Oshakati
Oshakati
Otshakati tsha Nangombe | |
|---|---|
Qytez | |
 Ndërtesa e këshillit bashkiak | |
 Flamuri  Stema | |
| Parimet: Unitet, Drejtësi, Zhvillim | |
.svg) Oshakati (Earth) | |
| Koordinatat: 17°47′1″S 15°41′57.8″E / 17.78361°S 15.699389°E | |
| Vendi |  Namibia |
| Regjioni | Regjioni Oshana |
| Njësia elektorale | Oshakati East Oshakati West |
| Themeluar | Korrik 1966 |
| Qeveria | |
| • Kryetar bashkie | Angelus Iyambo |
| Popullsia (2011) | |
| • Gjithsej | 36.541 |
| Zona kohore | UTC+2 (SAST) |
| Klima | BSh |
Oshakati është një qytet në Namibinë veriore. Është kryeqyteti rajonal i Rajonit Oshana dhe një nga qytetet më të mëdha të Namibisë si nga popullsia ashtu edhe si qendër ekonomike.
Oshakati u themelua në korrik 1966 dhe u shpall qytet në 1992. Qyteti u përdor si një bazë operacionesh nga Forcat e Mbrojtjes së Afrikës së Jugut (SADF) gjatë Luftës Kufitare të Afrikës së Jugut .
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në Oshiwambo, gjuha e popullit Ovambo, emri i qytetit do të thotë "ajo që është në mes", megjithëse disa besojnë se emri (Oshakati, gjithashtu Otshakati) është përdorur për t'iu referuar kullës së transmetimit ( 275 metres (902 ft) lartë), struktura më e lartë në qendër të qytetit dhe në Namibi.
Më 19 shkurt 1988, një shpërthim me bombë ndodhi në Oshakati në Bankën e Parë Kombëtare, duke vrarë 27 persona dhe duke plagosur rëndë rreth 30 të tjerë, shumica prej tyre infermierë dhe mësues. Askush nuk u dënua kurrë për bombardimin dhe çështja u hoq pas pavarësisë në 1990 në favor të pajtimit kombëtar. [1]
Ekonomia dhe infrastruktura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Oshakati ka përjetuar shumë zhvillim që kur Namibia arriti pavarësinë në 1990. Ai u shpall qytet në vitin 1992. [2]
Oshakati ndodhet pranë B1, autostradës kryesore të Namibisë, e cila shtrihet nga Afrika e Jugut përmes kryeqytetit Windhoek dhe deri në kufirin e Angolës .
Që nga fillimi i shekullit, tani ka shumë dyqane si Jet, Mr Price, dyqane mobiljesh, dyqane këpucësh, farmaci, etj. Tre qendrat kryesore tregtare janë Game, Etango dhe Yetu. Stadiumi i Pavarësisë Oshakati ndodhet në qytet.
Në prill 2006, ndërtesa e këshillit të qytetit Oshakati u përurua nga presidenti i Botsvanës Festus Mogae . Dr. Frans Aupa Indongo Open Market shet sende ushqimore, peshk të tharë dhe krimba të thatë Mopane . [3]
Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Vendndodhja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Oshakati ndodhet në pellgun e Cuvelai-Etosha dhe i prerë nga lumi Okatana. Të dyja këto veçori gjeografike e bëjnë qytetin të prirur ndaj përmbytjeve; në vitin 2008 u godit për herë të fundit nga përmbytjet e mëdha. Projekti i Masterplanit të Oshakatit është duke u zhvilluar për të ndërtuar një 23 kilometres (14 mi) digë rreth qytetit, për të thelluar dhe drejtuar lumin dhe për të zhvendosur njerëzit që jetojnë pranë shtratit të lumit dhe që bllokojnë rrjedhën e ujit. [4]
Klima[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Oshakati ka një klimë gjysmë të thatë ( BSh, sipas klasifikimit të klimës Köppen ), me verë të nxehtë dhe dimër relativisht të butë (me ditë të ngrohta dhe netë të freskëta). Reshjet mesatare vjetore janë 472 millimetres (19 in), ku shumica e reshjeve ndodhin kryesisht gjatë verës.
Politika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Oshakati qeveriset nga një këshill i qytetit që ka shtatë vende. [5] Zona e qytetit mbulon dy zona zgjedhore, Oshakati East dhe Oshakati West .
