Nacionalizmi navarez
Nacionalizmi navarez është një lëvizje politike dhe sociale që pretendon se Navara është një komb.[1]
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Nacionalizmi navarez lindi nga qasjet e pavarësisë ndaj realitetit të rajonit, të ndryshme nga propozimet e zërat tradicionale nacionaliste baske.[2] Ajo dëshiron të krijojë një shtet sovran në Navarë,[3] dhe ata shohin një precedent historik në Mbretërinë mesjetare të Navarës;[1] ose të paktën arritjen e një statusi më të lartë për Navarën brenda një shteti të pavarur hipotetikisht të Baskëve, pasi ata e konsiderojnë mbretërinë e lashtë si themeluesin e institucioneve aktuale baske.[4]
Edhe nëse është një lëvizje minoritare, ajo ka tendenca brenda saj. Disa nga anëtarët e tyre janë pranë të majtës <i id="mwIQ">abertzale</i>, me një ideologji të ngjashme me atë të separatizmit bask;[5] të tjerët janë të moderuar, të cilët duan një lëshim më të kontrolluar dhe të qëndrueshëm të sovranitetit të Navarës; dhe ka edhe një sektor të identifikuar me të djathtën politike.[6] Konservatorët, pas shpalljes së Ligjit të rënë dakord (1841) dhe diktaturës së Francisko Frankos (1936-1978), tani janë mbrojtës të foralizmit, në vend të nacionalizmit,[7] duke ekzistuar në Baski një sektor afër idealeve të Partisë Nacionaliste Baske.
Një studim i vitit 2005 zbuloi se vetëm 36.8% e banorëve të Navarresit raportuan një "ndjenjë mbizotëruese të identitetit kombëtar të Navarres". [8] Në vitin 2019, një tjetër sondazh tregoi një rritje në 52.16% në të njëjtën pyetje. [9]
- ^ a b Nekane Pérez Salvatierra. «Antiguamente Navarra era un reino independiente...». Nabarralde. 21 de septiembre de 2009.
- ^ Tomás Urzainqui. «Euskal Herria no es el sujeto político». Noticias de Navarra. 3 de diciembre de 2010.
- ^ «Nace el partido Libertad Navarra, que busca "movilizar el voto del patriotismo navarro"». Diario de Navarra. 24 de octubre de 2014.
- ^ Pedro Esarte. «El mariscal Pedro de Navarra defendía un Estado con territorialidad, independiente de Francia y de Castilla». Noticias de Navarra. 13 de octubre de 2012.
- ^ «La iniciativa 'Etxarri-Aranatz 2012+1' pide una consulta sobre una 'Euskal Herria independiente'». Noticias de Navarra. 25 de enero de 2013.
- ^ Lola Galán. «Sectores del nacionalismo navarro, conservador y no separatista, votaron contra la OTAN». El País. 27 de marzo de 1986.
- ^ Ángel Pascual. «El imposible nacionalismo navarro». El País. 23 de mayo de 2003.
- ^ Bergantiños, Noemi (2011). Güell, Pedro Ibarra; Ametzaga, Xabier Irujo (red.). Basque Political Systems: Political Culture in the Basque Country (PDF) (në anglisht). Përkthyer nga Watson, Cameron J. Reno, Nevada: Center for Basque Studies of the University of Nevada, Reno. fq. 215. ISBN 978-1-935709-03-9.
- ^ Fernandez, Ibai (2019-01-06). "Navarra es la comunidad con menor sentimiento de españolidad". Diario de Noticias de Navarra (në spanjisht). Marrë më 2022-10-30.