Murteza Xajë Nura
| Murteza Nura (Xaja) | |
 |
|
| Emri | Murteza Nura (Xaja) |
| Lindur më | 27 Nëntor 1935 |
| Lindur në | Pejë |
| Vdiq më | 12 Korrik 2017 |
| Vdiq në | Prishtinë |
| Kombësia | Shqiptar |
| Profesioni | Shkrimtar, Poet, Piktor |
Murteza Nura (i njohur si Xaja, Xajë Nura), lindur në Pejë, rritur në Pejë, ka jetuar pjesën më të madhe të jetës në Gjakovë. Ishte aktivist i çështjes kombëtare, për të cilën u dënua me burg për dyzet e katër vite, por i mbajti vetëm dymbëdhjetë. Ai ishte piktor me disa ekspozita personale, poet e shkrimtar i shumë veprave.
Xaja i takon grupit të shkrimtarëve të lirë po që në kohen e "patlixhonave të kuq" [1] ishte i ndaluar dhe i burgosur. Gjatë jetës së tij ka botuar numër të madh të librash, por si pasojë e rrethanave, në të cilat ka vepruar, me tirazh të vogël e më shpesh dorëshkrime të lëna për botim.
Ndër tjera nga shënimet gazetareske lë të kuptohet se, Xaja, ka 15 vëllime poetike, 5 romane dhe disa piktura si pjesë e "pakërcimeve" letrare. Me këto piktura, Xaja, është paraqitur pas luftës së fundit, për dashamirëve të artit figurativ në gjashtë ekspozita.
Nga përcjellësit e veprimtarisë së tij ai paraqitet si një figurë e lindur rebele dhe oponente e krijimtarisë artistike.
Tituj të veprave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Xaja ka botuar gjithësej 22 vepra, disa prej të cilave janë të listuara më poshtë. Xaja poashtu ka dhe mbi 30 vepra të pabotuara akoma, në formë dorëshkrimesh.
- Maratona e Prerë - poezi, botuar më 1993
- Pragoxhaku Diellor - poezi, botuar më 1993
- Shtesë Shqipe - poezi, botuar më 1993
- Profil Brenge - poezi, botuar më 1993
- Mundimtorja - roman, botuar më 1993
- Aktrimi i Frymës - poezi, botuar më 1993
- Heshtja e Biblave - poezi, botuar më 1994
- Vorbulla e Mynxyrës - roman, botuar më 1994
- Rrëzë Kalvari - roman, botuar më 1994
- Dergja - poezi, botuar më 1994
- Traktat Poetik - Ungjillizim i Jetës - poezi, botuar më 1994
- Dita e Vrasjes - roman, botuar më 2004
- Sizifi dhe Kentaurët - botuar më 2004
- Klithja e Metaforës - botuar më 2004
- Muzgu në Morgë - botuar më 2004
- Një Jetë Ndryshe - botuar më 2004
- Vitrazh i Thyer - botuar më 2009
- Jam Udha e Virtytit - botuar më 2009
- E Vërteta Vjen Virgjër - botuar më 2010
- Dëshmorin nuk e do Harrimi - botuar më 2012
Mirënjohjet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Xaja gjatë jetës dhe veprimtarisë së tij është vlerësuar me shumë çmime e mirënjohje.
- Bacë - nga rrethi artistëve.
Ekspozitat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Xaja ishte pjesë e tetë ekspozitave personale dhe kolektive.
- Ekspozita Personale, Kafe Galeri "Koha", 1996;
Burimi i të dhënave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Sinonim, jo për xhon turshit por për kohën e sundimit të regjimit komunist
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Sejdi BERISHA "DINJITETI DHE QËNDRESA E SHKRIMTARIT PËR SHPRESËN DHE LUMTURINË për amzën zemrashqiptare.net .
- Facebook Profili Zyrtar: https://www.facebook.com/XajeNura
- Xhirime nga Ekspozita e Xajës në Gjakovë (nxjerr nga arkivi i tij personal): https://www.youtube.com/watch?v=LGNqNmeTTXY
- Xhirimi i Ekspozitës së Xajës në Prishtinë (nxjerr nga arkivi i tij personal): https://www.youtube.com/watch?v=D0NszSG2_9Y
- Xhirimi i Dramës "Lutja Bardhë-Blu" e Xajës e vënë në skenën e Teatrit Kombëtar të Gjakovës: https://www.youtube.com/watch?v=H2Si1BhIZWY
- Dokumentar i RTK - së mbi jetën e Xajë Nurës: https://www.youtube.com/watch?v=wfKfk5Jj6I8
- Emisioni i parë i TVSH për Xajën: https://www.youtube.com/watch?v=3GDhXrNPYjk
- Emisioni i dytë i TVSH për Xajën: https://www.youtube.com/watch?v=Wikoia5sXpA