Rajoni i Oshana, të cilit i përket Oshakati, është një bastion i partisë SWAPO në pushtet në Namibi. Në zgjedhjet e 2015 për pushtetin vendor SWAPO fitoi me një shumicë (4,569 vota) dhe fitoi gjashtë vende në këshill. Vendi i mbetur shkoi për Aleancën Demokratike Turnhalle (DTA) e cila fitoi 330 vota. [6] Majorja Katrina Shimbulu nga SWAPO ka shërbyer në këtë pozicion nga viti 2007 deri në 2010, dhe përsëri pas zgjedhjeve të vitit 2015. [7]
SWAPO fitoi gjithashtu zgjedhjet e autoriteteve lokale 2020 . Ajo mori 3028 vota dhe fitoi katër mandate. Patriotët e Pavarur për Ndryshim (IPC), një parti opozitare e formuar në gusht 2020, mori 1,887 vota dhe fitoi tre vende. [8]
Arsimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
I njohur më parë si Kampusi Verior, Kampusi Oshakati është kampusi më i vjetër satelitor i Universitetit të Namibisë, i inauguruar më 7 maj 1998 nga Sam Nujoma, President Themelues i Republikës së Namibisë dhe kancelar themelues i UNAM-it. [9]
Shumë shkolla fillore dhe të mesme gjenden në Oshakati, p.sh. Iipumbu, Oshakati, Ngolo, Shkolla e Mesme Erundu, Cabatana dhe të tjera, duke përfshirë shkollën e kombinuar Afoti në zonën elektorale Uuvudhiya në rajonin Oshana në grupin Omapopo të qarkut Oshakati.
Qendra Rajonale e Studimeve dhe Burimeve Oshana u krijua më 17 shtator 2014, nëpërmjet asistencës së Llogarisë së Sfidës së Mijëvjeçarit Namibia (MCA-N). [10] E vendosur midis shtëpisë së GIPF dhe zyrës qendrore rajonale të Sigurimeve Shoqërore në Oshakati, biblioteka mund të presë deri në 600 persona, ka 220 hapësira studimi, një sallë takimesh që mund të strehojë 125 njerëz të ulur, një dhomë për video konferenca dhe hapësira për raftet deri në 35,000 libra. [11]
Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Qyteti Oshakati, (i njohur gjerësisht si 'Otshakati tsha Nangombe' nga njerëzit vendas Kwambi) është brenda autoritetit tradicional Kwambi.
Këshilli i Qytetit të Oshakatit pret ekspozitën vjetore Oshakati Totem . Ai kombinon kremtimin e traditave lokale me një ekspozitë moderne biznesi. [12] Ngjarja u nis nga guvernatori i Oshana, Clemens Kashuupulwa, më 9 qershor 2012. Ai zhvillohet çdo vit për një periudhë prej katër ditësh në muajt qershor ose korrik.
Oshakati ka një ekip futbolli, Oshakati City FC .
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Oswald Shivute (20 February 2007): Oshakati bomb blast remembered.
- ^ Ndeyanale, Eliaser (28 dhjetor 2021). "Oshakati invites street name proposals". The Namibian (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 31 dhjetor 2021. Marrë më 15 nëntor 2023.
- ^ "The photographs of Dr. Frans Aupa Indongo Open Market, October 2017". Independent Travellers (në anglisht). independent-travellers.com. Marrë më 10 shkurt 2018.
- ^ Amukwaya, Yvonne (21 gusht 2014). "Towards a flood-free Oshakati". The Namibian (në anglisht). Focus on the North supplement, page 2.
- ^ "Know Your Local Authority". Election Watch (në anglisht). Nr. 3. Institute for Public Policy Research. 2015. fq. 4.
- ^ "Local elections results" (në anglisht). Electoral Commission of Namibia. 28 nëntor 2015. fq. 6. Arkivuar nga origjinali më 10 dhjetor 2015.
- ^ Ileka, Merja (7 dhjetor 2015). "Shimbulu back as Oshakati mayor". Namibian Sun (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 4 mars 2016. Marrë më 17 dhjetor 2015.
- ^ "2020 Local Authority Elections Results and Allocation of Seats" (PDF) (në anglisht). Electoral Commission of Namibia. 29 nëntor 2020. fq. 14. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 24 janar 2021. Marrë më 25 janar 2021.
- ^ "Oshakati Campus". University of Namibia (në anglisht). 2015-10-27. Marrë më 2020-05-28.
- ^ Oshana Regional Study and Resource Centre officially opened Arkivuar 16 shkurt 2016 tek Wayback Machine Lela, September 17, 2014
- ^ Oshakati resource centre inaugurated Arkivuar 23 shkurt 2016 tek Wayback Machine Haufiku, Edson, Informate, 18 September 2014
- ^ "Does the Oshakati Town Council offer bursaries, loans for businesses or SME funding?". www.oshtc.na (në anglishte britanike). Arkivuar nga origjinali më 2014-04-24. Marrë më 2017-09-08.