungesë të një regjistrimi gjithëpërfshirës që përfshin të gjitha popullsitë e diasporës palestineze dhe ato që mbetën brenda zonës që dikur njihej si Palestina e Detyrueshme, shifrat e sakta të popullsisë është e vështirë të përcaktohen. Sipas Byrosë Qendrore të Statistikave Palestineze (PCBS), numri i palestinezëve në mbarë botën në fund të vitit 2003 ishte 9.6 milionë, një rritje prej 800,000 që nga viti 2001.[11]
Çështja e të drejtës palestineze të kthimit ka qenë e një rëndësie qendrore për palestinezët dhe më gjerë në botën arabe që nga viti 1948.[5] Është ëndrra e shumë njerëzve në mërgatën palestineze dhe është më e pranishme në kampet e refugjatëve palestinezë.[12] Në kampin më të madh të tillë në Liban, Ain al-Hilweh, lagjet janë emëruar për qytetet dhe fshatrat e Galilesë nga erdhën refugjatët origjinalë, si Az-Zeeb, Safsaf dhe Hittin.[12] Edhe pse 97% e banorëve të kampit nuk i kanë parë kurrë qytetet dhe fshatrat që kanë lënë pas prindërit dhe gjyshërit e tyre, shumica këmbëngulin se e drejta e kthimit është një e drejtë e patjetërsueshme dhe nga e cila ata kurrë nuk do të heqin dorë.[12]
Shiko gjithashtu
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Sharon Farmer. The Silk Industries of Medieval Paris. Artisanal Migration, Technological Innovation, and Gendered Experience, Philadelphia University of Pennsylvania, 2017, p. 93.
- ^ The Lebanese in the world: a century of emigration, Albert Habib Hourani, Nadim Shehadi, Centre for Lebanese Studies (Great Britain), Centre for Lebanese Studies in association with I.B. Tauris, 1992
- ^ Between Argentines and Arabs: Argentine orientalism, Arab immigrants, and the writing of identity, Christina Civantos, SUNY Press, 2005, p. 6.
- ^ Arab and Jewish immigrants in Latin America: images and realities, by Ignacio Klich, Jeff Lesser, 1998, pp. 165, 108.
- ^ a b c "The Palestinian Diaspora" (në anglisht). Le Monde Diplomatique. Marrë më 2007-09-05.
- ^ John Tofik Karam, "On the Trail and Trial of a Palestinian Diaspora…" http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=9070730 Arkivuar 16 korrik 2022 tek Wayback Machine
- ^ a b "Middle East: Palestine from www.persecution.org" (në anglisht). www.persecution.org. shkurt 2007. Arkivuar nga origjinali më 2007-09-28. Marrë më 2007-09-08.
- ^ "Saudi Arabia finances study abroad for Palestinian students" (në anglisht). The embassy of Saudi Arabia in Washington, D.C. 2007-04-25. Arkivuar nga origjinali më 2007-10-13. Marrë më 2007-09-08.
- ^ "Swarthmore Senior Founds Organization for Palestinian Students in U.S." (në anglisht). Swarthmore. 27 mars 2006. Arkivuar nga origjinali më 19 korrik 2007. Marrë më 2007-09-08.
- ^ Palestine Refugees: 50 Years of Injustice", The Permanent Observer Mission of Palestine to the United Nations", [1] (28 Nov. 2002)
- ^ "Statistical Abstract of Palestine No. 5" (PDF) (në anglisht). Byroja Qendrore e Statistikave Palestineze. tetor 2005. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 11 dhjetor 2016. Marrë më 2007-09-05.
- ^ a b c "One Day We'll Rise Again - and Return" (në anglisht). Al-Ahram Weekly. 28 tetor – 3 nëntor 1999. Marrë më 2007-09-11.