Maria Dąbrowska
Maria Dąbrowska ([dɔmˈbrɔfska]; 6 tetor 1889 – 19 maj 1965) ishte një shkrimtare polake, noveliste, ese shkrujtëse, gazetare dhe dramaturge,[1] autore e romanit historik popullor polak Noce i dnie (Netët dhe Ditët), shkruar midis 1932 dhe 1934 në katër vëllime të veçanta. Romani ishte bërë një film me po të njëjtin titull në vitin 1975 nga Jerzy Antczak.[2] Dąbrowska ishte shpërblyer më çmimin prestigjioz Golden Laurel të Akademisë Polake të Letërsisë në vitin 1935.
Karakteristikat e karrierës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Dąbrowska née Szumska ishte lindur në Russów pranë Kalisz në Poloninë qendrore nën kontrollin ushtarak Tsarist.[2] Prindërit e saj i përkisnin klasës së varfër. Maria vuajti nga Esotropia duke i dhënë asaj një pamje me "sy të kryqëzuar". Ajo ka studiuar sociologji, filozofi dhe shkenca natyrore në Lozanë dhe Bruksel, dhe u vendos në Varshavë në 1917. E interesuar në të dyja - letërsi dhe politikë, ajo e përkushtoj veten në të ndihmuarit e atyre që kanë lindur në varfëri. Në peridhën e mesluftërave, Dąbrowska ka punuar përkohësisht në Ministrinë Polake të Bujqësisë ndërsa provonte gjithnjë e më shumë raportimin në gazetë dhe jetën publike. Në vitin 1927 ajo u bë shumë herë më e përfshirë në shkrim në lidhje me të drejtat e njeriut. Në romanet e saj, shfaqjet dhe artikujt e gazetave ajo analizoi pasojat psikologjike të vuajtjeve dhe traumat e jetës në botën e përditshme të qytetarëve.
Maria née Szumska u martua me Marian Dąbrowski që vdiq papritmas, kur ajo ishte 36vjeçe. Partneri i saj i dytë afatgjatë ishte një 19-vjet-më i vjetër Stanisław Stempowski me të cilin ajo jetoi në një martesë me ligj zakonor deri në shpërthimin e Luftës II Botërore.[2] Gjatë pushtimit të Polonisë ajo qëndroi në Varshavë dhe mbështeti jetën kulturore të polakëve nëntokësor. Në atë kohë, ajo gjithashtu u takua Anna dhe Jerzy Kowalski, të dy shkrimtarë të martuar. Ata kishin një fëmijë në vitin 1946, por Jerzy vdiq papritmas në vitin 1948. Dy gratë qëndruan në një marrëdhënie për 20 vitet e ardhshme, edhe pse Maria u përpoq për të martuar Annën përsëri. Dąbrowska është shpërblyar me Restituta e urdhërit të Polonisë gjatë Periudhës Staliniste. Ajo vdiq në vitin 1965, në moshën 75 në Varshavë.[2]
Veprat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Dzieci ojczyzny (Fëmijët e Atdheut), 1918
- Gałąź czereśni (Dega e qershisë), 1922
- Uśmiech dzieciństwa, 1923
- Ludzie stamtąd, 1926
- Noce unë dnie (Netët dhe Ditët), 1932 - 1934 fragment nga përkthimi në anglisht
- Znaki życia (Shenjat e Jetës), 1938
- Gwiazda zaranna, 1955
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Marcel Cornis-Papës, Gjoni Neubauer, Historia e Kultura Letrare e-Lindore të Evropës Qendrore: Llojet dhe stereotipet.
- ^ a b c d Krzysztof Tomasik (19 tetor 2009). "Fragment książki "Homobiografie"". Krzysztof Tomasik, Homobiografie, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008 (në polonisht). Polityka.pl. Marrë më 17 nëntor 2012.
{{cite web}}: Nuk lejohet formatim teksti në:|publisher=(Ndihmë!)