Nacionalizmi islandez

Flamuri i Islandës

Þjóðernishyggja është termi islandez për nacionalizmin; kombëtaria është një përkthim i përafërt i termit. Përdorimi i tij ishte i rëndësishëm në lëvizjen islandeze për pavarësi nga Danimarka, e udhëhequr nga Jón Sigurðsson.

Nacionalizmi islandez ose Þjóðernishyggja bazohet në idenë e ringjalljes së Shtetit të Lirë Islandez dhe vlerave të tij (ose ato që besohej se ishin vlerat e tij): demokracia, liria e individit, nevoja që vendi të jetë i pavarur dhe respekti për traditat kulturore dhe fetare, veçanërisht gjuha e ruajtur prej kohësh. Këto ide shpesh kodohen në frazën popullore land, þjóð og tunga ('toka, njerëzit dhe gjuha'). Historikisht, islandezët e kanë parë republikën e tyre të tanishme si rimishërimin e Shtetit të Lirë të vjetër, dhe kështu nacionalizmi islandez sot bazohet në ruajtjen e asaj që u fitua nga lëvizja e pavarësisë. Kështu, ndjenjat nacionaliste islandeze, duke pasur disa aspekte të nacionalizmit qytetar dhe etnik, respektojnë shumë fuqitë parlamentare demokratike dhe janë skeptike ndaj kontrollit të huaj mbi Islandën, e cila është pjesërisht përgjegjëse për mungesën e vullnetit në Islandë për t'u anëtarësuar në Bashkimin Evropian.

Nacionalizmi islandez u ngrit kryesisht në shekullin e 19-të, gjatë një kohe kur ishte nën hegjemoninë daneze. Ai u ngrit jo vetëm për shkak të krenarisë për arritjet e Islandës në Mesjetë dhe dëshirës për të përqafuar veçoritë kulturore islandeze, por edhe si reagim ndaj liberalizmit ekonomik në rritje të qeverisë daneze dhe si rrjedhim mbrojtjes së jetës fshatare islandeze. Një figurë madhështore ishte Jón Sigurðsson, i cili ishte figura e shquar e nacionalizmit islandez në shekullin e 19-të dhe në ditëlindjen e të cilit, më 17 qershor 1944, republika moderne islandeze shpalli qëllimisht pavarësinë.